Xóm nhà chồ xưa, nhớ ông Thanh

ĐNĐT - “Nhờ có ông Nguyễn Bá Thanh, người dân xóm nhà chồ của chúng tôi mới có cuộc sống như ngày hôm nay. Ông ra đi, người dân chúng tôi đau xót vô cùng”, bác Lê Văn Tâm (81 tuổi, trú phòng 102, khu chung cư 7 tầng – làng cá Nại Hiên, phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà) nghẹn ngào chia sẻ.

Vợ chồng ông Tâm buồn bã khi hay tin ông Thanh qua đời.

Ngày 14-2, sau khi ông Nguyễn Bá Thanh qua đời, chúng tôi tìm đến khu chung cư 7 tầng – nơi trước đây là khu nhà liền kề của bà con xóm nhà chồ. Ông Mai Văn Đào, nguyên Phó Chủ tịch UBND phường Nại Hiên Đông dẫn chúng tôi đến thăm bà con nơi đây. Dù tết đến xuân về, nhưng không khí khá buồn, bởi tin ông Thanh qua đời được bà con bàn tán râm ran. Nhắc đến ông Thanh, người dân một thời sống trên những ngôi nhà chồ giờ đây được sống trong những căn nhà khang trang không khỏi bồi hồi, xúc động.

Ông Lê Văn Tâm, một cao niên của xóm nhà chồ ngày xưa nhớ lại: “Tôi quê Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn. Do điều kiện khó khăn nên năm 1972, gia đình tôi lên khu vực sông Hàn để làm một ngôi nhà trên sông (người ta gọi là nhà chồ) ở tạm làm nghề chài lưới. Hàng chục năm sống vất vả, thiếu thốn vật chất, tinh thần, thiếu ánh sáng, nguồn nước, nhưng biết làm sao được. Năm 2004, nhờ chính quyền địa phương, sự thấu hiểu của lãnh đạo thành phố mà đặc biệt là đồng chí Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh, người dân nhà chồ chúng tôi có được chỗ ở khang trang”.

Từ chỗ nhà chồ được giải tỏa lên ở nhà liền kề và nay là chung cư cao tầng, khang trang là nhờ công lao của đồng chí Nguyễn Bá Thanh.

Làm cán bộ của phường Nại Hiên Đông từ khá lâu, ông Mai Văn Đào không sao quên được hình ảnh nhếch nhác của khu nhà chồ. Theo ông, toàn bộ khu nhà chồ có khoảng 150 hộ, sống dọc sông, từ khu vực nhà thờ Nhượng Nghĩa đến khu chung cư Blue House hiện nay.

Hầu hết bà con ở đây sống nghề chài lưới, chèo đò qua bến cá Thuận Phước và buôn bán cá. Mọi sinh hoạt của bà con ở đây còn rất hạn chế, chưa tiếp cận được điện chiếu sáng; giao lưu đất liền còn nhiều trở ngại, phải đi qua cầu ván, cầu tre tạm bợ; mưa gió phải phó mặc tài sản cho trời đất; trẻ em thường xuyên bị đuối nước. Điều đáng lo ngại lúc đó là tắm giặt, bà con đều dùng nước sông Hàn. Trong khi đó, do sống tập trung, rác, xác động vật chết trôi vào gây ô nhiễm môi trường, bà con thường xuyên bị bệnh ngoài da.

“Qua các kỳ họp HĐND phường đã có kiến nghị lên cấp trên quan tâm, giải tỏa khu nhà chồ để nâng cao đời sống cho bà con. Nguyện vọng chính đáng đó đã đến các đồng chí lãnh đạo thành phố mà trực tiếp là đồng chí Nguyễn Bá Thanh lúc bấy giờ đã thấu hiểu sự cơ cực của người dân nơi đây nên đã có quyết sách phù hợp và quyết tâm giải tỏa khu nhà chồ. Bà con được lên nơi ở mới có cuộc sống ổn định, không sợ mưa, sợ bão, sợ chết đuối như ngày trước”, ông Mai Văn Đào chia sẻ.

Bà Hòa Thị Mật (65 tuổi, trú khu chung cư làng cá Nại Hiên) cho biết, mình ở Cẩm Thanh, Hội An theo gia đình ra Đà Nẵng từ trước năm 1968. Khi lấy chồng, bà cùng chồng làm căn nhà chồ để sinh sống làm ăn, sinh con. “Cuộc sống vất vả, bộn bề, nhưng phải chịu đựng thôi. Chừ được sống trong căn nhà khang trang này cũng nhờ ông Thanh cả. Chừ ông mất rồi, bà con ai nấy buồn lắm. Dễ gì có một vị lãnh đạo thấu hiểu được nỗi khổ của dân như vậy”, bà Mật bày tỏ tình cảm.

Có lẽ người sống ở khu nhà chồ sớm nhất là ông Lê Văn Trai (63 tuổi, hiện trú tổ 152 phường Nại Hiên Đông). Ông Trai cho biết: “Năm 1966, tôi đã ở nhà chồ. Khi người dân tập trung sinh sống đông, vợ chồng tôi mở quầy tạp hóa nhỏ để buôn bán, sinh sống qua ngày. Bà con ở đây ai cũng có nguyện vọng lên đất liền sinh sống nhưng chưa được đáp ứng. Khi anh Thanh lên làm Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng, dân bọn tui mới có cơ hội.

Sau khi được giải tỏa lên đất liền, tui có điều kiện để mở các dịch vụ buôn bán ngư lưới cụ và bắt đầu ăn nên làm ra, 11 đứa con đều được đến trường, trong đó có nhiều đứa thành đạt. Giờ  đây gia đình tôi có căn nhà 2 tầng rộng rãi ở đường 7,5m, tiếp tục mở rộng buôn bán ngư lưới cụ cho ngư dân, cuộc sống thay đổi hẳn. Nhờ ông Thanh mà bà con làng chồ ngày xưa đã có cuộc sống đổi thay. Nghe tin ông mất bà con đau quặn lòng”.

Nói như lãnh đạo quận Sơn Trà, đồng chí Nguyễn Bá Thanh đã để lại rất nhiều dấu ấn cho sự phát triển quận Sơn Trà, mà trong đó đậm nét nhất là giải tỏa được khu nhà chồ nhếch nhác trên sông Hàn. Giờ đây, người dân làng chồ được ở nhà cao tầng, ở chung cư, đời sống ổn định, con cái học hành đàng hoàng, cuộc sống đã lật sang trang mới…

Bài và ảnh: NGỌC PHÚ