Chính thức thực hiện cơ chế một cửa quốc gia

Sáng 8-9, tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã nhấn nút, công bố chính thức thực hiện cơ chế một cửa quốc gia và kết nối kỹ thuật cơ chế một cửa ASEAN.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng; các Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh, Phạm Bình Minh và lãnh đạo các bộ tham dự lễ công bố chính thức thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia và kết nối kỹ thuật Cơ chế một cửa ASEAN. Ảnh: VGP/Nhật Bắc.

Hướng tới việc thành lập Cộng đồng kinh tế ASEAN, trụ cột tiên phong trong ba trụ cột của Cộng đồng ASEAN, các quốc gia ASEAN đã triển khai hàng loạt biện pháp, trong đó có việc tập trung triển khai thiết lập và thực hiện cơ chế một cửa ASEAN, công cụ thuận lợi hóa thương mại và góp phần đưa ASEAN trở thành một cơ sở sản xuất và một thị trường chung.

Bên cạnh cam kết hội nhập khu vực, xuất phát từ nhu cầu nội tại về phát triển kinh tế, tạo thuận lợi cho môi trường đầu tư và kinh doanh, đảm bảo vị thế của Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, Chính phủ Việt Nam đã xác định cần nhanh chóng cải cách các thủ tục hành chính trong tất cả các lĩnh vực, coi đây là một trong nhiệm vụ hàng đầu của Chính phủ trong giai đoạn hội nhập.

Trong đó, việc thực hiện thành công cơ chế một cửa quốc gia như là một công cụ chính của các cơ quan Chính phủ trong tạo thuận lợi cho thương mại và vận tải quốc tế cũng như sớm kết nối cơ chế một cửa ASEAN đã được lãnh đạo Chính phủ quan tâm theo dõi sát sao và có những chỉ đạo hết sức quyết liệt.

Chỉ đạo việc triển khai cơ chế một cửa quốc gia và cơ chế một cửa ASEAN là Ban chỉ đạo quốc gia về Cơ chế một cửa ASEAN và Cơ chế một cửa quốc gia do Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh làm Trưởng ban. Tổng cục Hải quan được giao nhiệm vụ là Cơ quan thường trực giúp việc Ban chỉ đạo quốc gia.

Theo báo cáo của Cơ quan thường trực Ban chỉ đạo quốc gia, cơ chế một cửa quốc gia được triển khai qua 3 giai đoạn. Giai đoạn 1, kết nối các Bộ Tài chính, Công Thương, Giao thông vận tải. Giai đoạn 2, kết nối các Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và Môi trường, Y tế. Giai đoạn 3, kết nối các Bộ Khoa học và Công nghệ, Thông tin và Truyền thông, Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Trong giai đoạn 1, Bộ Tài chính đã phối hợp với các Bộ Giao thông – Vận tải, Công Thương, thực hiện nhiều thủ tục hành chính một cửa liên quan đến các lĩnh vực quản lý tàu biển xuất cảnh/nhập cảnh/quá cảnh tại 5 cảng biển quốc tế; thủ tục cấp chứng nhận xuất xứ ưu đãi đối với hàng hóa xuất khẩu/nhập khẩu có xuất xứ ASEAN (C/O Form D) theo Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN; thủ tục cấp giấy phép nhập khẩu mô-tô phân khối lớn; thủ tục cấp giấy phép nhập khẩu đối với các chất làm suy giảm tầng ô-dôn. Tính đến ngày 27-8, có 1.936 doanh nghiệp thực hiện khai báo thủ tục cảng biển trên Cổng thông tin một cửa quốc gia.

Trong giai đoạn 2, cơ chế một cửa quốc gia tiếp tục mở rộng kết nối với các Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và Môi trường, Y tế. Hiện các Bộ này đang thực hiện đào tạo cho doanh nghiệp kết hợp với việc thí điểm từng bước để có thể triển khai theo diện rộng vào cuối 2015.

Trong giai đoạn 3, các Bộ: Khoa học và Công nghệ, Thông tin và Truyền thông, Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có thể kết nối Cơ chế một cửa quốc gia trong các lĩnh vực kiểm tra chất lượng đối với các hàng hóa nhập khẩu thuộc danh mục kiểm tra chất lượng; cấp phép nhập khẩu thiết bị phát, thu phát sóng vô tuyến điện; đồ chơi trẻ em nhập khẩu. Các thủ tục trên sẽ được triển khai trong giai đoạn từ tháng 9-2015 đến hết năm 2015.

Với vai trò là một thành viên tích cực của ASEAN, Việt Nam đã chủ động tham gia các nhóm làm việc của ASEAN trong khuôn khổ triển khai Cơ chế một cửa ASEAN ngay từ thời điểm xây dựng dự thảo Hiệp định, Nghị định thư và đưa nội dung của các điều ước này vào thực hiện khi được Chính phủ các nước thành viên phê chuẩn. Hiện, nhiều nước thành viên, trong đó có Việt Nam, đã hoàn thành rà soát pháp lý và nội luật hóa các quy định để triển khai cơ chế một cửa ASEAN.

Các nước thành viên cũng đã ký Nghị định thư về khung pháp lý thực hiện cơ chế một cửa ASEAN, nền tảng pháp lý hoàn chỉnh để cơ chế một cửa ASEAN chính thức vận hành trong năm 2015. Có 7 nước thành viên bao gồm Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam công bố đã triển khai cơ chế một cửa quốc gia theo đúng cam kết. 5 nước thành viên bao gồm Indonesia, Malaysia, Singapore, Thái Lan và Việt Nam công bố đã sẵn sàng cho việc kết nối Cơ chế một cửa ASEAN từ tháng 12-2015.

Từ giữa tháng 8-2015 tới giữa tháng 9-2015, trong khuôn khổ Dự án thí điểm cơ chế một cửa ASEAN, Việt Nam đã lần lượt thực hiện thành công kết nối kỹ thuật và trao đổi giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa điện tử theo Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN giữa cơ chế một cửa quốc gia Việt Nam với cơ chế một cửa quốc gia của các nước thành viên bao gồm Indonesia, Malaysia và Thái Lan. Theo kế hoạch đã thống nhất giữa các nước thành viên, đến hết tháng 10-2015, toàn bộ 5 nước thành viên bao gồm Indonesia, Malaysia, Singapore, Thái Lan và Việt Nam sẽ hoàn tất kết nối kỹ thuật để sẵn sàng kết nối đầy đủ vào tháng 12-2015.

Trong thời gian tới, việc triển khai cơ chế một cửa quốc gia và ASEAN sẽ chia thành hai giai đoạn. Giai đoạn cuối năm 2015 tập trung củng cố các thủ tục hành chính đã triển khai và lan tỏa trên phạm vi toàn quốc cho tất cả các đối tượng có liên quan; thực hiện dịch vụ công trực tuyến cấp độ 4 đối với các thủ tục hành chính một cửa quốc gia đã kết nối chính thức; kết nối cơ chế một cửa ASEAN và trao đổi thông tin về giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa ASEAN (C/O mẫu D) và thông tin tờ khai hải quan ASEAN (ACDD) đối với 4 nước đã sẵn sàng (Indonesia, Malaysia, Singapore, Thái Lan).

Giai đoạn 2, từ năm 2016 đến 2020, mở rộng cơ chế một cửa quốc gia cho tất cả các Bộ, ngành về phạm vi, đối tượng. Toàn bộ các thủ tục hành chính trên cơ chế một cửa quốc gia được triển khai dưới hình thức dịch vụ công trực tuyến cấp độ 4. Trong giai đoạn này, cơ chế một cửa ASEAN được kết nối đầy đủ và sẵn sàng kết nối trao đổi thông tin với các đối tác thương mại ngoài ASEAN để tạo thuận lợi cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam và tăng cường kiểm soát đối với hàng nhập khẩu.

Theo TTXVN