Myanmar lần đầu bầu cử sau 25 năm

Ngày 8-11, khoảng 30 triệu cử tri Myanmar đi bỏ phiếu bầu Quốc hội trong cuộc bầu cử tự do lần đầu ở quốc gia Đông Nam Á này suốt 25 năm qua. Đây cũng là cuộc tổng tuyển cử đầu tiên được thực hiện sau khi chính phủ dân sự thay thế chính phủ quân sự ở Myanmar cách đây 4 năm.

Bà Aung San Suu Kyi rời điểm bỏ phiếu tại thị trấn Kaw Hmu. Đảng NLD của bà được cho là sẽ chiến thắng. Ảnh: AP

Theo Reuters, cuộc bầu cử được xem là cột mốc quan trọng của diễn biến chính trị ở Myanmar trong thời gian tới, với chiến thắng có thể thuộc về đảng Liên đoàn Quốc gia vì dân chủ (NLD) của nhà lãnh đạo đối lập Aung San Suu Kyi nhưng để giành quyền bầu tổng thống, NLD cần chiến thắng với 67% số phiếu ủng hộ.

Thống kê của Ủy ban Bầu cử Liên bang Myanmar (MUEC) cho thấy, có hơn 6.100 ứng cử viên từ 93 đảng chạy đua 664 ghế trong Quốc hội nhưng chủ yếu là “cuộc đua song mã” giữa NLD và đảng Liên minh đoàn kết phát triển (USDP) của Tổng thống Thein Sein. Ngay cả khi NLD thắng lớn thì theo Hiến pháp của Myanmar do chính phủ quân sự ban hành, bà Suu Kyi - người từng đoạt giải Nobel Hòa bình - vẫn không thể trở thành tổng thống. Điều này làm nhiều cử tri hoài nghi về việc các lãnh đạo quân sự có thể sẽ không chấp nhận kết quả bầu cử khi chiến thắng thuộc về NLD.

Hãng Reuters cũng cho hay, có những quan ngại về sự công bằng của cuộc bầu cử khi khoảng 4 triệu cử tri không thể bỏ phiếu, bao gồm hàng ngàn người “mất tích” trong danh sách cử tri, hàng triệu người ở nước ngoài không kịp đăng ký và hầu hết trong số 1,1 triệu người Rohingya Hồi giáo thiểu số bị cấm tham gia.

Bà Suu Kyi đã giành thắng lợi trong cuộc bầu cử tự do vào năm 1990 nhưng quân đội phớt lờ kết quả này. Hầu hết thời gian trong 20 năm sau đó, bà bị quản thúc tại gia và được phóng thích vào năm 2010. Nếu NLD lần này chiếm đa số ghế trong Quốc hội, bà Suu Kyi nói rằng, sẽ đảm nhiệm chức vụ “trên tổng thống”. Song, vấn đề là dù NLD chiến thắng nhưng quân đội sẽ vẫn nắm giữ quyền lực đáng kể, cụ thể là đảm nhiệm các vị trí chủ chốt trong chính phủ như: quốc phòng, nội vụ và an ninh biên giới…

Tổng thống Myanmar Thein Sein cam kết sẽ chấp nhận kết quả cuộc tổng tuyển cử. Ông Thein Sein còn nói rằng, việc tổ chức bầu cử là một thách thức, đồng thời nhấn mạnh cam kết của chính phủ trong việc bảo đảm cuộc bỏ phiếu đáng tin cậy, với sự có mặt của hơn 10.000 quan sát viên. An ninh cũng được thắt chặt trên khắp đất nước.

Kết quả dự kiến được công bố vào sáng nay (9-11).

PHÚC NGUYÊN