Sứ giả bảo vệ môi trường

ĐNO - Với tình yêu thiên nhiên và với mong muốn được đóng góp sức mình để bảo vệ môi trường, bảo vệ động vật hoang dã, chị Lê Thị Trang - chuyên gia tư vấn cho nhiều dự án bảo tồn động vật hoang dã tại Đà Nẵng đã có nhiều hoạt động thiết thực trong giáo dục, nâng cao nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường. Trang được mọi người gọi bằng cái tên trìu mến là “Sứ giả bảo vệ môi trường”.

Chị Lê Thị Trang thực hiện truyền thông nâng cao nhận thức cho học sinh quận Hải Châu về đa dạng sinh học của thành phố Đà Nẵng, chương trình do Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức.

Khởi đầu bằng việc tham gia và lãnh đạo một câu lạc bộ môi trường tại Trường Đại học Bách khoa (Đại học Đà Nẵng); được tham gia truyền thông nâng cao nhận thức cho cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường, bảo vệ động vật hoang dã, dần dần trong Trang hình thành tình yêu lớn đối với môi trường và xem đó như là “trách nhiệm” của mình.

Năm 2007, Trung tâm Giáo dục thiên nhiên (ENV) đến trường tuyên truyền và tuyển tình nguyện viên bảo vệ động vật hoang dã, Trang đã bắt đầu dấn thân sâu hơn vào công việc này. Sau khi tốt nghiệp đại học, Trang đã được ENV tuyển vào làm tại văn phòng miền Trung, với nhiệm vụ đi điều tra, khảo sát các hoạt động bẫy bắt, buôn bán động vật hoang dã ở khu vực miền Trung - Tây Nguyên.

Để có số liệu điều tra chính xác về các loài động vật, Trang cùng các thành viên của ENV thực hiện những chuyến đi dài ngày đến những cánh rừng xa xôi, nguy hiểm ở nhiều tỉnh, thành, thậm chí phải đối mặt sự dò xét, truy đuổi của các đối tượng săn bắt, mua bán động vật trái phép. Từ những hoạt động trên, Trang đã có hiểu biết tổng quan về thực trạng các hoạt động bẫy bắt, buôn bán động vật hoang dã; hiểu được lý do vì sao động vật hoang dã trong rừng ngày càng suy giảm, nhiều loài động vật quý hiếm đứng trước nguy cơ tuyệt chủng.

Năm 2013, Trang bắt đầu tham gia làm việc với Trung tâm Trung tâm Bảo tồn Đa dạng sinh học Nước Việt Xanh (GreenViet) trong một sứ mệnh rất thú vị, là giúp cho người dân Đà Nẵng biết đến và tự hào về loài vọoc chà vá chân nâu, một loài linh trưởng nguy cấp quý hiếm của Việt Nam. Để thực hiện sứ mệnh đó, Lê Thị Trang đã thực hiện hàng chục chuyến lên rừng, khảo sát, nắm bắt đặc điểm sinh sống, môi trường sinh trưởng, ý thức của người dân, du khách trong bảo vệ động vật hoang dã... Từ những chuyến đi đó, Trang đã có một “kho báu” rất quý giá và vẽ được “sơ đồ” nhằm can thiệp để bảo tồn, phát triển bền vững.

Tại GreenViet, Trang và nhóm đồng hành đã thực hiện nhiều hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức trong việc bảo vệ các loài động vật, như chương trình “Hiệp sĩ rừng Sơn Trà”, vừa học vừa chơi cho học sinh 19 Trường Tiểu học và THCS quận Sơn Trà; các buổi dã ngoại thực tế “Tôi yêu Sơn Trà” vào ngày Chủ nhật hằng tháng cho người dân và du khách đến với Sơn Trà.

Tháng 11-2014, Trang mang chiến lược bảo vệ loài voọc chà vá chân nâu và phát triển đa dạng hệ sinh học Sơn Trà tham dự cuộc thi Future for Nature với mong muốn các nhà bảo tồn trên thế giới có thể hiểu hơn về loài động vật này và kêu gọi tài trợ. Chính tình yêu của mình dành cho thiên nhiên và những trình bày thuyết phục tại cuộc thi Future for Nature, Lê Thị Trang đã chinh phục được nhiều nhà khoa học, nhiều tổ chức bảo vệ môi trường, bảo vệ động vật hoang dã.

“Được ghi danh tại Future for Nature là một động lực rất lớn để mình hoàn thành những dự án phía trước. Mình muốn thay đổi nhận thức cho người dân rằng, việc bảo vệ các loài động vật là nghĩa vụ chung, chứ không chỉ là công việc của kiểm lâm và các nhà bảo tồn”, Trang nói.

Từ thành công đó, Lê Thị Trang ngày càng dấn thân nhiều hơn, sâu hơn. Năm 2016, Trang tham gia Khóa đào tạo nhà bảo tồn linh trưởng TIPS - Đào tạo nâng cao về bảo tồn động vật hoang dã và vận động sự tham gia của cộng đồng, một chương trình của Tiến sĩ Chia Tan và Vườn thú San Diego tổ chức tại Madison, Sandiego và Chicago, Mỹ.

Năm 2017, tham dự Khóa tập huấn của Liên minh bảo tồn thiên nhiên IUCN châu Á tại Bangkok, Thái Lan về Xây dựng chiến lược truyền thông trong bảo tồn thiên nhiên; là đại biểu tham gia chương trình IVLP Một hành tinh - Biến đổi khí hậu và Năng lượng tái tạo do Lãnh sự quán Mỹ tại Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức, đến thăm và làm việc tại 4 bang của Mỹ.

Những kiến thức thu thập được từ các khóa tập huấn, từ việc tham gia các hội thảo khoa học trong nước và quốc tế đã được Lê Thị Trang nghiên cứu, áp dụng đạt hiệu quả cao trong trong bảo tồn, phát triển động vật hoang dã cũng như truyền thông nâng cao nhận thức cho cộng đồng. 

Với những cống hiến của mình, năm 2015, Lê Thị Trang lọt vào Top 10 những nhà bảo tồn trẻ xuất sắc thế giới của giải Future for Nature Award; năm 2020, được Quỹ các Hệ sinh thái trọng yếu (CEPF) vinh danh là Anh hùng điểm nóng đa dạng sinh học.

Hiện nay, Lê Thị Trang là chuyên gia tư vấn cho nhiều dự án bảo tồn nhằm triển khai các chương trình, sự kiện truyền thông về bảo vệ rừng và bảo vệ động vật hoang dã cho các nhóm Bảo tồn cộng đồng tại khu vực vùng đệm của các Vườn Quốc gia, khu bảo tồn trong khu vực miền Trung - Tây Nguyên. Đồng thời, Trang đang tiến hành đăng ký hoạt động cho một tổ chức giáo dục bảo tồn thiên nhiên, nhằm tăng cường các hoạt động hướng đến trẻ em, giúp các em gầy dựng niềm tự hào về tài nguyên thiên nhiên, từ đó tham gia vào bảo vệ tài nguyên thiên nhiên của quê hương.

QUỲNH NHƯ