Nâng cao chất lượng hoạt động tổ dân phố, thôn - Bài 2: Nhiều chính sách ưu việt hỗ trợ tổ trưởng, trưởng thôn

Với trách nhiệm và uy tín của mình, tổ trưởng tổ dân phố, trưởng thôn tích cực tuyên truyền, phổ biến, trực tiếp chuyển tải chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với người dân, giúp nhân dân hiểu biết và chấp hành tốt.

Khu dân cư Chơn Tâm 2G (tổ 23, phường Hòa Khánh Nam, quận Liên Chiểu) gặp mặt, tri ân gia đình chính sách, người có công cách mạng. Ảnh: PV

Phát huy hiệu quả từ cơ sở

Báo cáo của UBND thành phố tại hội nghị tổng kết 10 năm triển khai Chỉ thị số 21-CT/TU về tập trung lãnh đạo nâng cao chất lượng hoạt động của tổ dân phố, thôn trên địa bàn thành phố cho biết, chỉ thị đề ra 4 nhiệm vụ trọng tâm cụ thể, rõ nét, sâu sát với cơ sở, vì vậy đã phát huy hiệu quả, đi vào thực tiễn tại từng khu dân cư. Bao gồm quản lý cư trú chặt chẽ, giữ vững an ninh trật tự, phòng chống tội phạm, giúp nhau giảm nghèo và bảo đảm bảo tốt vệ sinh môi trường tại địa bàn dân cư.

Những nội dung chỉ đạo được các ngành, địa phương triển khai quyết liệt, khẩn trương, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của tổ dân phố, thôn nhằm đáp ứng mục đích chung của chính quyền cơ sở. Mối quan hệ công tác giữa chi bộ với tổ dân phố, thôn, ban công tác Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội dưới phường, xã ngày càng được thể hiện rõ ràng hơn, dần đi vào nền nếp.

Theo Bí thư Chi bộ khu dân cư Bình Phước 1, phường Thuận Phước (quận Hải Châu) Phạm Công Lương, Chỉ thị số 21-CT/TU cụ thể hóa nhiệm vụ, vai trò, chức năng của tổ trưởng và tổ dân phố cũng như các quy chế phối hợp với các chi hội, đoàn thể trong khu dân cư dưới dự chỉ đạo, lãnh đạo thống nhất, toàn diện của chi bộ. Từ các nhiệm vụ cụ thể, tổ trưởng dễ dàng triển khai theo từng nhiệm vụ, đồng thời cũng giúp chi bộ và các cấp chính quyền dễ dàng đánh giá chất lượng hoạt động của tổ dân phố cũng như cá nhân từng tổ trưởng theo khối lượng công việc, sản phẩm được lượng hóa từ 4 nhiệm vụ trọng tâm.

Bí thư chi bộ thôn Phú Hòa 1 xã Hòa Nhơn (huyện Hòa Vang) Đinh Thị Tiền có thâm niên làm trưởng thôn từ năm 2007 đến 2022 (từ 2010 đến nay là bí thư chi bộ thôn), cho rằng, sau khi tiếp nhận các hướng dẫn cụ thể triển khai Chỉ thị số 21-CT/TU, nhận thức của bản thân được rõ nét, sâu sắc hơn, từ đó nỗ lực hơn trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ tại địa phương; thường xuyên quan tâm công tác phát triển đảng viên, tích cực đi đầu trong các phong trào thi đua. Hiệu quả từ sự nỗ lực đó, hằng năm chi bộ, ban nhân dân thôn, Mặt trận, các đoàn thể chính trị - xã hội trong thôn đều đạt đơn vị hoàn thành tốt và xuất sắc nhiệm vụ, được cấp trên đánh giá cao, trong đó chi bộ liên tục 5 năm liền 2018-2022 đạt chi bộ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

Khu dân cư Chơn Tâm 2G phường Hòa Khánh Nam (quận Liên Chiểu) có 1 tổ dân phố 23. Ông Nguyễn Hữu Phượng là bí thư chi bộ kiêm tổ trưởng cho biết, hơn 10 năm qua, năm nào tổ cũng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Là địa bàn có nhiều hộ thuê trọ, ngoài phối hợp với cảnh sát khu vực kiểm tra hằng tháng, nắm bắt thông tin di biến động người thuê trọ. Tại các phòng trọ đều có dán số điện thoại của tổ trưởng để khi có việc phải báo ngay. Chính vì thế, nhiều lần tổ đã can thiệp, giải quyết nhanh, kịp thời một số mâu thuẫn, cãi cọ giữa những người thuê (không có chủ nhà trọ ở cùng dãy), để không phát sinh điểm nóng gây mất an ninh trật tự.

Hằng năm, khu dân cư vận động chung một nguồn quỹ, trung bình đạt 40-50 triệu đồng từ các nhà hảo tâm, nhân dân trong tổ đóng góp. Từ nguồn này, sẽ được triển khai chi cho các hoạt động trong tổ, từ thăm ốm đau, tặng quà hộ nghèo, gia đình chính sách, người có công cách mạng, học sinh học giỏi…Đặc biệt, có 48 hộ sống dọc ven đường sắt nhà cửa còn tạm bợ, lao động tự do nên thu nhập bấp bênh, hay bị ngập úng cục bộ về mùa mưa. Việc chăm lo đời sống cho số hộ này được tổ dân phố quan tâm, bảo đảm không để ai bị bỏ lại phía sau.

Phó Giám đốc Sở Nội vụ Trần Trung Sơn cho biết, với quy mô tổ dân phố, thôn hiện nay, việc thực hiện 4 nhiệm vụ trọng tâm theo Chỉ thị số 21-CT/TU là thuận lợi và hiệu quả. Đây là nhận định chung của các địa phương và kết quả khảo sát của 2.485 tổ trưởng tổ dân phố, trưởng thôn trên địa bàn thành phố. Định kỳ, UBND các phường, xã tổ chức họp giao ban hằng tháng, hằng quý với tổ dân phố, thôn với sự tham dự của bí thư đảng ủy, chủ tịch UBND, chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam phường, xã, trưởng công an và cán bộ, công chức phụ trách, theo dõi tổ dân phố, thôn.

Qua đó, quán triệt một số nội dung chỉ đạo của các cấp, đồng thời báo cáo kết quả đạt được về các mặt kinh tế, xã hội, an ninh quốc phòng địa phương và một số nhiệm vụ trọng tâm do UBND phường, xã giao trong tháng, quý. Các tổ dân phố, thôn sẽ tập hợp, báo cáo kết quả thực hiện 4 nhiệm vụ trọng tâm của tổ dân phố, thôn và những kiến nghị, đề xuất, phản ánh tại địa phương.

Trên cơ sở đó, UBND phường, xã phân công các bộ phận chuyên môn xử lý và giải đáp các kiến nghị, đề xuất cho tổ dân phố, thôn được biết trong cuộc họp giao ban tiếp theo. Cũng như thông qua các cuộc họp tiếp xúc cử tri, đối thoại với nhân dân, các ý kiến đều được tiếp nhận, thống kê, đôn đốc xử lý hoặc tổng hợp, trình cơ quan có thẩm quyền xem xét xử lý. Ngược lại, thông qua các cuộc họp giao ban, UBND phường, xã sẽ kịp thời nắm bắt tình hình của khu dân cư, những tâm tư, nguyện vọng để kịp thời giải quyết những vấn đề bức xúc trong nhân dân.

Nét riêng có của Đà Nẵng

Theo ông Trần Trung Sơn, nhằm tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện để người hoạt động không chuyên trách, người tham gia công việc ở tổ dân phố, thôn yên tâm công tác, thực hiện nhiệm vụ góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động tại cơ sở. Trong 10 năm qua, mức phụ cấp và mức bồi dưỡng đối với người hoạt động không chuyên trách, người tham gia công việc ở tổ dân phố, thôn luôn được thành phố quan tâm và được điều chỉnh nhiều lần theo hướng tăng cao so với trước đây.

Đồng thời, thành phố cũng quy định phụ cấp kiêm nhiệm đối với người hoạt động không chuyên trách ở tổ dân phố, thôn khi kiêm nhiệm các chức danh khác theo hướng tăng từ 30% lên 50% mức phụ cấp của chức danh kiêm nhiệm kể từ năm 2019.

Từ năm 2015 đến nay, nhằm nâng cao chất lượng tổ chức, hoạt động của tổ dân phố, thôn, HĐND thành phố ban hành các nghị quyết quy định cụ thể mức khoán kinh phí hoạt động ở tổ dân phố, thôn theo mức tăng dần. Theo đó, mức khoán kinh phí hoạt động được quy định cụ thể căn cứ vào quy mô hộ gia đình. Đối với tổ dân phố, cao nhất là 2,7 triệu đồng/tổ/năm (có quy mô từ 300 hộ trở lên), tăng 1,7 triệu đồng so với trước đây và thấp nhất là 1,5 triệu đồng/tổ/năm (có quy mô dưới 150 hộ gia đình), tăng 500.000 đồng so với trước đây. Đối với thôn, cao nhất là 12 triệu đồng/thôn/năm (có quy mô từ 700 hộ trở lên), tăng 4 triệu đồng so với trước đây và thấp nhất là 4,5 triệu đồng/thôn/năm (có quy mô dưới 250 hộ gia đình), tăng 1,5 triệu đồng so với trước đây. Đây cũng là chính sách quan tâm vượt trội của thành phố về kinh phí cho các tổ dân phố, thôn tổ chức hoạt động thuận lợi, hiệu quả, có tính đến quy mô của tổ dân phố, thôn.

Đặc biệt, chế độ bảo hiểm y tế và khen thưởng niên hạn đối với người hoạt động không chuyên trách ở tổ dân phố, thôn là các chính sách hỗ trợ đặc thù riêng của thành phố Đà Nẵng so với quy định của Trung ương và các tỉnh, thành khác trong cả nước. “Đây là sự quan tâm, nhằm động viên, khích lệ quá trình cống hiến đối với lực lượng này, thành phố đã thống nhất chủ trương mua thẻ bảo hiểm y tế đối với bí thư chi bộ, trưởng ban công tác Mặt trận, tổ trưởng tổ dân phố, trưởng thôn từ nguồn ngân sách thành phố”, ông Sơn cho hay.

TRỌNG HUY - HOÀNG NHUNG