“Có dám xin lỗi dân nếu trễ hẹn không?”, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Trần Thọ đã hỏi người đứng đầu ngành Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) thành phố về việc trễ hẹn trả kết quả hồ sơ đất đai tại Hội nghị giám sát giữa 2 kỳ họp thứ 10 và 11 của HĐND thành phố vừa qua. Vị lãnh đạo sở này nói: Nếu có lỗi với dân thì phải xin lỗi, nhưng cũng thừa nhận lâu nay mới xử lý nội bộ. Nợ người dân những văn bản xin lỗi đó là một thực tế tồn tại lâu nay.
Xin lỗi dân khi giải quyết trễ hẹn hồ sơ hành chính không chỉ bằng lời mà còn phải có văn bản do người đứng đầu cơ quan đó ký và trực tiếp trao cho người dân. Đó là quy định có từ cách đây 10 năm tại Quyết định số 186/2004/QĐ-UB của UBND thành phố Đà Nẵng. Các quyết định về thủ tục hành chính (TTHC) sau này tiếp tục kế thừa, duy trì quy định này nhưng trên thực tế chẳng có mấy cơ quan có thẩm quyền giải quyết TTHC chấp hành nghiêm túc.
Lãnh đạo Sở Nội vụ thành phố cũng thừa nhận, qua kiểm tra Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất một cấp (cơ quan tiếp nhận giải quyết hồ sơ đất đai) thuộc Sở TN-MT không hề lưu hồ sơ văn bản xin lỗi dân. Trong khi đó, theo số liệu do chính sở này báo cáo, chỉ trong 6 tháng đầu năm 2014 có đến 423 hồ sơ trễ hẹn với người dân, tương ứng với từng ấy văn bản xin lỗi người dân. Thế nhưng tuyệt nhiên không có văn bản xin lỗi nào. Mặc dù thừa nhận có trễ hẹn hồ sơ nhưng lãnh đạo Sở TN-MT và Sở Nội vụ không nêu được những trường hợp cụ thể nào.
Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố đã chỉ đích danh một số trường hợp điển hình về trễ hẹn trả kết quả thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai: Ông Huỳnh Xuân ở phường Bình Hiên trễ 62 ngày, ông Nguyễn Tấn Phát ở phường Thọ Quang trễ 38 ngày, ông Phùng Gia Thịnh ở phường Hòa Minh trễ 45 ngày, ông Nguyễn Quang Vinh ở phường Thanh Khê Đông trễ 36 ngày, ông Bùi Văn Lư ở phường Bình Hiên trễ 29 ngày, ông Huỳnh Văn Hiến ở phường Thạch Thang trễ 20 ngày, bà Huỳnh Thị Hương ở phường Hòa Xuân trễ 33 ngày, ông Trần Cương Quyết ở phường Mỹ An trễ 91 ngày, ông Nguyễn Phước Diệp ở xã Hòa Nhơn trễ 50 ngày, Ngân hàng ACB trễ 74 ngày...
“Trễ như thế đó, các anh coi có chịu được không ?”, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố hỏi.
Vì sao các cơ quan có thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính không chấp hành quy định xin lỗi người dân bằng văn bản? Thứ nhất, có thể lý giải rằng, tư tưởng chính quyền cai trị, công chức mang tâm thế kẻ có quyền ban cho và dân phải xin vẫn chưa hết.
Cán bộ, công chức cơ quan công quyền vẫn “cố thủ” với tư duy “mình luôn luôn đúng” cho dù nói thế nào đi nữa. Nếu phải công khai xin lỗi dân khác nào tự hạ thấp mình. Chưa kể còn có những cán bộ, công chức biết mình mắc lỗi với dân nhưng ỷ rằng mình có quyền nên cứ phớt lờ, thậm chí tỏ thái độ thách thức. Chính những tư tưởng, suy nghĩ tiêu cực này là trở lực khiến cơ quan công quyền cũng như cán bộ, công chức cảm thấy quá khó thực hiện quy định xin lỗi dân bằng văn bản.
Thứ hai, đã có quy định nhưng cơ quan tham mưu cho UBND thành phố làm nhiệm vụ kiểm tra, thanh tra công vụ trong đó có nội dung chấp hành quy định về xin lỗi dân bằng văn bản (khi làm sai, trễ hẹn trả kết quả TTHC) không yêu cầu nghiêm khắc buộc các cơ quan có thẩm quyền giải quyết TTHC phải thực hiện. Chính vì không nghiêm khắc, không có chế tài xử lý việc không thực hiện quy định này mà các cơ quan có thẩm quyền giải quyết TTHC “nhờn luật”.
Trễ hẹn trả kết quả TTHC cho người dân và việc không xin lỗi bằng văn bản lâu dần thành quen. Người dân chẳng biết kêu ai. Ông Trần Cương Quyết, người được Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố nhắc đến vì bị trễ hẹn tới 91 ngày bức xúc: “Tôi làm thủ tục đổi sổ đỏ vì xây lại nhà nhưng Chi nhánh Văn phòng một cấp Ngũ Hành Sơn và Văn phòng một cấp cứ đổ qua đổ lại. Bên này nói chuyển hồ sơ rồi, bên kia nói chưa nhận được, gây ra trễ hẹn. Đến khi giải quyết xong tôi phải qua tận trụ sở Văn phòng một cấp để lấy kết quả mà chẳng nhận được lời xin lỗi nào chứ đừng nói đến việc lãnh đạo vừa trả kết quả vừa trao văn bản xin lỗi người dân”.
“Làm sai thì xin lỗi là văn hóa công chức. Tôi sẽ trực tiếp giám sát, xem anh chậm bao nhiêu lần và có xin lỗi hay không. Mình nói Nhà nước của dân, do dân và vì dân mà để dân đi lên đi xuống, trễ hẹn kéo dài như thế là không được”, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố khẳng định việc quyết tâm thực hiện bằng được quy định xin lỗi người dân bằng văn bản nếu trễ hẹn trả kết quả TTHC.
Chúng ta đang xây dựng chính quyền của dân, do dân và vì dân. Chính quyền sinh ra để phục vụ dân. Cán bộ, công chức là công bộc của dân nên phục vụ nhân dân là trách nhiệm, là bổn phận. Nếu mắc lỗi trong quá trình thực thi công vụ thì xin lỗi người dân là chuyện bình thường. Điều đó chứng tỏ cán bộ, công chức không chỉ có trình độ chuyên môn mà còn có văn hóa ứng xử tốt. Người dân nhận được cử chỉ hoặc văn bản xin lỗi của lãnh đạo cơ quan công quyền không ai cố chấp cả. Họ sẵn lòng tha thứ, bỏ qua tất cả. Người xin lỗi và người được xin lỗi đều nhẹ lòng. Nhận thức như thế thì việc xin lỗi công dân bằng văn bản khi mắc lỗi đâu có khó gì.
HOÀNG ANH
