Khi cầm trên tay Tuyển thơ Biển bắt đầu từ sóng (*), bất chợt tôi nhớ hai câu thơ của nhà thơ Chế Lan Viên: “Cái kết tinh của mỗi vần thơ và muối bể/ Muối lắng ở ô nề, thơ đọng ở bể sâu”. Nếu hạt muối là kết tinh độ mặn của biển cả thì thơ ca chắt lọc từ những phức cảm đa chiều trong tâm hồn của con người giữa bộn bề sóng gió. Để có những vần thơ giàu sức lay động, mỗi nhà thơ phải là một “phu chữ” không ngừng nhọc nhằn cày xới trên cánh đồng chữ nghĩa bao la đa tầng đa nghĩa. Qua mỗi trang viết thấm đẫm mồ hôi của người sáng tác, độc giả như tìm được chính mình để tự hoàn thiện và biết sống ý nghĩa hơn với cuộc đời này.
 |
Tuyển thơ Biển bắt đầu từ sóng do nhà thơ Nguyễn Ngọc Hạnh, Chủ tịch Hội đồng thơ Hội Nhà văn thành phố Đà Nẵng tuyển chọn và giới thiệu vừa ra mắt bạn đọc vào đầu tháng 5-2020, đây là quả ngọt đầy hương sắc, kết tinh một hành trình không mệt mỏi của hơn một trăm nhà thơ cả nước tụ hội về với “sân thơ” bên sông Hàn. Nói như nhà thơ Nguyễn Hữu Quý trong bài viết dẫn nhập mở đầu tuyển thơ này: “Mỗi thi phẩm trong tập sách là một rung ngân, chẳng mấy giống nhau nhưng đều chung cái đẹp, khi bình dị chân quê, lúc cách tân sang trọng. Phải ghi nhận công lao, tâm huyết, khả năng thẩm thấu của người biên soạn với tình yêu thơ như là sợi chỉ xanh xuyên suốt, là một minh chứng cho tình yêu đẹp đẽ, hữu ích với thi ca”.
Nhiều người đều biết, lâu nay, hiện tượng xuất bản thơ ào ạt, tràn lan, chất lượng tác phẩm dường như trôi nổi chẳng mấy ai quan tâm. Còn việc in ấn tuyển thơ còn quá ít, chọn lựa cho ra thơ giữa rừng thơ lạm phát hiện nay quả là điều không dễ dàng. Biển bắt đầu từ sóng tập hợp những bài thơ từng được giới thiệu trên trang thơ Báo Đà Nẵng cuối tuần. Đây là một sân chơi trí tuệ, hội tụ nhiều tác phẩm thơ có chất lượng, tiêu biểu của các nhà thơ trong và ngoài nước, nhằm giới thiệu với bạn đọc yêu thơ xa gần. Nhiều gương mặt thơ ca tên tuổi như: Nguyễn Trọng Tạo, Nguyễn Thụy Kha, Thanh Thảo, Nguyễn Quang Thiều, Hoàng Vũ Thuật, Phan Hoàng, Văn Công Hùng, Ngô Minh, Mai Văn Phấn, Trần Quang Quý, Vương Trọng, Thanh Quế, Lê Minh Quốc, Ngân Vịnh, Tần Hoài Dạ Vũ, Nguyễn Việt Chiến, Đoàn Văn Mật, Nguyễn Hàn Chung, Dương Kỳ Anh, Nguyễn Ngọc Hạnh, Nguyễn Kim Huy, Nguyễn Nho Khiêm, Trần Tuấn, Nguyễn Đông Nhật, Nguyễn Nhã Tiên, Nguyễn Minh Hùng… và nhiều cây bút trẻ như: Nguyễn Đăng Khoa, Lữ Mai, Hoàn Nguyễn, Nguyễn Phong Việt, Hoàng Thụy Anh, Trương Công Tưởng, Đỗ Tấn Đạt, Nguyễn Hữu Phú, Trương Thị Bách Mỵ, Trần Ngọc Mỹ, Kai Hoàng... Tuyển thơ còn dành nhiều trang cho hai lăm cây bút nữ tiêu biểu như: Đinh Thị Thu Vân, Đinh Thị Như Thúy, Trần Mai Hường, Võ Kim Ngân, Phan Hoàng Phương, Nguyễn Thị Hạnh Loan, Bùi Kim Anh, Huỳnh Thúy Kiều, Ngô Thị Thục Trang, Nguyễn Thị Anh Đào…
Tập sách dày trên 500 trang, cách trình bày chân phương bắt mắt, ngay từ trang bìa là một bức tranh đẹp của nhà thơ - họa sĩ Nguyễn Quang Thiều với “biển mênh mông dường nào”, sau đó là trang giới thiệu chân dung và sơ lược sự nghiệp sáng tác, đặc biệt phần Nghĩ về thơ của mỗi tác giả về thơ, về sự đổi mới, cách tân, về con đường đến với thơ ca. Mỗi trang thơ là một trang đời, chất chứa những chiêm nghiệm về quy luật của thơ ca và cuộc sống, hướng về khởi nguồn của nghệ thuật là quê hương, gia đình, tình yêu, phận người…
Nhiều thể loại thơ phong phú, cách tân về hình thức, thi pháp, đa dạng về giọng điệu... Bạn đọc sẽ gặp nhiều bài thơ hay, nhiều câu thơ đầy cảm xúc giữa trùng điệp những câu thơ giàu sức lay động trong tuyển tập thơ này. Qua đó, người yêu thơ sẽ lạc bước vào khu vườn đậm đà hương sắc với từng tiếng thơ lạ, cá tính rất riêng. “Người giữ vườn” thơ nhiều năm qua đã lặng lẽ chăm tỉa cho từng cành lá, nhánh hoa ấy với lòng đam mê và tình yêu thơ ca của mình, còn việc chiêm nghiệm, khen chê từng cánh hoa thuộc về bạn đọc.
Tiếc là, “sân thơ” bên sông Hàn đã nhiều năm mời gọi những tiếng thơ từ khắp mọi miền đất nước, nhưng trong tuyển thơ Biển bắt đầu từ sóng dường như vẫn còn thiếu nhiều tên tuổi mà vì một lý do nào đó họ chưa có mặt trong cuộc hội tụ này. Tuyển thơ tuy đã tuyển lựa công phu nhưng làm sao tránh khỏi những câu thơ, bài thơ chưa đủ sức ngân rung lòng người… Có lẽ một phần vì tính đa dạng xuất xứ của các tác giả chuyên nghiệp và không chuyên từ nhiều nguồn đến với “sân thơ” này cho nên khó tránh khỏi những trang thơ còn mờ nhạt.
Hành trình vươn ra biển lớn của từng con sóng thi ca là hành trình vô tận chẳng có điểm dừng. Là những độc giả trung thành với thơ Việt, mỗi chúng ta có quyền hy vọng, trong tương lai, khu vườn thi ca của thành phố Đà Nẵng sẽ còn rực rỡ hương sắc hơn với sự góp mặt của nhiều loài hoa đẹp từ muôn nơi về khoe sắc với sông Hàn.
THỦY NGUYỄN
(*) Tuyển thơ Biển bắt đầu từ sóng, NXB Đà Nẵng, 2020.
