Dự án khởi nghiệp thành sản phẩm OCOP

Sau 3 năm chuyển giao công nghệ nuôi trồng, chế biến tảo xoắn Spirulina giữa nhóm nghiên cứu AlgaeVi, khoa Sinh - Môi trường, Trường Đại học Sư phạm (Đại học Đà Nẵng) và HTX Nông nghiệp công nghệ Vạn Tường (huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi), sản phẩm tảo xoắn của HTX này đã được UBND tỉnh Quảng Ngãi công nhận sản phẩm OCOP địa phương.

Môi trường nước tại HTX Vạn Tường được các chuyên gia đánh giá phù hợp nuôi trồng, chăm sóc tảo xoắn. Ảnh: Hợp tác xã Vạn Tường cung cấp

Là một trong những dự án khởi nghiệp được ươm tạo tại vườn ươm Khu Công nghệ cao Đà Nẵng năm 2020, dự án nghiên cứu “Phát triển mô hình sản xuất ứng dụng công nghệ cao và tạo sản phẩm giá trị gia tăng từ sinh khối tảo xoắn Spirulina tại Đà Nẵng” được nhóm nghiên cứu AlgaeVi tư vấn, chuyển giao cho HTX Công nghệ cao Vạn Tường ngay khi nghiên cứu thành công. Sau thời gian triển khai thí điểm, HTX Vạn Tường đã chủ động được nguồn giống, nắm vững kỹ thuật nuôi trồng và sản xuất ổn định một số loại thực phẩm, dược phẩm từ tảo xoắn như bột tảo, cốm tảo, viên nhộng, bánh quy, thạch, trà, sữa chua, bánh trung thu… được người tiêu dùng ưa chuộng.

Được biết, giống tảo xoắn Spirulina đang nuôi trồng tại HTX Vạn Tường được nhóm nghiên cứu AlgaeVi phân tích, chọn lọc từ 40 giống tảo xoắn khắp các tỉnh, thành phố trong cả nước. TS. Trịnh Đăng Mậu, Phó trưởng khoa Sinh - Môi trường, Đại học Sư phạm Đà Nẵng, đại diện nhóm nghiên cứu cho biết tảo xoắn Spirulina là một loại vi khuẩn có dạng xoắn màu xanh lục, kích thước 0,25-1mm. Đây là giống tảo cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cần thiết như đường, đạm, axit béo, vitamin, giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng, tốt cho hệ tim mạch, thần kinh, chống lão hóa và tránh nguy cơ gây bệnh ung thư.

Anh Đỗ Biên Nhất, Giám đốc HTX Nông nghiệp công nghệ cao Vạn Tường cho biết, đây là mô hình liên kết đầu tiên giữa HTX với các nhà khoa học ngoài tỉnh. Thông qua sự liên kết này, HTX từng bước xây dựng cơ sở hạ tầng, bảo đảm hoạt động nuôi trồng, phát triển sản phẩm từ tảo.

Theo anh Nhất, HTX khai thác nguồn nước tự nhiên từ khu vực có nhiều đá ong tại thôn An Lộc, xã Bình Trị, huyện Bình Sơn, hình thành khu nuôi trồng rộng hơn 70.000m³. Tảo xoắn Spirulina phát triển mạnh trong môi trường nước có nhiệt độ 35-40 độ C, sau 25 ngày cho thu hoạch lứa đầu tiên và 10 ngày sau thu hoạch số tảo còn lại. Ngoài ra, quy trình nuôi trồng sử dụng phương pháp lọc nước tái chế, số nước thải ra cung cấp cho các trang trại nuôi cá hoặc vườn thủy sinh…

“Nhờ mạnh dạn liên kết với nhóm nghiên cứu Trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng nuôi trồng, sản xuất tảo xoắn, HTX Vạn Tường tạo việc làm cho 20 thanh niên địa phương, thu nhập 5-7 triệu đồng/người/tháng. Từ đó, nâng cao chất lượng lao động thông qua việc đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng, kiến thức nuôi cấy, chăm sóc tảo cũng như sử dụng máy móc, công nghệ tiên tiến trong thu hoạch, chế biến sản phẩm”, anh Nhất cho hay.

Phát triển nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ đang là hướng đi của các HTX dịch vụ nông nghiệp. Do đó, các đề tài, dự án nghiên cứu khoa học hướng đến lĩnh vực này vừa hỗ trợ người nông dân ổn định sản xuất, vừa tạo cơ hội cho dự án “thoát khỏi” phòng thí nghiệm, đóng góp cho sự phát triển kinh tế, xã hội tại địa phương.

Cũng theo anh Đỗ Biên Nhất, sau khi sản phẩm tảo xoắn của HTX trở thành sản phẩm OCOP tỉnh Quảng Ngãi năm 2022, thu nhập từ tảo xoắn tăng lên khoảng 30-40%. Nhiều sản phẩm luôn trong tình trạng cháy hàng như sữa chua tảo, bánh quy tảo, viên nhộng, trà tảo, cốm tảo....

Để tiếp tục mở rộng quy mô hoạt động theo hướng bền vững, HTX Vạn Tường dự kiến sản xuất các sản phẩm làm đẹp từ tảo xoắn như mặt nạ, kem dưỡng da, cũng như liên kết với các công ty du lịch sinh thái dẫn khách đến tham quan, tìm hiểu quy trình nuôi trồng, chế biến tảo.

Trước nhu cầu phát triển của đơn vị liên kết, Trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng cam kết tiếp tục đồng hành, tư vấn, bảo đảm kỹ thuật nuôi cấy mô, cung cấp giống tảo sạch cho dự án. Anh Lê Văn Kiêm, cựu sinh viên khoa Sinh - Môi trường, Trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng, thành viên nhóm nghiên cứu AlgaeVi khẳng định dự án đã giải quyết được khâu quan trọng nhất, đó là ứng dụng sinh học phân tử để chọn lọc và thuần hóa giống, giúp giống tảo thích nghi tốt với môi trường nước ở HTX Vạn Tường... Ngoài ra, việc tuân thủ nghiêm ngặt quy trình nuôi trồng, chế biến sẽ giúp sản phẩm từ tảo xoắn đạt chất lượng cao, mang lại sản phẩm bảo đảm sức khỏe cho người tiêu dùng.

HUỲNH LÊ