Xe buýt chạy như xe... dù

Nhằm bảo đảm chất lượng dịch vụ cũng như an toàn cho hành khách, từ nhiều năm qua, ngành GTVT tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng đã xây dựng quy chế liên sở về tổ chức, quản lý hoạt động các tuyến xe buýt liên tỉnh.

Cú ôm cua quá nhanh từ đường Điện Biên Phủ vào đường Hà Huy Tập trong khi một xe buýt khác đang di chuyển theo hướng ngược lại vào sáng 3-12, khiến không ít người đi đường giật mình và tránh ra hai bên để nhường đường.

Ngoài việc duy trì thông tin liên lạc thường xuyên để kịp thời chấn chỉnh những vi phạm của các xe buýt, cuối năm đều có họp tổng kết đánh giá tình hình. Thế  nhưng, những nỗ lực này từ cơ quan chức năng vẫn chưa đem lại kết quả như mong muốn. Xe buýt vẫn chạy theo “phong cách” xe... dù, đón trả khách bất kể ở đâu khi khách yêu cầu, vận tốc xe chạy có lúc gần như đứng yên, có lúc lên đến 60-70km/giờ.

Sáng 1-12, trong vai một hành khách, chúng tôi có mặt trên đường Nguyễn Tri Phương đoạn trước UBND phường Chính Gián để đón xe buýt. Vì đang lúc trời mưa khá nặng hạt nên khi vừa thấy chiếc xe buýt mang BKS của tỉnh Quảng Nam 92B.007... trờ đến mọi người vội vàng ào lên xe. Nhìn hành khách chen kín trong xe, ai cũng hy vọng xe sẽ chạy nhanh chứ không theo kiểu rùa bò như trước đây.

Thế nhưng, khi xe rời khỏi trạm một đoạn chưa được trăm mét, lập tức tài xế cho xe chạy chậm hẳn và có lúc gần như đứng yên trên đường để đón thêm khách. Sau gần 30 phút, chiếc xe mới “bò” đến đường Nguyễn Hữu Thọ và tiếp tục dừng giữa đường đón khách về Quảng Nam.

Sáng 3-12, chúng tôi bám theo một xe buýt khác nhưng lần này mang BKS của thành phố Đà Nẵng là 43X.19… Những gì chúng tôi tận mắt chứng kiến có thể nói xe buýt của Đà Nẵng cũng chẳng “kém cạnh” gì so với xe buýt của tỉnh Quảng Nam.

Chỉ một đoạn ngắn từ vòng xoay Điện Biên Phủ-Lê Độ-Nguyễn Tri Phương đến ngã ba Hà Huy Tập-Trần Cao Vân, chiếc xe này đã có đến 3 lần đang chạy với tốc độ rất cao, bất ngờ ép xe vào sát vỉa hè để trả khách xuống, sau đó lại ào ào tăng tốc lao ra giữa đường để chạy. Giữa dòng phương tiện ngược xuôi, ken kín như vậy nhưng trong phút chốc chiếc xe buýt đã khuất hoàn toàn tầm mắt của chúng tôi.

Việc xe buýt chạy như xe... dù, có thể ai cũng thấy. Chỉ cần ngồi ở một vị trí nào đó trên đường có tuyến xe buýt chạy qua đã có thể nhìn thấy vô số vi phạm của cánh tài xế này như cửa xe mở trong khi xe chạy, đón trả khách không đúng nơi quy định, đặc biệt là tốc độ thường rất cao và chạy theo kiểu dích dắc rất nguy hiểm cho người đi đường.

Qua việc trích xuất dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình của Trung tâm Điều hành đèn tín hiệu giao thông và vận tải công cộng thành phố cho thấy, những lỗi vi phạm khá phổ biến này của xe buýt. Cụ thể, trong tháng 10 đã có 99 lần xe buýt vi phạm về tốc độ và 349 lần mắc lỗi về mở cửa hông. Đây là con số rất đáng báo động, thế nhưng theo nhiều người, vẫn chưa phản ánh hết bởi thực tế vi phạm còn cao hơn nhiều nhưng tài xế tìm cách “giấu nhẹm” được.

Ví dụ như việc dừng đón khách không đúng nơi quy định thì thiết bị không thể “bắt” được, vì khi đón-trả khách tại những vị trí không được phép thì các xe vẫn trong trạng thái đang di chuyển, chứ không phải dừng hẳn. Ngoài ra, việc phụ xe thò cả nửa người ra ngoài đường lúc xe chạy, hay không đeo phù hiệu, thái độ phục vụ thiếu văn minh lịch sự... thì thiết bị giám sát hành trình cũng chịu.

Ngay cả lực lượng CSGT, Thanh tra giao thông cũng công nhận xử lý việc đón, trả khách của xe buýt không đúng nơi quy định rất khó bởi thời gian diễn ra chỉ có vài giây. Hoặc như việc xe chạy quá chậm theo kiểu “rùa bò” thì cũng không thể xử lý được vì Luật Giao thông đường bộ không quy định xử lý lỗi chạy quá chậm.

Có thể nói, còn quá nhiều tồn tại trong hoạt động các tuyến xe buýt nội thành lẫn các tuyến liên tỉnh. Tuy nhiên, không vì thế mà chấp nhận việc hằng ngày hàng trăm lượt xe buýt cứ ngông nghênh chạy như xe... dù. Vì vậy, thời gian đến rất cần sự nhập cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng, sự hợp tác tích cực từ hành khách là không nên đứng đón xe buýt tại những vị trí không được đón, hoặc kiên quyết từ chối lên những xe đã nêm kín hành khách...

Đặc biệt, các doanh nghiệp, HTX vận tải xe buýt cần có hình thức quản lý phù hợp, tránh việc khoán chỉ tiêu cho từng xe/ngày, để tài xế thích chạy thế nào thì chạy. Đây có thể nói là nguyên nhân hàng đầu khiến tài xế xe buýt bất chấp tất cả, miễn làm sao có càng nhiều hành khách trên xe càng tốt.

Bài và ảnh: THANH SƠN