Trong tháng 8 và 9-2022, các đơn vị quản lý, vận hành hồ thủy điện trên lưu vực sông Vu Gia sẽ xả nước nhiều hơn, bảo đảm cấp nước sinh hoạt, sản xuất cho thành phố, nhất là dịp lễ Quốc khánh 2-9. Đồng thời, các đơn vị cũng đang khẩn trương thực hiện các giải pháp bảo đảm an toàn công trình và bảo đảm cấp nước cho thành phố trong năm 2023 - năm được dự báo là hiện tượng El Nino quay trở lại gây nắng nóng, khô hạn.
 |
| Công ty CP Cấp nước Đà Nẵng đang khẩn trương thi công hạng mục trạm bơm nước thô tại thượng lưu đập dâng An Trạch để bảo đảm khả năng vượt lũ của hạng mục này từ cuối tháng 8-2022. Ảnh: HOÀNG HIỆP |
Thủy điện tăng xả nước, duy trì đẩy mặn
Từ đầu năm 2022 đến nay, do có nhiều mưa trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn và các nhà máy nhiệt điện than và turbine khí cũng gặp khó khăn nên các nhà máy thủy điện trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn được huy động phát điện nhiều thông qua xả nước về hạ du. Trữ lượng nước lớn từ các hồ thủy điện và sông suối đổ về hạ lưu giúp duy trì đẩy mặn cho sông Cẩm Lệ.
Vì vậy, ngoại trừ ngày 7-3 và khoảng thời gian từ ngày 23-3 đến 30-3-2022 (sông Cẩm Lệ bị nhiễm mặn nặng với độ mặn cao nhất đo được cửa thu nước thô vào Nhà máy nước Cầu Đỏ là 1.196mg/l vào ngày 28-3), trong phần lớn thời gian mùa cạn năm nay, nguồn nước thô cấp cho Nhà máy nước Cầu Đỏ gần như không bị nhiễm mặn nặng. Đặc biệt, trong những ngày cao điểm nắng nóng và có đông khách du lịch đến Đà Nẵng, các nhà máy thủy điện được huy động phát điện nhiều hơn nên trữ lượng nước đổ về lớn, Công ty CP Cấp nước Đà Nẵng (Dawaco) thu trực tiếp nước ngọt tại sông Cẩm Lệ để sản xuất, cấp nước sinh hoạt và sản xuất cho thành phố.
Theo ghi nhận của phóng viên Báo Đà Nẵng, vào chiều 1-8, mực nước các sông Yên, La Thọ cao hơn cao trình ngưỡng tràn của các đập dâng An Trạch, Hà Thanh, Bàu Nít đến 0,65m nên có trữ lượng nước rất lớn chảy về, giúp nước sông Cẩm Lệ ở cửa thu nước thô vào Nhà máy nước Cầu Đỏ gần như không bị nhiễm mặn. Còn mực nước trong hồ thủy điện A Vương cao hơn mực nước chết đến 26m và cao hơn mực nước tối thiểu theo quy định hơn 16m; mực nước hồ Đăk Mi 4 cao hơn mực nước chết 5,5m và cao hơn quy định hơn 1m; hồ Sông Bung 4 cao hơn mực nước chết 8m và cao hơn quy định hơn 3m...
Như vậy, trong tháng 8-2022, các hồ thủy điện ở thượng nguồn sông Vu Gia đều sẽ phải xả nước về hạ du với lưu lượng lớn, thời gian xả nước trong ngày có thể dài hơn... để bảo đảm chống lũ. Trữ lượng nước xả về hoàn toàn có thể đẩy mặn và duy trì nguồn nước sông Cẩm Lệ tại khu vực của thu nước thô vào Nhà máy nước Cầu Đỏ không bị nhiễm mặn như hiện nay.
Giám đốc Công ty Thủy điện Sông Bung Lê Đình Bản thông tin: “Trong tháng 6 và 7, hai hồ thủy điện Sông Bung 4 và Sông Bung 2 luân phiên sửa chữa, bảo dưỡng các tổ máy nên phát điện thông qua xả nước ở mức vừa phải. Hiện trong 2 hồ thủy điện vẫn còn nhiều nước hơn so với năm ngoái nên công ty đang tích cực chạy máy phát điện thông qua xả nước để hạ mực nước hồ nhằm bảo đảm công tác vận hành hồ trong mùa lũ”.
Còn Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Thủy điện A Vương Ngô Xuân Thế cho rằng, do sắp hết thời gian vận hành mùa cạn mà mực nước trong hồ thủy điện còn cao nên công ty đang liên tục “chào giá” trên thị trường phát điện cạnh tranh theo hướng phát điện thông qua xả nước với lưu lượng tối đa để vừa bảo đảm nguồn điện cho hệ thống, vừa đẩy mặn và cấp nước cho hạ du. Theo tính toán, đến ngày 31-8, có khả năng mực nước hồ thủy điện A Vương về mức 346-348m, cao hơn mực nước chết 6-8m, bảo đảm phát điện và cấp nước cho hạ du trong tháng 9-2022, nếu chưa xuất hiện lũ. “Với tình hình nguồn nước như vậy, trong thời gian còn lại của mùa cạn cũng như đầu mùa lũ, nước ngọt chảy về rất nhiều. Dawaco sẽ không phải thi công tuyến đập nào và cũng đỡ tốn chi phí bơm nước ngọt mà vẫn bảo đảm cấp nước sinh hoạt và sản xuất cho thành phố Đà Nẵng”, ông Ngô Xuân Thế nhận định.
 |
| Hiện mực nước trong hồ thủy điện A Vương đang ở mức cao, sẽ tăng xả nước trong thời gian cuối mùa cạn, giúp duy trì đẩy mặn cho Nhà máy nước Cầu Đỏ. Ảnh: HOÀNG HIỆP |
Khẩn trương chuẩn bị để ứng phó với hiện tượng El Nino
Năm 2023, được dự báo xảy ra hiện tượng El Nino, vì vậy, các đơn vị quản lý, vận hành các hồ thủy điện trên lưu vực sông Vu Gia đang chuẩn bị các điều kiện cần thiết để bảo đảm vận hành hồ an toàn, giảm lũ cho hạ du hiệu quả và tích nước cuối mùa lũ đúng theo quy trình nhằm có trữ lượng nước đáp ứng yêu cầu phát điện, cấp nước cho hạ du trong năm 2023. Để khai thác hiệu quả nguồn nước từ các hồ thủy điện xả về, Dawaco đang khẩn trương thi công dự án Nâng công suất trạm bơm phòng mặn An Trạch từ 210.000m3/ngày lên 420.000m3/ngày; đồng thời đôn đốc nhà thầu để thực hiện dự án bảo đảm tiến độ theo hợp đồng đã ký kết và dự kiến đưa dự án này vào hoạt động trong quý 1-2023, giúp nâng cao độ tin cậy của hệ thống, giảm thiểu các ảnh hưởng đối với nguồn nước thô từ các hoạt động, sự cố ở thượng lưu... Tổng Giám đốc Dawaco Hồ Minh Nam thông tin, vào ngày 3-8, đơn vị thi công tiến hành đổ bê-tông vách của trạm bơm. Dự kiến đến cuối tháng 8-2022, việc đổ bê-tông vách trạm bơm sẽ vượt lên khỏi mặt đất, bảo đảm khả năng vượt lũ cho hạng mục công trình này.
Còn đối với hạng mục tuyến ống nước thô (chiều dài 7.397m, đường kính ống 1,2m), hiện đã hoàn thành hơn 50% chiều dài tuyến ống. Để đưa Nhà máy nước Hòa Liên có công suất cấp nước 120.000m3/ngày đã hoàn thành xây dựng vào hoạt động, tại Thông báo số 220/TB-VPCP ngày 1-8-2022, Văn phòng Chính phủ truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu UBND thành phố Đà Nẵng thực hiện theo quy định tại Nghị định số 43/2022/NĐ-CP ngày 24-6-2022 của Chính phủ quy định về quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng cấp nước sạch. Phó Giám đốc Sở Xây dựng Võ Tấn Hà cho hay, các sở, ban, ngành đang thực hiện các thủ tục, công việc liên quan theo Nghị định số 43/2022/NĐ-CP và có báo cáo phương án vận hành Nhà máy nước Hòa Liên, đang chờ UBND thành phố xem xét quyết định, chỉ đạo thực hiện.
HOÀNG HIỆP
