Ukraine sẵn sàng chấp thuận đề xuất ngừng bắn

Cuộc đàm phán giữa đại diện cấp cao Mỹ và Ukraine diễn ra tại Jeddah (Saudi Arabia) ngày 11-3 mang lại kết quả đột phá: đề xuất ngừng bắn 30 ngày đầu tiên sau ba năm xung đột ở Ukraine. Giờ đây quyết định sau cùng nằm ở Moscow trong thực hiện các bước tiếp theo để chấm dứt xung đột theo như nhận định của phương Tây.

Quan chức Mỹ và Ukraine trong cuộc gặp tại Jeddah (Saudi Arabia) vào ngày 11-3. Ảnh: EPA-EFE

Theo văn bản đăng trên trang web của Tổng thống Ukraine, Kiev khẳng định sẵn sàng chấp nhận đề xuất ngừng bắn trong 30 ngày mà Mỹ đưa ra tại cuộc gặp. Theo đó, lệnh ngừng bắn này có thể được gia hạn theo thỏa thuận chung của các bên, với điều kiện phía Nga chấp nhận và thực hiện đồng thời.

Hai bên cũng nhất trí chỉ định các nhóm đàm phán và bắt đầu đàm phán để đạt được hòa bình bền vững. Mỹ cam kết thảo luận các đề xuất cụ thể này với đại diện của Nga. Cũng theo tuyên bố chung sau cuộc gặp, tổng thống của hai nước cũng nhất trí sẽ ký kết sớm nhất có thể thỏa thuận toàn diện về khai thác tài nguyên khoáng sản quan trọng nhất của Ukraine nhằm củng cố kinh tế, bảo đảm thịnh vượng và an ninh lâu dài cho Ukraine.

Với đề xuất ngừng bắn đã được Ukraine chấp thuận đang đóng vai trò quan trọng trong việc định hình tương lai của cuộc xung đột. Theo ABC News, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho biết đề xuất ngừng bắn sẽ được chuyển tới Nga trực tiếp qua nhiều kênh. Tổng thống Mỹ Donald Trump dường như lạc quan về triển vọng của thỏa thuận này và cho rằng ông sẽ nói chuyện với Tổng thống Nga Vladimir Putin trong tuần này. Ông nói thêm trên ABC News: “Hy vọng rằng phía Nga cũng sẽ đồng ý. Tôi thực sự nghĩ rằng điều đó sẽ giúp chúng ta tiến được 75% quãng đường. Phần còn lại là làm thành văn bản và đàm phán về vấn đề lãnh thổ”.

Theo RIA Novost, phát biểu họp báo ngày 11-2 sau cuộc gặp tại Saudi Arabia, Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine Andriy Yermak nói rằng, nếu Nga đồng ý với đề xuất của Mỹ về lệnh ngừng bắn trong 30 ngày, Kiev sẽ ngay lập tức bắt đầu chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo của thỏa thuận và tất nhiên đây chỉ là bước đầu tiên.

Bình luận về kết quả đàm phán Mỹ-Ukraine ở Arab Saudi, Reuters đưa tin, ông Konstantin Kosachev, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại của Hội đồng Liên bang (Thượng viện Nga), viết trên Telegram ngày 12-3 rằng, bất kỳ thỏa thuận nào, dù có sự hiểu biết về sự cần thiết của thỏa hiệp, cũng phải theo điều kiện của Nga, chứ không phải của Mỹ.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cùng ngày tuyên bố: “Lập trường của Nga không hình thành ở nước ngoài do thỏa thuận hoặc nỗ lực của các nước khác. Việc hình thành lập trường của Nga phải diễn ra bên trong nước Nga và bởi nước Nga”, RiaNovosti trích dẫn. Quan chức ngoại giao này cũng cho biết không thể loại trừ khả năng tiếp xúc giữa Moscow và Washington trong những ngày tới. Còn theo nhà báo Điện Kremlin Dmitry Smirnov, cuộc điện đàm giữa các tổng thống Mỹ và Nga có thể diễn ra vào ngày 14-3. 

Trong khi đó, theo nguồn tin thân cận với ABC News, để thúc đẩy tiến trình, đặc phái viên của Tổng thống Trump tại Trung Đông Steve Witkoff dự kiến đến Moscow trong những ngày tới và có khả năng gặp Tổng thống Putin.

Theo giới quan sát, nếu Nga đồng ý với lệnh ngừng bắn 30 ngày, điều này sẽ tạo không gian cho các cuộc đàm phán sâu hơn về giải quyết xung đột. Thủ tướng Anh Keir Starmer đã nhấn mạnh ý nghĩa của điều này khi tuyên bố: “Đây là khoảnh khắc quan trọng cho hòa bình ở Ukraine và tất cả chúng ta cần phải tăng gấp đôi nỗ lực để đạt được hòa bình lâu dài và an toàn càng sớm càng tốt”, theo TASS.

TRẦN ĐẮC LUÂN