Radio cassette - đam mê trở lại

Trên bộ salon thùng gỗ xưa, những vị khách đang say mê thả hồn vào giọng hát phát ra từ chiếc đầu băng cối Sony TC-540 gần 60 năm tuổi, họ đang lắng đọng với từng giai điệu của bản nhạc “Nỗi buồn đêm đông”. Giọng ca nghe sáng, mộc mạc cao vút tách bạch với âm thanh đệm của nhạc cụ. Từng tiếng lấy hơi của ca sĩ, tiếng rè nhỏ đặc trưng của thiết bị thu âm được giữ nguyên chi tiết cùng với bài hát. Âm sắc chân thật sống động đến mức có thể nhắm mắt tưởng tượng người ca sĩ đang bước ra để trình bày trước mặt người nghe.

“Vua đài” Đà Nẵng Nguyễn Mạnh Hùng bên bộ sưu tập băng cối nhiều thương hiệu. Ảnh: TRẦN THẮNG

Gia tài của “vua đài”

Đó chỉ là một trong số hàng chục đầu băng cối được anh Nguyễn Mạnh Hùng (49 tuổi, số 5, đường Đảo Xanh 1, khu biệt thự Đảo Xanh, quận Hải Châu), cất công sưu tập. Trong danh sách của “vua đài” Đà Nẵng này, còn có rất nhiều đầu băng cối của các thương hiệu lừng lẫy một thuở như Akai, Teac, Aiwa, Revox, Pioneer… được trưng bày trang trọng giữa không gian đậm chất hoài cổ. Không chỉ chưng cho vui mắt, những chiếc đài được chủ nhân cất công sưu tập, bảo quản trong tình trạng rất tốt, có thể hát ngay khi cắm điện. Nhiều chiếc trong số này còn rất mới, dễ gây nghiện cho các tín đồ chơi đài.

Đưa khách lên tầng hai, anh Hùng một lần nữa gây sốc cho người xem với gian trưng bày hàng trăm đài cassette khắp 4 bức tường trong căn phòng lớn. Những thương hiệu đài và các mẫu đài quý hiếm trong giới sưu tập hầu như đều có mặt tại đây. Từ những chiếc đài lớn, giá trị khủng như National A5, National Ambience, Sharp GF-999, 990, 777 đến những loại đài tầm trung như Sharp GF-757, 700, QT-94, 88, 77...

Ngoài sưu tập các loại đài Nhật Bản như Sony, Sanyo, JVC - Victor, Toshiba, trong danh sách của anh còn có rất nhiều đài giá trị của các thương hiệu châu Âu như Philips, Telefunken, Grundig. Anh nói đây chỉ là số hàng tuyển được đưa ra trưng bày, còn hàng trăm chiếc đài khác có ngoại hình kém hơn đã được cất kho, chờ ngày đưa ra ánh sáng. Tính chung, anh Hùng bảo trong bộ sưu tập hiện có hơn 300 đài đang sử dụng tốt. Trong đó, có những chiếc sản xuất từ những năm 1950-1955.

Sinh ra trong gia đình mê chơi đài, không ngạc nhiên khi thú chơi lan truyền cho anh Hùng từ bé. Cách đây khoảng 15 năm, anh bắt đầu sưu tập đài cổ từ người dùng trong nước. Thời kỳ này đài nhiều nhưng chất lượng không còn tốt do đã sử dụng lâu, sau này anh chuyển hướng sưu tập hàng từ nước ngoài qua các kênh đấu giá trực tuyến. Từ đây, những chiếc đài đẹp, đủ chất lượng sưu tập được đưa về nước. Trong đó, có những chiếc đài quý, có giá trị rất lớn còn nguyên thùng do người bán để quên nhiều năm trong kho.

Cassette, băng cối lên ngôi

Đẩy cuốn băng cassette vào chiếc đài Sharp GF-700 màu đỏ cờ, anh Hùng bấm play để khách tự tìm câu trả lời vì sao nhiều người đến với thú chơi đài cổ. Âm thanh phát ra màn loa thật đặc biệt, tiếng âm mỏng rất nổi, bass không sâu nhưng vang vọng khắp ngóc ngách căn phòng. Giọng hát chân thật và không có nhiều hiệu ứng can thiệp bằng kỹ thuật số, nghe càng lâu càng thích, không có cảm giác mỏi tai.

Cùng với tiến bộ của công nghệ ghi âm, làn sóng nhạc số quét qua toàn cầu đã đưa băng đài cassette lùi về dĩ vãng. Sau mấy chục năm nhạc số thống trị thị trường âm nhạc với các phương tiện thu phát hiện đại, nhỏ gọn và tiện dụng, nhạc analog tưởng chừng đã đi vào cái chết. Nhưng không! Sau giai đoạn chìm lấp, nhạc analog với cassette, băng cối, đĩa than đang dần hồi sinh trong lòng người yêu nhạc khắp cả nước.

Chia sẻ với chúng tôi, ông Lê Minh Đức - Dimitri Audio, nhà cung cấp đài cổ nổi tiếng khu vực phía Bắc cho hay, những năm gần đây trào lưu chơi đài cassette trở lại rất mạnh mẽ với hàng loạt hội nhóm lập ra và sinh hoạt trên mạng xã hội với hàng chục ngàn thành viên. Người chơi không chỉ là những người trung tuổi, lớn tuổi muốn tìm lại ký ức thời trẻ mà những người thế hệ 9X, 2000 vốn không có nhiều gắn bó với cassette cũng tìm tới gia nhập thú chơi này. Với họ, bên cạnh thỏa mãn đam mê hoài cổ, không ít đến với cassette vì mê chất âm đặc biệt mà thiết bị này mang lại.

Người này cho biết qua các giao dịch, dân chơi đài tập trung nhiều nhất tại các tỉnh phía Bắc, kế đến là phía Nam. Dù vậy, ở các tỉnh, thành khác trong nước những tín đồ chơi đài cũng rất đông đảo, đặc biệt là các đô thị lớn. Khi dấn thân vào mới thấy nghề chơi này cũng lắm công phu. Tìm được một chiếc đài tốt chỉ mới là một nửa hành trình bởi còn cần phải có một cuốn băng hay. Đối với các đầu băng cối, việc tìm kiếm băng trên thị trường hơi khó khăn do dòng này hiện không còn nhiều. Bởi vậy, để tìm một cuốn băng cối nghe được người chơi phải chi 2-5 triệu đồng. Với những cuốn băng gốc trong tình trạng tốt có giá cả chục triệu đồng.

Trong khi đó, dòng băng cassette tuy phổ biến và dễ kiếm nhưng để chơi hay cần phải am hiểu bởi mỗi loại băng phù hợp với một thể loại nhạc khác nhau. Người chơi không sâu sắc dễ chọn loại băng không đúng thể loại nhạc, dẫn tới giảm sút trải nghiệm. Một người chơi nhiều kinh nghiệm cho biết tốt nhất là sưu tập các băng gốc từ nhà phát hành với giá vài trăm ngàn đồng mỗi băng.

Tuy nhiên nguồn này hiện khá hiếm hoi nên đa số người chơi tìm mua các băng trắng chất lượng tốt và sao chương trình từ băng gốc. Những tay chơi mới, ít kinh nghiệm, mua băng giá rẻ từ các hàng băng đĩa ngoài thị trường dễ gặp phải băng kém chất lượng, thu lại từ băng F2, F3, âm thanh không hay như băng gốc.

Một góc bộ sưu tập đài cassette của “vua đài” Nguyễn Mạnh Hùng. Ảnh: TRẦN THẮNG

Thú chơi công phu

Nói về đam mê băng đài, anh Nguyễn Mạnh Hùng cho biết đây là thú chơi dễ gây nghiện và tốn kém thời gian lẫn tiền bạc. Người ngoại đạo có thể sẽ bất ngờ với giá trị giao dịch lên tới hàng chục triệu đồng của những chiếc đài cassette cổ. Anh ví dụ, chiếc đài Sharp GF-700 kèm đầu đọc đĩa than vừa được sưu tập với giá 35 triệu đồng, với những mẫu đài độc đáo hơn, giá mua vào trên 50 triệu đồng.

Còn với người nhập môn, muốn tập thành người tham gia thường bắt đầu với những chiếc đài như Sharp QT-77, 88, 94 đã có giá từ 8-10 triệu đồng trở lên. Đến nay, Hùng không nhớ rõ đã tốn bao nhiêu tiền cho thú chơi cassette nhưng có thể ước con số lên tới hàng tỉ đồng. Dù vậy, những chiếc đài đã sưu tập được anh cất giữ rất kỹ, quyết không bán lại, thỉnh thoảng chỉ kỷ niệm cho người thân quen có cùng đam mê âm nhạc.

Tương tự, ông Lê Minh Đức cho biết, để sưu tập các đài tốt mức phí người chơi bỏ ra không hề rẻ, trái lại rất cao. Đối với những dòng đài cao cấp, âm thanh hay và có độ mới 80-90% trở lên giá có thể lên tới 40-50 triệu đồng/chiếc. Đây là những dòng đài được tuyển chọn, nhập khẩu từ châu Âu, Nhật Bản.

Ông Đức tiết lộ mới vừa giao dịch chiếc đài Sharp GF-777 trong tình trạng hoàn hảo cho một người chơi Vũng Tàu với giá lên tới 55 triệu đồng. Ngoài ra, những chiếc đài khác có chất lượng tốt được giao dịch trên thị trường với giá phổ biến 20-30 triệu đồng. Điều bất ngờ là thế hệ trẻ đang có xu hướng chơi bạo tay hơn người lớn tuổi vì đang trong tuổi lao động, dễ kiếm ra tiền nuôi dưỡng đam mê.

“Số lượng người chơi ngày càng đông đảo, nhu cầu gia tăng nhưng nguồn hàng theo thời gian sẽ giảm xuống vì những chiếc đài này đã ngừng sản xuất 30-40 năm trước, số lượng trên thị trường không còn nhiều. Do đó, theo thời gian giá trị sưu tập của những chiếc đài tốt sẽ ngày càng tăng lên!”, ông Đức nói.

TRẦN THẮNG