Mỹ, Israel bộc lộ thêm khác biệt

Mỹ và Israel đang đối mặt với số quan điểm khác biệt về xung đột Israel - Hamas tại Dải Gaza. Israel phớt lờ cảnh báo của Mỹ khi đẩy mạnh quy mô chiến dịch quân sự, khiến thương vong dân thường không ngừng tăng, trong đó việc đột kích Bệnh viện Al Shifa tiếp tục đi ngược lại chủ trương giảm bạo lực của Mỹ.

Số phận của Bệnh viện Al Shifa

Theo Reuters, số phận của Al Shifa, bệnh viện lớn nhất ở Gaza, đang là tâm điểm của xung đột Israel - Hamas. Sáng 15-11, lực lượng Israel bất ngờ đột kích một số khu vực bên trong Al Shifa sau vài ngày bao vây. Quyết định này đánh dấu sự leo thang mới trong cuộc tấn công của Israel ở Gaza, làm gia tăng mức độ thảm họa nhân đạo vốn đang nghiêm trọng tại dải đất này. Al Jazeera dẫn lời ông Mohammed Zaqout, Giám đốc Bệnh viện Al Shifa, cho biết các khoa phẫu thuật và cấp cứu đang là mục tiêu của chiến dịch mới nhất này. Liên Hợp Quốc (LHQ) đặc biệt quan ngại bạo lực leo thang tại khu phức hợp y tế này bởi nơi đây đang điều trị hơn 650 bệnh nhân, hơn 1.000 nhân viên y tế và cung cấp nơi trú ẩn cho 7.000 người Gaza mất nhà cửa. 

Trước những chỉ trích liên quan đến việc tấn công bệnh viện, Israel nhiều lần cáo buộc Hamas đặt trung tâm chỉ huy chủ chốt tại đây, sử dụng các đường hầm bên dưới để che giấu hoạt động quân sự và giam giữ con tin bị bắt trong cuộc tấn công Israel vào tháng 10-2023, và sử dụng bệnh nhân tại đây làm lá chắn. Tuy nhiên, Hamas bác bỏ mọi cáo buộc này và kêu gọi LHQ lập ủy ban quốc tế kiểm tra tất cả bệnh viện để làm sáng tỏ vấn đề này. Trong thông báo ngày 14-11, Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) xác nhận đang mở chiến dịch vào Bệnh viện Al Shifa. “Dựa trên thông tin tình báo và nhu cầu hoạt động, IDF đang thực hiện chiến dịch chính xác và có mục tiêu chống lại Hamas tại khu vực cụ thể trong Bệnh viện Al Shifa", IDF thông báo trên mạng xã hội X; đồng thời khẳng định mục tiêu tấn công của Israel là Hamas, chứ không phải dân thường ở Gaza.

Dù đưa ra tuyên bố tương tự những gì Israel từng cáo buộc Hamas thời gian qua nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden lên tiếng kêu gọi sự cấp thiết phải bảo đảm an toàn cho Bệnh viện Al Shifa cũng như các cơ sở y tế khác ở Gaza.  Ngày 14-11, Reuters dẫn lời người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ nhấn mạnh: "Các bệnh viện và bệnh nhân phải được bảo vệ. Chúng tôi không ủng hộ việc tấn công một bệnh viện từ trên không và cũng không muốn chứng kiến giao tranh tại nơi những người dân vô tội và bệnh nhân đang cố gắng tiếp cận chăm sóc y tế mà họ đáng được hưởng nhưng giờ lại bị vướng vào làn đạn".

Do thiếu nhiên liệu, nước sạch và vật tư y tế, 40 bệnh nhân đang điều trị tại bệnh viện này đã chết trong những ngày gần đây. Không rõ liệu lực lượng Israel có ý định ở lại bệnh viện để thiết lập quyền kiểm soát lâu dài đối với địa điểm này hay sẽ rút lui nhưng giới chức nhân quyền LHQ cho biết, việc Israel biến bệnh viện thành mục tiêu chiến lược đã đặt câu hỏi về việc tuân thủ luật pháp quốc tế về bảo vệ đặc biệt các cơ sở y tế cũng như tính mạng của hàng nghìn người đang trú ẩn ở đó.

Tầm nhìn khác nhau

Theo The National, không chỉ tồn tại một số bất đồng về chiến dịch quân sự của Israel, tầm nhìn khác nhau về một Gaza thời hậu chiến giữa Mỹ và Israel đã bộc lộ vào ngày 12-11 khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết, việc “bao vây quân sự là ưu tiên hàng đầu của Israel và cần phải tiến hành" đối với dải đất này trong tương lai. Tuy nhiên, Cố vấn An ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan dường như đã bác bỏ khả năng này khi nói rõ: “Chúng tôi đã thể hiện rất rõ ràng về quan điểm của mình: Đó là không thể tái chiếm Gaza. Không thể có sự cưỡng bức di dời người dân Palestine khỏi Gaza và không thể có sự thu hẹp lãnh thổ ở Gaza”.

Bên cạnh đó, Israel và Mỹ dường như còn có cả sự khác biệt ý tưởng về khả năng lực lượng nào sẽ kiểm soát vùng lãnh thổ đông đúc dân cư này trong tương lai. Nhà lãnh đạo Israel bác bỏ ý tưởng cho rằng Gaza trong tương lai có thể do chính quyền Palestine điều hành trong khi đó ông Sullivan cho rằng, chính quyền Palestine là tổ chức tốt nhất để kiểm soát cả Gaza và Bờ Tây bị chiếm đóng. Mỹ cũng tin rằng, về lâu dài, việc quyết định cách quản lý Bờ Tây và Gaza sẽ tùy thuộc vào người dân Palestine. Theo CNN, không chỉ đối mặt với nguy cơ rạn nứt với đồng minh Israel, Tổng thống Biden còn đối mặt với sự bất đồng quan điểm ngày càng tăng không chỉ từ các nhân viên Bộ Ngoại giao mà còn trong Chính phủ Mỹ nói chung về cách tiếp cận đối với xung đột Israel - Hamas.

THƯ LÊ