Về thăm “xóm chuối - phố chùa” hôm nay, khó ai có thể hình dung nơi đây từng là “điểm nóng” về tệ nạn xã hội, an ninh trật tự. Nhà cao tầng kiên cố san sát nhau; kiệt, hẻm thoáng đãng, sạch sẽ; hàng quán buôn bán nhộn nhịp, đời sống người dân ngày một nâng cao.
 |
| Một góc của “xóm chuối - phố chùa” hôm nay |
Quá khứ nghèo khó
Khu dân cư (KDC) số 1 (phường Hải Châu 1, quận Hải Châu) hiện có 2 tổ dân phố (TDP) 1 và 2; 135 hộ với hơn 1.000 nhân khẩu. Những năm trước và ngay sau khi giải phóng, nơi đây nổi tiếng với tên gọi “xóm chuối - phố chùa”. Theo Bí thư Chi bộ 1 Nguyễn Đình Toàn, cách gọi này phần nào nói lên thực trạng của KDC thời ấy.
“Trước đây, KDC số 1 này nổi tiếng là nơi “thành phần nào cũng có”. Nghĩa là từ lao động phổ thông, buôn gánh bán bưng đến trộm cắp, ma túy, mại dâm, không thiếu gì cả. Chưa kể, đây là KDC nghèo nhất phường với số hộ nghèo, cận nghèo cao; trình độ dân trí thấp, lao động phổ thông chiếm đa số”, ông Toàn cho hay.
Qua lời kể của những người sống lâu năm tại KDC, trước đây, cứ nghe nhắc tới khu “xóm chuối - phố chùa”, ai nấy đều rờn rợn. Sinh sống tại đây gần 60 năm, với ông Ngô Long (68 tuổi, trú tổ 2, phường Hải Châu 1), “xóm chuối - phố chùa” từng nổi danh là một vùng nhiều đối tượng bất hảo, liều lĩnh. Người dân các khu vực khác đều không dám đặt chân tới khu vực này. Những hộ dân có nhà tại đây muốn bán đi nơi khác sinh sống cũng khó vì không ai dám tới mua.
Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Hải Châu 1 Hoàng Giang Yên Thủy cho biết, đây là một trong những khu vực khó khăn nhất của phường về mọi mặt; đường đi tại KDC là kiệt, hẻm nhỏ, khó khăn trong đi lại, phòng cháy chữa cháy. Người dân sống lâu đời trong những ngôi nhà xập xệ, chật hẹp, bất tiện. Trình độ dân trí thấp, điều kiện vật chất nghèo nàn.
Trước tình hình đó, bài toán đặt ra là làm cách nào để thay đổi ý thức, thói quen của người dân, từng bước giúp nhân dân ổn định đời sống. Với suy nghĩ này, Ban Công tác Mặt trận (CTMT) KDC cùng các chi hội, đoàn thể họp bàn, tìm hướng đi phù hợp. Thông qua các buổi họp TDP, các nội dung tuyên truyền, vận động xây dựng đời sống mới, đô thị văn minh được lồng ghép. Với những hộ nghèo, hộ khó khăn, Ban CTMT đến tận nơi tìm hiểu, tìm hướng hỗ trợ.
Trước mỗi kế hoạch đưa ra, các cấp chính quyền và nhân dân luôn có sự bàn bạc, thảo luận đi đến thống nhất. Với phương châm, mỗi hoạt động đều phải “hợp ý Đảng, lòng dân”, luôn đặt quyền lợi của nhân dân lên trước; luôn công khai, minh bạch mọi thông tin, hoạt động cho người dân nên được nhân dân ủng hộ.
Thay áo mới cho khu dân cư “cũ”
Với những hộ nghèo, hộ khó khăn, Ban CTMT đến tận nơi tìm hiểu nguyện vọng hộ nghèo, hộ khó khăn, tìm hướng hỗ trợ. Hộ ông Võ Văn Hương (SN 1954, TDP số 2) từng là hộ nghèo trong thời gian dài. Trước đây, gia đình ông có con gái sa chân vào tệ nạn xã hội, hai vợ chồng sức khỏe suy yếu, không có việc làm ổn định.
Năm 2015, Chi ủy Chi bộ 1 và cán bộ TDP số 2 cùng đến thăm hỏi, tìm hiểu tâm tư nguyện vọng và đề xuất cấp trên hỗ trợ kinh phí 40 triệu đồng giúp ông Hương sửa chữa nhà. Giờ đây, gia đình ông Hương có “nơi đi chốn về” kiên cố, vợ ông Hương được tạo điều kiện bán hàng ăn sáng trong KDC, con cái đều được đến trường đầy đủ.
Tương tự, gia đình bà Nguyễn Thị Tân (SN 1948) là hộ duy nhất tại TDP số 2 còn sống trong căn nhà lụp xụp. Theo Tổ trưởng TDP số 2 Trần Duy Cường, có một đơn vị đã đồng ý hỗ trợ kinh phí là 50 triệu đồng giúp bà Tân sửa chữa nhà nên năm 2019, gia đình bà có thể ổn định cuộc sống. Riêng dịp Tết Nguyên đán Kỷ Hợi năm 2019, KDC số 1 vận động hơn 21 triệu đồng, trao 45 suất quà Tết cho hộ nghèo, hộ khó khăn, già yếu, giúp mọi người, mọi nhà đều vui Tết.
Qua công tác vận động “thấu tình đạt lý” của cán bộ phường và KDC, nhân dân đã vào cuộc cùng với chính quyền địa phương trong cải tạo, chỉnh trang đô thị, xây dựng đời sống ngày càng văn minh, hiện đại. Nhân dân tình nguyện hiến đất đai để mở rộng kiệt, hẻm; đóng góp công sức, tiền của xây dựng đường kiệt, cống thoát nước, tự nguyện tháo dỡ mái che tạm bợ, cắt tỉa cây xanh để tạo không gian thông thoáng trong KDC. Nhờ vậy, bộ mặt KDC số 1 đổi thay hoàn toàn khác.
Đến nay, 100% kiệt, hẻm đều được bê-tông hóa, rộng rãi, đầy đủ hệ thống điện chiếu sáng. Trong số 135 nóc nhà thì có gần 100 nhà đổ mê khang trang, tường rào cổng ngõ kiên cố. Nhờ làm tốt công tác an sinh xã hội, đời sống nhân dân ngày một ổn định, việc thu các loại quỹ nghĩa vụ công dân trở nên đơn giản. Ý thức nhân dân ngày một nâng cao; mỗi người dân thấy được vai trò, trách nhiệm của mình trong việc xây dựng đời sống tại KDC.
Chẳng những vậy, mỗi người dân còn chung tay với Chi bộ Đảng, Ban CTMT, TDP xây dựng đời sống tại KDC. Khi nhà nào có ma chay, thanh niên trong KDC đều chủ động xin nghỉ làm đến hỗ trợ gia chủ, tình làng nghĩa xóm từ đó ngày càng thắt chặt.
“Để có được KDC số 1 như ngày hôm nay là sự trăn trở của cấp ủy chi bộ cả chục năm. Đây là một trong những khu vực khó nhưng đã làm được. Nhờ được sự quan tâm chính quyền các cấp, KDC được sửa chữa, cải tạo đường xá, cống thoát nước, như khoác lên chiếc áo mới. Những thay đổi này đã tạo sự phấn khởi cho người dân”, bà Hoàng Giang Yên Thủy khẳng định.
Trên cương vị Bí thư Chi bộ 1 gần 25 năm nay, ông Nguyễn Đình Toàn tự hào cho biết: “Hơn 20 năm nay, tình hình an ninh trật tự tại KDC được bảo đảm. Các phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở KDC”, “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” được nhân dân đồng thuận cao, hưởng ứng tích cực. Các tệ nạn ma túy, cờ bạc, trộm cắp, rượu bia say xỉn bị xóa sổ. Mọi người sống chan hòa, quan tâm, giúp đỡ nhau trong khó khăn hoạn nạn”.
Bài và ảnh: LAM PHƯƠNG
