Công viên, vườn dạo tại khu dân cư là một trong những yếu tố quyết định chất lượng cuộc sống của người dân, là không gian sinh hoạt cộng đồng, bảo đảm tiêu chí thư giãn, giải trí, đặc biệt đối với người già và trẻ em. Tuy nhiên, giữa không gian đô thị chật hẹp như hiện nay vẫn có không ít khu công viên, vườn dạo trong tình trạng tạm bợ, có cũng như không hoặc chưa được sử dụng đúng mục đích.
 |
| Khu vui chơi được lắp đặt tạm bợ tại khu chung cư dành cho người thu nhập thấp trên đường Hồ Hán Thương, quận Sơn Trà. |
Không gian văn hóa, giải trí tạm bợ
Ngay dưới khuôn viên khu chung cư (KCC) dành cho người thu nhập thấp trên đường Hồ Hán Thương (phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà), đầu năm 2019, người dân dành hơn 100m2 để lắp đặt một số thiết bị vui chơi cho trẻ em do một tổ chức phi chính phủ trao tặng.
Tuy nhiên, theo nhận xét của một số người dân, do các thiết bị như ghế bập bênh, cầu vượt, xích đu... làm từ sắt, nhựa, được lắp đặt trên mặt sân bê-tông, không có bóng cây, cả ngày hấp nhiệt nên ít gia đình đưa trẻ xuống đây chơi vì sợ đau ốm.
Chị Nguyễn Thị Nga sống ở KCC này phàn nàn: “Dù mang tiếng có khu vui chơi cho trẻ nhưng trên sân chỉ lắp đặt khoảng 5 thiết bị, mặt sân bê-tông khá nóng, tán cây chưa phủ tới nên ít khi nào tôi thấy có trẻ con đến vui chơi, kể cả buổi tối”.
Theo quan sát của chúng tôi, bên cạnh yếu tố mặt sân bê-tông tỏa nhiệt nóng, tạm bợ thì một thiết bị thú nhún của khu vui chơi bị ngã đổ nhưng không được quan tâm, sửa chữa.
Thêm vào đó, trên mặt bằng khu vui chơi có khá nhiều rác thải, nhất là các loại chai nhựa, túi ni-lông nằm lẫn vào một số bụi cỏ dại mọc xung quanh khiến khu vui chơi càng thêm nhếch nhác, khó thu hút trẻ em.
Trong khi quỹ đất công viên tại Đà Nẵng đang thu hẹp khá nhiều, tại xã Hòa Phước (huyện Hòa Vang), khu công viên được quy hoạch rộng cả ngàn mét vuông nằm giữa các tuyến đường Nguyễn Kim, Lê Trực, Huỳnh Tịnh Của (thuộc KDC Nam Cẩm Lệ) trở thành nơi cỏ dại mọc và được các xưởng cơ khí gần đó tận dụng mặt bằng để đưa các vật dụng ra gò, hàn, phun sơn.
Ông Nguyễn Văn Năm (nhà cách khu công viên khoảng 15 mét) cho biết: “Trước đây, trẻ con thường tụ tập ở khu đất này chơi bóng đá, bóng chuyền. Tuy nhiên, theo thời gian cây dại mọc đầy, thêm việc Công ty TNHH Phan Kha nằm trên đường Huỳnh Tịnh Của mang sắt, thép ra đây gò, hàn khiến môi trường ô nhiễm, người già, trẻ con không dám đến gần vì sợ nhiễm độc từ sơn”.
Bà Ngô Thị Bích Vân, Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Phước cho biết, cách đây không lâu, UBND xã nhận được kiến nghị của người dân về vấn đề này. Trước mắt, UBND xã đã mời lãnh đạo Công ty TNHH Phan Kha đến làm việc, yêu cầu nhanh chóng di dời toàn bộ sắt, thép ra khỏi khu vực khu công viên, tránh gây ô nhiễm môi trường; đồng thời lên phương án xây dựng lại khu vực vui chơi, giải trí cho người dân địa phương.
Trong khi đó, đối với Công viên Thanh Niên, năm 2004, thành phố bố trí hơn 30ha để xây dựng công viên này, nhưng sau nhiều lần điều chỉnh quy hoạch, diện tích hiện bị thu hẹp còn khoảng 20ha.
Thêm vào đó, dù được thành phố đầu tư hơn 50 tỷ đồng để cải tạo mặt bằng, xây dựng các hạng mục vui chơi, giải trí nhưng theo quan sát của chúng tôi, khu công viên này hiện vẫn không thu hút được người dân sống quanh đó.
Khuyến khích cộng đồng cùng tạo không gian công cộng
UBND thành phố năm 2018 thống nhất giao Liên đoàn Lao động sử dụng khu đất C1, diện tích hơn 7.400m2 thuộc khu trú bão và neo đậu tàu thuyền Thọ Quang để làm khu vui chơi, thiết chế văn hóa, siêu thị mini phục vụ người dân, đặc biệt là công nhân làm việc tại các công ty thủy hải sản gần đó. Ngoài ra, Liên đoàn Lao động thành phố cũng đã khảo sát và lắp đặt hàng chục bộ dụng cụ tập thể dục tại khu vực công cộng thuộc các KDC, KCC trên địa bàn các quận Sơn Trà, Cẩm Lệ, Liên Chiểu...
Tương tự, tại KCC Làng cá Nại Hiên Đông (phường Nại Hiên Đông), Công ty CP Viễn thông FPT vừa khảo sát và quyết định tài trợ xây dựng một khu vui chơi cho trẻ trị giá khoảng 100 triệu đồng.
Ông Cao Đình Hải, Chủ tịch UBND phường Nại Hiên Đông cho biết, trên địa bàn hiện nay có rất nhiều KCC thu nhập thấp thiếu trang thiết bị vui chơi, giải trí cho trẻ em. Do đó, việc các doanh nghiệp quan tâm giúp đỡ, tạo điều kiện gầy dựng không gian văn hóa, không gian công cộng là tín hiệu mừng để khu vực tiếp tục phát triển trong thời gian tới. Theo ông Hải, địa phương sẽ tận dụng mọi quỹ đất còn trống trên địa bàn để xây dựng khu vực công cộng cho người dân.
Theo KTS Phan Đức Hải, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị thành phố, ngoài Công viên 29-3 và Công viên Thanh Niên có diện tích từ 10-20ha, Đà Nẵng đang rất thiếu công viên, chưa kể nhiều khu vực đã có công viên, được xây dựng hoàn thiện cơ sở hạ tầng nhưng bị bỏ hoang, chưa được quan tâm, sử dụng đúng mục đích.
Bên cạnh nguyên nhân do sự yếu kém về công tác tổ chức thì chính người dân cũng chưa thấy rõ vai trò quan trọng của công viên trong đời sống cộng đồng. Ông Hải cho rằng, trong quá trình xây dựng công viên, ngoài quỹ đầu tư của thành phố và các tổ chức hỗ trợ, chính người dân cũng cần đóng góp một phần kinh phí; có như thế mới khuyến khích họ tham gia chăm sóc, bảo vệ, làm đẹp chính khu công viên do mình bỏ công sức và tiền của làm nên.
Bài và ảnh: H.LÊ
