Việc thực hiện tinh giản biên chế, giảm số lượng người hoạt động không chuyên trách ở cấp phường, xã bên cạnh những mặt tích cực cũng có không ít khó khăn cho các địa phương trong thực hiện nhiệm vụ. Giải pháp nào tháo gỡ khó khăn cho cán bộ không chuyên trách đang là bài toán nan giải cho các cơ quan chức năng.
 |
| Hiện nay, thành phố đang có những đề xuất để tháo gỡ khó khăn cho người hoạt động không chuyên trách ở phường, xã. TRONG ẢNH: Sau giờ hành chính, anh Phạm Văn Hát vẫn ở lại xử lý công việc để giảm bớt áp lực khối lượng cho ngày sau. Ảnh: TRỌNG HUY |
Người giảm, việc tăng, thu nhập thấp
Anh Phạm Văn Hát phụ trách mảng văn hóa - xã hội phường Hòa Khánh Bắc (quận Liên Chiểu) hơn 15 năm nay. Hiện nay thu nhập mỗi tháng của anh Hát hơn 3 triệu đồng. Trước tháng 1-2020, bộ phận anh Hát phụ trách có thêm vài người cùng làm để chia việc. Sau khi thực hiện Nghị định số 34/2019/NĐ-CP ngày 24-4-2019 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số quy định về cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố, công việc của anh Hát tăng lên. Tuy mức phụ cấp của anh không giảm so với trước khi áp dụng Nghị định số 34/2019/NĐ-CP nhưng khối lượng công việc tăng lên rất nhiều và mức đóng bảo hiểm xã hội bị giảm sâu. Theo đó, mức phụ cấp hằng tháng của anh Hát chỉ là 1,14 mức lương cơ sở. Mức đóng bảo hiểm xã hội của anh Hát căn cứ theo mức phụ cấp này, không phải theo mức thu nhập hơn 3 triệu đồng như trước đây.
Hiện thu nhập mỗi tháng của chị Trần Thị Hà, Trưởng ban Thanh tra nhân dân thuộc Mặt trận phường Hòa Thuận Tây (quận Hải Châu) khoảng 3,7 triệu đồng, nhưng mức đóng bảo hiểm xã hội của chị vẫn chỉ theo mức phụ cấp hằng tháng là 1,14 mức lương cơ sở. Với anh Hát, cuối năm vẫn được lãnh đạo phường quan tâm, chi gói hỗ trợ Tết theo khoản tiết kiệm chi của phường, còn chị Hà thì không có gói hỗ trợ này. Khác với người thu nhập bằng lương, người hoạt động không chuyên trách không được tăng phụ cấp theo từng năm công tác.
Giám đốc Sở Nội vụ Võ Ngọc Đồng nhìn nhận, việc thực hiện Nghị định số 34/2019/NĐ-CP tạo ra những khó khăn nhất định. Các phường, xã giảm 2 công chức và 8 người hoạt động không chuyên trách so với Nghị định số 92/2009/NĐ-CP (toàn thành phố giảm 393 người). Điều này dẫn đến việc phải giải quyết cán bộ dôi dư, trong khi đó khối lượng công việc của công chức và người hoạt động không chuyên trách còn lại phải tăng lên. Khó khăn thứ hai là phụ cấp (không phải tiền lương) của người hoạt động không chuyên trách phường, xã còn thấp so với mặt bằng chung, trong khi họ phải làm việc gần như cán bộ chuyên trách.
Như thời điểm cả thành phố căng mình chống dịch, tất cả người hoạt động không chuyên trách ở các phường, xã trên địa bàn thành phố đều tham gia chống dịch, làm việc suốt ngày đêm như các công chức khác. “Họ làm việc bất kể ngày đêm, không phân biệt người hoạt động không chuyên trách hay cán bộ, công chức. Từ sáng sớm cho đến tối, chưa kể các trường hợp đột xuất. Ai ở mảng phụ trách nào có việc thì xử lý theo làm mảng đó”, ông Phạm Thanh Nam, Chủ tịch UBND phường Thanh Khê Đông (quận Thanh Khê) chia sẻ.
Cần các giải pháp từ Trung ương
Ông Phan Văn Đại, Chủ tịch UBND phường Hòa Khánh Bắc cho rằng, so với trước đây, khối lượng công việc của người hoạt động không chuyên trách của phường tăng lên nhiều lần. Mỗi người, nhất là bộ phận phụ trách mảng thương binh - xã hội ôm 8-9 đầu việc. Họ làm việc suốt ngày, dường như không bao giờ hết việc. Trong khi áp lực công việc ngày càng tăng, nhưng thu nhập thấp là một bất cập.
Tại Điều 5, Nghị định 34/2021/NĐ-CP ngày 29-3-2021 của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành Nghị quyết số 119/2020/QH14 ngày 19-6-2020 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng, quy định về người hoạt động không chuyên trách ghi rõ: Căn cứ vào đặc điểm tình hình, yêu cầu của thực tiễn và ngân sách thành phố, UBND thành phố Đà Nẵng trình HĐND cùng cấp quyết định số lượng, chức danh và chế độ, chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở phường và ở tổ dân phố theo quy định của pháp luật.
Theo Bí thư Quận ủy Cẩm Lệ Phan Thị Thúy Linh, qua theo dõi thực tế, người hoạt động không chuyên trách ở các phường làm việc rất vất vả, khối lượng công việc nhiều, áp lực, trong khi thu nhập thấp ảnh hưởng đến chăm lo đời sống cho gia đình. Trên cơ sở Điều 5, Nghị định 34/2021/NĐ-CP, thành phố cần có giải pháp, hướng mở để tháo gỡ khó khăn, bất cập cho đối tượng này trong thời gian tới phù hợp nhất.
Ông Võ Ngọc Đồng cho biết, số lượng cán bộ, công chức và người hoạt động không chuyên trách phường, xã bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện theo quy định. Hiện nay thành phố thực hiện thí điểm chính quyền đô thị, trong đó quy định công chức làm việc tại UBND phường thuộc biên chế công chức của UBND quận. Đây là cơ chế, chính sách mới tạo cơ sở cho việc chuẩn hóa đội ngũ công chức phường theo hướng chuyên nghiệp; tạo sự chủ động, linh hoạt, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong công tác quy hoạch, đào tạo, luân chuyển, điều động cán bộ giữa quận - phường và ngược lại.
Đối với giải pháp tháo gỡ khó khăn cho người hoạt động không chuyên trách, nhất là về thu nhập, ngoài chế độ, chính sách được quy định tại Nghị định số 34/2019/NĐ-CP, thành phố cũng đã hai lần quy định tăng định mức chi quản lý hành chính đối với người hoạt động không chuyên trách phường, xã để hỗ trợ nâng cao đời sống và động viên họ yên tâm công tác. Qua thực hiện, thu nhập bình quân người hoạt động không chuyên trách năm 2020 đạt 3-5 triệu/tháng. Tuy nhiên, mức hưởng này không được đóng bảo hiểm xã hội mà phải đóng theo mức hưởng của Nghị định số 34/2019/NĐ-CP.
“Hiện nay, Trung ương đang tiến hành tổng kết, đánh giá trên phạm vi toàn quốc việc quản lý và thực hiện chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức và người hoạt động không chuyên trách phường, xã nên sẽ có giải pháp để khắc phục trong thời gian đến. Về phía thành phố sẽ tiếp tục đề xuất Trung ương các giải pháp để kiện toàn chức danh, chế độ, chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách phường, xã gắn với triển khai mô hình chính quyền đô thị”, ông Đồng nói.
TRỌNG HUY
