Theo thống kê của Liên minh Hợp tác xã (HTX) thành phố Đà Nẵng, trên địa bàn thành phố hiện có 122 HTX và 1 liên hiệp HTX, trong đó có khoảng 10 HTX do thanh niên làm chủ. Những HTX “trẻ” này năng động, nhạy bén với thị trường và tạo ra nhiều việc làm.
Khi người trẻ “hợp tác”
Sinh ra và lớn lên ngay trên vùng đất có truyền thống làm nước mắm lâu đời - làng chài Nam Ô (phường Hòa Hiệp Nam, quận Liên Chiểu), anh Phan Công Quang (SN 1988), Giám đốc HTX Dịch vụ tổng hợp Ô Long (tổ 46, phường Hòa Hiệp Nam, quận Liên Chiểu), phụ gia đình muối mắm từ lúc 7 tuổi. Năm 2007, Hội làng nghề nước mắm Nam Ô (gọi tắt là Hội làng nghề) được thành lập. Đến năm 2009, anh Quang tham gia Hội làng nghề và đây là cột mốc quan trọng khi anh tự tay muối mẻ mắm đầu tiên. Theo đó, thay vì muối mắm theo tỷ lệ 10 cá/4 muối như truyền thống, anh Quang muối theo tỷ lệ 10 cá/3 muối kết hợp với bí quyết riêng, tạo hương vị nước mắm vừa quen vừa lạ.
Tháng 12-2016, anh Quang vận động bà con ngư dân trong làng, xây dựng HTX Dịch vụ tổng hợp Ô Long với 9 xã viên ban đầu, vốn điều lệ 1 tỷ đồng và đến nay còn 7 xã viên. HTX chuyên sản xuất, kinh doanh nước mắm nhĩ, mắm ruốc, mắm nêm, mắm cái, hải sản khô; kinh doanh nguyên liệu muối mắm. Anh Quang chia sẻ: “Thấy bà con ngư dân trong làng gặp khó khăn về mặt bằng sản xuất nên tôi nghĩ đến việc liên kết các hộ để cùng nhau giải quyết bài toán này. Tôi quyết định chọn mô hình HTX để khởi nghiệp vì mô hình này nhận được sự hỗ trợ của Nhà nước, không cần vốn nhiều, phù hợp với tình thế của tôi lúc ấy”. Khoảng 3 năm trở lại đây, sau 8 năm tự nghiên cứu, anh Quang đưa thêm dòng nước mắm nhĩ dành cho trẻ em đi vào sản xuất.
Trung bình mỗi năm, HTX Dịch vụ tổng hợp Ô Long muối khoảng 25-30 tấn nguyên liệu (muối, các cơm than) với mỗi tấn nguyên liệu cho ra trung bình khoảng 500 lít nước mắm. Nước mắm nhĩ dành cho trẻ em được xuất bán sang Nhật Bản, Thái Lan và liên kết với hệ thống cửa hàng Mẹ và bé. Các sản phẩm khác được bán tại một cửa hàng của HTX ở chợ Phước Tường, liên kết với các cửa hàng thực phẩm sạch trên địa bàn thành phố và có tổng đại lý tại Hà Nội, Quảng Trị.
HTX Sản xuất và tiêu dùng Phúc Lạc (173 Trần Kim Xuyến, phường Hòa Xuân, quận Cẩm Lệ) của chị Nguyễn Thị Loan (SN 1982) được thành lập vào năm 2019, vốn điều lệ 2 tỷ đồng với 7 xã viên ban đầu và nay phát triển lên 10 xã viên. HTX có cơ cấu tổ chức theo chuỗi liên kết từ các nông dân đến nhà sản xuất, người tiêu dùng với cơ chế khép kín; chuyên về sản xuất và kinh doanh nông sản Việt, đặc biệt là rong biển. Chị Loan cho hay: “Xuất phát từ mong muốn kinh doanh sản phẩm có giá trị dinh dưỡng cao để phục vụ những người ăn chay thuần khiết, tôi chọn khởi nghiệp với các sản phẩm từ rong biển. Hiện các sản phẩm của HTX gồm: rong biển sấy khô ăn liền vị sả chanh, rong biển sấy khô ăn liền vị ô liu, rong biển sấy khô dùng để nấu canh…”.
Hiện HTX Sản xuất và tiêu dùng Phúc Lạc đã mở được 2.000 đại lý tại khu vực miền Trung - Tây Nguyên. Năm 2019, doanh thu của HTX đạt 11,5 tỷ đồng. Trong thời gian đến, chị Loan dự định đầu tư thêm máy móc, trang thiết bị hiện đại để nâng công suất, đưa các sản phẩm của HTX vào chuỗi các siêu thị trên cả nước, mở rộng đại lý trên toàn quốc và năm 2021 sẽ mở rộng thêm nhà máy sản xuất.
“Bà đỡ” của các HTX
Sau khi góp vốn 700 triệu đồng cổ phần để thành lập HTX Dịch vụ tổng hợp Ô Long, thông qua Liên minh HTX thành phố Đà Nẵng, anh Quang vay thêm 300 triệu đồng từ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX nhằm tái đầu tư sản xuất. Kể từ khi thành lập đến nay, HTX Dịch vụ tổng hợp Ô Long còn được Liên minh HTX thành phố hỗ trợ tham gia các hội chợ trên toàn quốc để giới thiệu sản phẩm, hỗ trợ đào tạo nhân lực, đăng ký nhãn mác, logo, giới thiệu đối tác…
Anh Quang bày tỏ: “Lúc khởi nghiệp với mô hình HTX, tôi không biết gì ngoài sự tự tin vào tay nghề muối mắm. Liên minh HTX đã trở thành một chỗ dựa vững chắc cho chúng tôi. Nhớ năm 2017, nhờ Liên minh HTX tạo điều kiện cho HTX tham gia trưng bày, bán các sản phẩm của HTX tại các hội chợ trên toàn quốc nên thương hiệu nước mắm Ô Long được nhiều người biết đến”.
Trong khi đó, chị Loan cho biết: “Nhờ được Liên minh HTX thành phố hỗ trợ tham gia các chương trình quảng bá kết nối giao thương trên toàn quốc, HTX chúng tôi có điều kiện thuận lợi tiếp cận các doanh nghiệp lớn để học hỏi kinh nghiệm, tìm kiếm đối tác tại các tỉnh, thành. Vì vậy, tuy mới được thành lập chưa lâu nhưng HTX Sản xuất và tiêu dùng Phúc Lạc đã nhanh chóng mở rộng thị trường, được người tiêu dùng tin yêu, ủng hộ”.
Ông Tôn Thất Uyên, Phó Chủ tịch Liên Minh HTX thành phố Đà Nẵng cho hay: “Liên Minh HTX thành phố hỗ trợ các đơn vị trên cơ sở chính sách hỗ trợ chung của Nhà nước như: đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực; xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường; ứng dụng khoa học, kỹ thuật và công nghệ mới; tiếp cận vốn và Quỹ hỗ trợ phát triển HTX; tạo điều kiện tham gia các chương trình mục tiêu, chương trình phát triển kinh tế - xã hội; thành lập mới HTX, liên hiệp HTX. Nhờ vậy, một số HTX có điều kiện để đầu tư sản xuất, mở rộng phát triển thị trường, tăng thu nhập”.
MAI HIỀN
