Thủ tướng Hàn Quốc Han Duck Soo được phục chức

Ngày 24-3, Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc bác bỏ luận tội Thủ tướng Han Duck Soo, đồng thời khôi phục quyền lực Thủ tướng và quyền Tổng thống cho ông. Phán quyết này còn có thể làm thay đổi đáng kể cục diện chính trị tại nước này trong thời gian tới. 

Theo Yonhap, phán quyết được đưa ra với tỷ lệ 7-1, trong đó 5 thẩm phán cho rằng dù việc luận tội là hợp lệ, nhưng không đủ căn cứ để phế truất ông Han Duck Soo (75 tuổi) vì ông không vi phạm Hiến pháp hay luật pháp liên quan đến lệnh thiết quân luật hoặc nguy cơ nổi loạn. Hai thẩm phán khác cho rằng việc luận tội không hợp lệ ngay từ đầu, do không được 2/3 nghị sĩ Quốc hội thông qua.

Theo YTN, ngày 24-3, Tòa án Hiến pháp đánh giá việc ông Han Duck Soo không bổ nhiệm thẩm phán là hành vi không phù hợp, nhưng không đủ để khiến ông bị phế truất. Tòa cũng không thấy bằng chứng về vai trò của ông Han Duck Soo tại các cuộc họp liên quan đến việc lập kế hoạch ban bố thiết quân luật.

Trước đó, ông Han Duck Soo trở thành quyền Tổng thống sau khi ông Yoon Suk-yeol bị luận tội do ban hành lệnh thiết quân luật ngày 3-12-2024. Tuy nhiên, chưa đầy hai tuần sau nắm quyền, ông Han Duck Soo cũng bị luận tội, đình chỉ chức vụ vào ngày 27-12-2024, sau mâu thuẫn với Quốc hội do phe đối lập kiểm soát. Quốc hội luận tội ông Han Duck Soo với cáo buộc ông là “nhân tố then chốt” trong lệnh thiết quân luật và vì ông từ chối bổ nhiệm thêm thẩm phán cho Tòa án Hiến Pháp. Bộ trưởng Tài chính Choi
Sang-mok sau đó tiếp quản vị trí quyền tổng thống và bổ nhiệm thêm thẩm phán.

Trong phiên điều trần duy nhất ngày 19-2, ông Han Duck Soo phủ nhận mọi vai trò bị cáo buộc trong vụ Tổng thống Yoon Suk Yeol ban bố thiết quân luật. Ngay sau phán quyết ngày 24-3, ông Han Duck Soo lập tức trở lại vị trí quyền Tổng thống và bày tỏ sự cảm ơn đối với Tòa án Hiến pháp vì quyết định sáng suốt, đồng thời cam kết tập trung mọi nỗ lực giải quyết các vấn đề cấp bách của nước này.

Việc Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc bác đơn luận tội Thủ tướng Han Duck Soo có thể tạo tác động lớn đối với chính trường nước này. Trong đó nhanh chóng tăng cường quyền lực của chính quyền do Tổng thống Yoon Suk Yeol kiến tạo. Quyết định này cũng giúp chính phủ của Tổng thống Yoon Suk Yeol tiếp tục củng cố vị thế của mình, đặc biệt trong bối cảnh ông Yoon Suk Yeol hiện đối mặt với nhiều áp lực từ Quốc hội do đảng đối lập kiểm soát. Mặt khác, việc ông Han Duck Soo được khôi phục vai trò quyền Tổng thống giúp chính quyền hiện tại có thêm cơ hội hiện thực hóa các chính sách đang theo đuổi, trong đó tiếp tục chính sách kinh tế thị trường tự do và lập trường cứng rắn với Triều Tiên. Mối quan hệ với Mỹ và Nhật Bản có thể tiếp tục được duy trì.

Ngược lại, Đảng Dân chủ (DP) đối lập, vốn chiếm đa số trong Quốc hội và là lực lượng chính thúc đẩy việc luận tội ông Han Duck Soo, phải đối mặt với thất bại chính trị lớn. Điều này có thể làm suy giảm sự ủng hộ dành cho DP trong cuộc bầu cử Quốc hội vào tháng 4-2024, khi các cử tri đánh giá rằng những nỗ lực luận tội vừa qua chỉ là hành động mang tính chính trị hơn là dựa trên vi phạm pháp luật thực sự.

Ở bình diện khác, phán quyết này có thể làm gia tăng mâu thuẫn giữa Chính phủ và Quốc hội Hàn Quốc khi DP có thể tìm cách thúc đẩy các biện pháp khác nhằm hạn chế quyền lực của ông Yoon Suk Yeol, có thể dẫn đến sự bế tắc chính trị, gây khó khăn cho việc thông qua các chính sách quan trọng để thúc đẩy sự phát triển của nước này.

Phe ủng hộ chính phủ sẽ coi đây là chiến thắng của pháp quyền, trong khi phe đối lập có thể cáo buộc Tòa án Hiến pháp thiên vị. Do đó, dư luận cũng có thể bị chia rẽ sâu sắc hơn, làm tăng nguy cơ bất ổn chính trị, nhất là trong bối cảnh Hàn Quốc chịu nhiều thách thức về y tế, giáo dục và các vấn đề về kinh tế và an sinh xã hội khác.

Phán quyết đối với Thủ tướng Han Duck Soo được theo dõi chặt chẽ trong bối cảnh dư luận nóng lòng chờ thời điểm công bố phán quyết luận tội đối với Tổng thống Yoon Suk Yeol. Nhiều thông tin dự đoán rằng phán quyết đối với ông Yoon Suk Yeol có thể được đưa ra vào cuối tuần này.

LÊ MINH HÙNG