* Trên Đà Nẵng cuối tuần số ra ngày 12-6 vừa qua có bài viết đề cập đến máy điều hòa nhiệt độ có tính năng inverter (tiết kiệm điện). Xin cho biết nguyên lý hoạt động của máy inverter và máy thông thường khác nhau thế nào? (Nguyễn Thị Hoàng, Hải Châu, Đà Nẵng).
- Các máy điều hòa nhiệt độ (máy lạnh) sử dụng công nghệ biến tần inverter rất tiết kiệm điện năng, mặc dù máy lạnh inverter có giá đắt hơn máy lạnh thông thường. Tuy nhiên, về lâu dài dùng máy lạnh inverter tính ra lại tiết kiệm hơn, bởi nó tiêu thụ điện năng ít hơn rất nhiều so với máy lạnh thông thường.
KS. Nguyễn Khoa Ty đã so sánh chế độ hoạt động giữa máy lạnh inverter và máy lạnh thông thường trong bài viết “Giải pháp tiết kiệm điện trong hệ thống điều hòa không khí” đăng trên www.hvacr.vn (của Cộng đồng kỹ sư Cơ điện lạnh Việt Nam) như sau:
“Điều hòa inverter đã thay thế tụ điện thông thường bằng vi mạch biến tần làm thay đổi điện áp xung từ 0Hz - 270Hz. Và chế độ cáp phun lạnh thông thường đã thay đổi bằng chế độ tiết lưu tự động và động cơ Block quạt dàn nóng và dàn lạnh cũng thay đổi từ điện áp AC thông thường sang điện áp DC. Đặc biệt phần Block có trang bị nam châm noedym mạnh hơn gấp 10 lần nam châm thường. Chính điều đó đã làm cho động cơ máy nén (Block) chạy từ 0 vòng/phút lên đến 6.000 vòng/phút và đã loại bỏ đi dòng khởi động. Ví dụ cho các bạn thấy:
Đối với phòng bình thường, một máy điều hòa inverter 12.000BTU khi chạy máy sẽ hoạt động từ 0W đến 1.200W và Block chạy từ 0 vòng/phút đến 6.000 vòng/phút. Khi ta để nhiệt độ trong phòng 250C, trong vòng 40 phút máy sẽ làm việc hết công suất là 6.000 vòng/phút. Khi nhiệt độ trong phòng giảm thì điện năng cũng giảm và tốc độ của Block cũng giảm, sau 40 phút nhiệt độ đã đạt theo chúng ta cài đặt là 250C thì tốc độ của Block chỉ còn là 3.000 vòng/phút tương đương với điện năng tiêu thụ là 600W. Chính điều đó đã cho ta tiết kiệm đi được 50% điện năng.
Còn với phòng không bị chiếu nắng trực tiếp, thời gian sử dụng nhiều, nhiệt độ từ 270C hoặc 280C máy có thể tiết kiệm lên đến 70% điện năng và tốc độ của Block cũng giảm xuống 1.800 vòng/phút, chính vì vậy mà tuổi thọ của Block bền gấp 2 lần so với hệ thống thông thường, hơn nữa máy lại hoạt động rất êm và nhiệt độ luôn luôn ổn định”.
Về mặt lý thuyết thì đúng là máy lạnh ứng dụng công nghệ biến tần inverter giúp tiết kiệm điện hơn nhiều so với máy lạnh thông thường. Tuy nhiên, trên thực tế không phải cứ sở hữu máy lạnh inverter là đã có thể tiết kiệm được điện năng như nhà sản xuất thông báo.
Để đạt được hiệu quả nhất từ máy lạnh inverter, các kỹ sư điện lạnh khuyên rằng, cần có một phòng kín, diện tích cửa sổ ít và công suất làm lạnh bao giờ cũng phải thừa hơn so với thể tích khí cần làm lạnh trong phòng. Thông thường phòng có diện tích từ 9m2 đến 15m2 có thể dùng máy công suất 9.000BTU, từ 15m2 đến 20m2 dùng máy 12.000BTU,…
Tuy nhiên còn phải tính thêm cả số lượng người và đồ đạc bên trong cùng chiều cao của căn phòng bởi không khí cần làm lạnh được tính theo đơn vị thể tích chứ không phải đơn vị diện tích.
Nói thêm, BTU (British Thermal Unit) là năng lượng cần thiết để 1 pound (454g) nước tăng lên 10F. 1BTU ≈ 1055J = 0,293Wh. Máy lạnh nhỏ nhất thường thấy ở Việt Nam có công suất 9.000BTU/h (≈2,6375kW). Có lẽ ghi theo BTU/h thì có con số 9.000 đẹp hơn số 2,6375kW nên nhà sản xuất chỉ ghi theo BTU/h, mặc dù phần lớn người tiêu dùng Việt Nam không biết BTU/h là gì.
ĐNCT