Độc đáo ngôi nhà cổ 120 năm tuổi ở xã Hòa Phong

Nằm giữa thôn Dương Lâm 2, xã Hòa Phong, huyện Hòa Vang, ngôi nhà cổ 120 tuổi của gia đình ông Thi Lý Thanh khá độc đáo khi kết hợp giữa kiến trúc truyền thống xứ Quảng với kiến trúc tân cổ điển Pháp.

Ngôi nhà cổ của gia đình ông Thi Lý Thanh khá độc đáo khi kết hợp giữa kiến trúc truyền thống xứ Quảng với kiến trúc tân cổ điển Pháp. Ảnh: H.L

Ngôi nhà kết cấu 3 gian, 2 chái, 2 tầng, với hệ khung cột, kèo bằng gỗ, mái lợp ngói âm dương. Toàn bộ hệ khung cột, bộ vì theo kiểu xuyên tâm đối xứng, mang lại cấu trúc chắc chắn cho toàn bộ gian nhà. Đặc biệt, cửa chính được xây dựng theo kiến trúc “thượng song hạ bản” gắn liền với những ngôi nhà gỗ miền Trung. Phía trên cửa là những thanh gỗ hở song song (thượng song), nửa dưới khép kín bằng các tấm ván xếp khít vào nhau (hạ bản). Kiến trúc này cho phép đóng kín cửa bên dưới nhưng không khí, ánh sáng vẫn lọt qua các song cửa phía trên giúp ngôi nhà luôn thông thoáng.

Không như những ngôi nhà cổ khác có phần mái hiên phía trước nhà được xây dựng bằng gỗ, ngôi nhà của gia đình ông Thi Lý Thanh có phần mái hiên bằng bê-tông, chia thành 2 khối kiến trúc riêng biệt, tầng trên gồm 3 cửa lá sách, tầng dưới là 3 lối vào hình vòm thường thấy ở những ngôi nhà tân cổ điển Pháp. Ông Thanh cho biết, trải qua 4 thế hệ, phần kiến trúc ngôi nhà luôn được gia đình gìn giữ nguyên vẹn. Được xây dựng khá lâu nhưng hệ mái, gỗ, tường bao quanh nhà vẫn còn chắc chắn, ít mối mọt. Ở thời điểm hiện tại, gia đình ông Thanh dùng làm nơi thờ tự và để các vật dụng truyền thống của dòng tộc.

Để gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa, truyền thống của hệ thống nhà cổ trên địa bàn huyện Hòa Vang, ngành bảo tàng Đà Nẵng đã làm việc với gia đình ông Thi Lý Thanh về các biện pháp bảo tồn, trùng tu, hướng đến xây dựng địa chỉ này trở thành điểm du lịch nhà cổ, kết hợp tour du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng trong tương lai không xa.

HUỲNH LÊ