TIN BUỒN

TÓM TẮT TIỂU SỬ

Đồng chí Trung tướng Nguyễn Đôn; Ủy viên dự khuyết BCH Trung ương Đảng Lao động Việt Nam, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Thanh tra Chính phủ, nguyên Ủy viên Quân ủy Trung ương; nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, nguyên Phó Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Việt Nam Đồng chí Trung tướng Nguyễn Đôn (tên khai sinh Nguyễn Khâm), sinh năm: 1918; quê quán: xã Tịnh Bình, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi; trú quán: số nhà 32 Phan Đình Phùng, phường Hải Châu 1, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng.

Tham gia cách mạng từ năm 18 tuổi (1936), tháng 8-1938 đồng chí được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương và hoạt động trong nhóm Đông Dương Cộng sản liên đoàn, rồi được bầu Bí thư chi bộ tại địa phương.

Cuối năm 1939 đồng chí bị thực dân Pháp bắt giam và kết án 2 năm tù khổ sai, hết hạn tù đồng chí bị đưa đi an trí ở Ba Tơ, tham gia tổ chức Ủy ban Cứu quốc Quảng Ngãi và thành lập Tỉnh ủy lâm thời tỉnh Quảng Ngãi.

Tháng 3-1945, đồng chí tham gia lãnh đạo Khởi nghĩa Ba Tơ, thành lập chính quyền cách mạng và tổ chức chỉ huy, lãnh đạo Đội Du kích Ba Tơ với chức vụ Chính ủy. Đồng thời tham gia công tác in tài liệu cho Đảng bằng cách qua mắt địch, sắm chiếc thuyền con trên sông Liên, tự mày mò in hàng trăm trang tài liệu tuyên truyền cách mạng. Đồng chí từng lặn lội lên núi Cao Muôn cắt máu ăn thề với già làng người dân tộc thiểu số, thuyết phục đồng bào nơi đây ủng hộ Việt Minh, xây dựng Ba Tơ thành khu căn cứ của đội du kích và là phên dậu vững vàng phía tây Quảng Ngãi.

Tháng 8-1945: Ủy viên Thường vụ Tỉnh ủy, tham gia lãnh đạo tổng khởi nghĩa giành chính quyền tỉnh Quảng Ngãi;

Tháng 9-1945: Ủy viên Thường vụ, Phó Chỉ huy Ban Quân chính Nam phần Trung bộ, lãnh đạo kháng chiến chống Pháp ở 7 tỉnh từ Phú Yên đến Bình Thuận;

Từ năm 1946 - 1948: Chính trị viên Chi đội 2 Quảng Ngãi; Chính trị viên Trung đoàn 94 và 68; Trưởng phòng Tổ chức và Kiểm tra Khu 5, kiêm Chính trị viên Ban Quân giới Khu 5; Tham mưu trưởng Liên khu 5  (1949-1954);

Năm 1950: Chính ủy Trung đoàn 210 (sau là Trung đoàn 108), tham gia chỉ huy Mặt trận Quảng Nam; Chính ủy kiêm Chỉ huy trưởng Mặt trận Nam Tây Nguyên;

Từ năm 1951 - 1954: Tham mưu trưởng, Phó Tư lệnh Liên khu 5, tham gia chỉ huy chiến dịch An Khê (1953), chiến dịch chống cuộc hành quân Atlăng (1 đến 3-1954);

 Năm 1954: Sư đoàn trưởng kiêm Chính ủy Sư đoàn 324 đến 1956.

Từ năm 1955-1960: Tư lệnh Quân khu 4; năm 1960 tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ III, đồng chí được bầu là Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng.

Năm 1958 đồng chí được thăng quân hàm Thiếu tướng;

 Năm 1961 - 1967: Bí thư Liên khu 5, Tư lệnh Quân khu 5;

Từ năm 1968 - 1972: Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Ủy viên Quân ủy Trung ương, kiêm Chủ nhiệm Ủy ban Thanh tra Quân đội (1971); Đại biểu Quốc hội khóa IV (1971 - 1975);

Từ năm 1973 - 1977: Trưởng ban công tác miền Tây (CP-38);

Năm 1974 đồng chí được thăng quân hàm Trung tướng;

Từ năm 1978 - 1982: Phó Chủ nhiệm Ủy ban Thanh tra Chính phủ;

Tháng 4-1983 đồng chí được Đảng và Nhà nước cho nghỉ hưu.

Tại Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Cựu chiến binh Việt Nam lần thứ nhất diễn ra tại Hội trường Ba Đình, Hà Nội từ ngày 19 đến ngày 20 tháng 11 năm 1992 với sự tham gia của 323 đại biểu, đồng chí Trung tướng Nguyễn Đôn được bầu Phó Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Việt Nam, Đại biểu Quốc hội khóa IX (1992-1997).
Do có nhiều công lao, đóng góp đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc, đồng chí đã được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân (năm 2012); Huân chương Hồ Chí Minh; Huân chương Kháng chiến hạng nhất, nhì, ba; 2 Huân chương Quân công hạng nhất; Huân chương Quân công hạng ba; Huân chương Chiến thắng hạng nhất; Huân chương Chiến sĩ vẻ vang hạng nhất, nhì, ba; Huy chương Quân kỳ quyết thắng; Huy hiệu 75 năm tuổi Đảng và nhiều phần thưởng cao quý khác.