Y tế - Sức khỏe
"Hạt nhân" cơ sở trong phòng, chống dịch bệnh
Đà Nẵng là một trong những địa phương trong cả nước đang quyết liệt triển khai công tác phòng, chống dịch bệnh, đặc biệt là sốt xuất huyết (SXH). Hoạt động này cần sự chung tay của cả cộng đồng, trong đó vai trò của các cộng tác viên cơ sở không thể tách rời khi luôn bám sát địa bàn, đến tận từng hộ gia đình để tuyên truyền, hướng dẫn những việc làm cần thiết, quyết không để dịch bệnh xuất hiện, bùng phát trên diện rộng.
Lãnh đạo ngành y tế kiểm tra, nhắc nhở người dân phường Hòa Cường Bắc (quận Hải Châu) tích cực diệt lăng quăng, bọ gậy. |
Phường Hòa Khánh Bắc (quận Liên Chiểu) hiện có 71 cộng tác viên dân số - sức khỏe cộng đồng (gọi tắt là CTV), tham gia tích cực các hoạt động tại địa phương. Đây là một trong những phường có số ca mắc SXH cao nhất thành phố nên nhiệm vụ của các CTV càng bận rộn khi phải thường xuyên gõ cửa từng gia đình để tuyên truyền, hướng dẫn các biện pháp cần thiết. Được trực tiếp tham gia tập huấn về nâng cao sức khỏe cộng đồng do Trung tâm Y tế dự phòng (YTDP) tổ chức, những kiến thức cơ bản, cần thiết được các CTV nắm vững, trực tiếp triển khai tại từng tổ dân phố. Chị Nguyễn Thị Thân (trú tổ 15, phường Hòa Khánh Bắc) - một CTV cơ sở chia sẻ, lợi thế duy nhất khi nhận nhiệm vụ này chính là nắm rõ địa bàn nơi mình cư trú, hiểu rõ hoàn cảnh từng gia đình, từ đó có biện pháp tuyên truyền, triển khai phù hợp. “Bà con trong khu phố biết mặt nhau nên việc triển khai các kế hoạch của cấp trên giao xuống cũng thuận lợi. Đặc biệt, ý thức hợp tác của bà con rất cao, bởi mình giúp họ hiểu rõ, phòng chống dịch bệnh không phải cho ai đâu xa mà cho chính gia đình mình và bà con hàng xóm”, chị Thân cho biết.
Theo ông Nguyễn Hữu Kim Sơn, Chủ tịch UBND phường Thạc Gián (quận Thanh Khê) - một trong những địa phương phát huy tốt vai trò của các CTV cơ sở, địa phương sẽ không thể hoàn thành hết các nhiệm vụ được giao nếu thiếu đội ngũ CTV. Với đặc thù có nhiều khu dân cư lao động bình dân, sinh viên, người lao động thuê trọ khá đông, việc triển khai các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội có phần khó khăn. “Đội ngũ CTV giống như cánh tay nối dài, giúp địa phương nắm rõ, sâu sát đời sống, tâm tư, nguyện vọng từng hộ gia đình, từ đó có sự quan tâm, điều chỉnh phù hợp. Nhiều vấn đề liên quan việc thực hiện chương trình “Thành phố 4 an”, giờ là phòng chống dịch bệnh được phát hiện, giải quyết kịp thời”, ông Sơn cho biết.
Phường Thạc Gián hiện có 37 CTV cơ sở trải đều ở 111 tổ dân phố với quy mô trên 20.000 dân. Theo lãnh đạo địa phương, nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, hướng dẫn từ cơ sở nên đến thời điểm này, địa phương chỉ ghi nhận một vài trường hợp mắc SXH đơn lẻ, không có tình trạng mắc dịch từ 2-3 trường hợp tại một địa điểm.
Theo bác sĩ Nguyễn Trí Thức, khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm và vắc-xin sinh phẩm, Trung tâm YTDP thành phố, công tác phòng, chống dịch có hiệu quả hay không phụ thuộc rất lớn vào ý thức tự giác, chung tay của cộng đồng, trong đó các CTV cơ sở có vai trò tuyên truyền, hướng dẫn người dân tham gia các chương trình phòng, chống dịch, chủ động vệ sinh môi trường, phát quang bụi rậm và dẹp bỏ những vật dụng chứa nước xung quanh nhà. “Các CTV trực tiếp đến ghi nhận trường hợp mắc bệnh, xác định ổ dịch để đề xuất các biện pháp phòng, chống; ngoài ra, còn hỗ trợ lực lượng YTDP trong việc vận động người dân hợp tác, hướng dẫn các hộ gia đình thời gian đóng, mở cửa và có thể sinh hoạt trở lại sau khi phun hóa chất diệt muỗi”, bác sĩ Thức cho biết.
Song, khó khăn lớn nhất hiện nay đối với đội ngũ CTV là chế độ phụ cấp chỉ khoảng 300.000 đồng/tháng nên vẫn còn tình trạng chây ì, không nhận thức rõ vai trò quan trọng của bản thân trong công tác chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Bên cạnh đó, theo Trung tâm YTDP, các địa phương cần linh hoạt trong việc triển khai các nhiệm vụ cho CTV, đặc biệt ưu tiên công tác phòng, chống dịch bệnh, nhất là trong thời điểm hiện tại.
Tháng 5-2013, Sở Y tế ban hành Quyết định số 1083/QĐ-SYT về việc thành lập lực lượng cộng tác viên (CTV) dân số - sức khỏe cộng đồng thành phố với số lượng 1.843 người. Chức năng của đội ngũ CTV là tuyên truyền, vận động về dân số - kế hoạch hóa gia đình, phòng chống suy dinh dưỡng, phòng chống dịch bệnh, vệ sinh phòng bệnh, chăm sóc sức khỏe ban đầu. Nhiệm vụ của các CTV được triển khai linh hoạt tùy tình hình thực tế từng thời điểm. |
Bài và ảnh: PHAN CHUNG