Cần có cơ quan chống tham nhũng độc lập

Chiều 28-10, trong chương trình làm việc tại kỳ họp thứ 10, thảo luận công tác phòng, chống tham nhũng, đại biểu (ĐB) Nguyễn Bá Thuyền, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Lâm Đồng, cho rằng cần thành lập cơ quan chống tham nhũng độc lập với công an và trao toàn quyền điều tra ​cán bộ cấp cao.

ĐB Nguyễn Bá Thuyền nói: “Cần thành lập cơ quan điều tra, chống tham nhũng độc lập với cơ quan Công an hiện nay và ​chỉ lập ở cấp Trung ương, trao cho các cơ quan này toàn quyền trong việc điều tra ​các cán bộ cấp cao khi có những dấu hiệu vi phạm. Những cán bộ khác vẫn thuộc thẩm quyền của cơ quan công an”.

ĐB Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) đánh giá tham nhũng không chỉ xảy ra ở người có chức quyền qua việc tham ô, nhận hối lộ, lợi dụng quyền lực mưu lợi riêng hay lợi ích nhóm như báo cáo của Chính phủ mà trên thực tế có một số hình thức khác. Theo ĐB Nguyễn Ngọc Phương, tham nhũng lớn xảy ra khi thực hiện những hợp đồng, dự án, phân phối ngân sách, bổ nhiệm chức danh, đấu thầu... Người ở vị trí thấp có tình trạng “tham nhũng vặt” qua biểu hiện sách nhiễu, tạo ra phí không thành văn là “làm luật, bôi trơn”. “Người không tham nhũng có khi bị người tham nhũng cô lập. Từ người trông xe, gác đền, đến nhân viên văn phòng đều có thể lợi dụng vị trí làm việc để “kiếm chác” thêm”, ĐB Phương nói.

Theo báo cáo của Chính phủ, đối với 16 vụ án tham nhũng nghiêm trọng, phức tạp thuộc diện Ban chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo, hiện Tòa án đã đưa ra xét xử sơ thẩm 5 vụ án, xét xử phúc thẩm 5 vụ án; Viện Kiểm sát đã có cáo trạng truy tố 6 vụ án; cơ quan điều tra đã kết luận điều tra đề nghị truy tố 4 vụ án, đang điều tra 7 vụ.

Qua công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, ngành Thanh tra đã phát hiện 100 vụ, 172 đối tượng có hành vi tham nhũng và liên quan đến tham nhũng (tăng 46 vụ, 85 đối tượng so với cùng kỳ 2014), với số tiền 40,7 tỷ đồng. Cơ quan điều tra các cấp đã thụ lý điều tra 351 vụ án, 813 bị can phạm tội về tham nhũng.

Đáng chú ý, các vụ án, vụ việc tham nhũng năm 2015 gây thiệt hại trên 950 tỷ đồng và gần 9.900m² đất; đã thu hồi được trên 505 tỷ đồng, đạt 55,8%.

Việc thu hồi tài sản tham nhũng thấp do nhiều nguyên nhân, trong đó có lý do quá trình điều tra án tham nhũng rất phức tạp và khó khăn, phải có thời gian để tổ chức xác minh, thu thập chứng cứ, chứng minh tội phạm. Ngay trong giai đoạn điều tra ban đầu khó có thể xác định ngay được số tài sản bị chiếm đoạt. Nhiều trường hợp hành vi tham nhũng xảy ra thời gian khá lâu mới bị phát hiện, đối tượng đã cất giấu, tẩu tán, hợp pháp hóa tài sản, thậm chí đã sử dụng phần lớn tài sản, tiêu xài hoang phí nên khi bị phát hiện không còn khả năng khắc phục hậu quả; một số vụ án có yếu tố nước ngoài gặp khó khăn khi phải thu hồi tài sản ở nước ngoài, nhất là bất động sản...

B.T tổng hợp