Tại sự kiện Ngày hội Đổi mới sáng tạo Việt Nam năm 2024 (1-10) vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh tầm quan trọng của sáng tạo và công nghệ trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Đổi mới sáng tạo là nhân tố quan trọng thúc đẩy nền kinh tế phát triển theo hướng bền vững, đồng thời giúp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập quốc tế.
Với tốc độ phát triển nhanh chóng của khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo trở thành một yếu tố thiết yếu, không chỉ hỗ trợ doanh nghiệp trong nước mà còn thúc đẩy doanh nghiệp khởi nghiệp, đóng góp vào quá trình hiện đại hóa đất nước. Những năm qua, nước ta đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong việc thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Việc thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) vào năm 2019 đã đánh dấu bước tiến lớn. Với sứ mệnh hỗ trợ và phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, NIC đã góp phần kết nối doanh nghiệp trong và ngoài nước, từ đó thúc đẩy quá trình phát triển của các start-up công nghệ tại Việt Nam.
Tính đến năm 2024, NIC đã hỗ trợ và ươm tạo hơn 1.000 start-up, kết nối hơn 1.500 doanh nghiệp, và phát triển một mạng lưới gần 2.000 thành viên tại 20 quốc gia. Đặc biệt, NIC đã tập trung vào các lĩnh vực công nghệ cao như trí tuệ nhân tạo (AI), công nghiệp bán dẫn, công nghệ môi trường, và an ninh mạng. Điều này không chỉ giúp Việt Nam tiếp cận nhanh chóng xu hướng công nghệ mới nhất mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển đổi mô hình kinh tế theo hướng hiện đại, bền vững.
Trong xu hướng chung của cả nước, Đà Nẵng đang nổi lên là địa phương có tiềm năng lớn trong việc phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Là trung tâm kinh tế, giáo dục và công nghệ lớn của miền Trung, Đà Nẵng có nhiều lợi thế để trở thành đầu tàu trong lĩnh vực này. Thành phố đã có những bước đi mạnh mẽ nhằm thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo thông qua việc phát triển cơ sở hạ tầng công nghệ, đẩy mạnh chính sách hỗ trợ doanh nghiệp và khởi nghiệp.
Một trong những bước tiến đáng chú ý là việc Đà Nẵng đang vận hành Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, Trung tâm Nghiên cứu, đào tạo thiết kế vi mạch và trí tuệ nhân tạo, Khu công nghệ cao và các khu công nghiệp... Đây là nơi thu hút nhiều doanh nghiệp công nghệ lớn, đồng thời tạo môi trường thuận lợi cho các start-up địa phương phát triển. Bên cạnh đó, Đà Nẵng cũng đang tích cực kêu gọi các quỹ đầu tư, tổ chức quốc tế và các đối tác công nghệ lớn để phát triển các lĩnh vực công nghệ mũi nhọn như trí tuệ nhân tạo, thành phố thông minh, và năng lượng tái tạo.
Tuy nhiên, Đà Nẵng cũng đang đối mặt với không ít thách thức trong quá trình phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Một trong những thách thức lớn nhất là việc thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao. Mặc dù Đà Nẵng có lợi thế về các trường đại học chất lượng cao và Đại học Đà Nẵng đang trên đường phát triển trở thành Đại học Quốc gia nhưng việc giữ chân các tài năng trẻ đòi hỏi thành phố cần tạo ra các chính sách đãi ngộ tốt hơn, cũng như môi trường làm việc hiện đại để người trẻ có đam mê khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo. Ngoài ra, việc tiếp cận nguồn vốn đầu tư cho các start-up cũng là một thách thức. Đa số các doanh nghiệp khởi nghiệp tại Đà Nẵng vẫn còn gặp khó khăn trong việc tiếp cận với các quỹ đầu tư và nguồn vốn tài chính cần thiết để mở rộng quy mô và phát triển sản phẩm. Để giải quyết vấn đề này, thành phố cần tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các nhà đầu tư, đặc biệt là từ các quốc gia phát triển và các tổ chức quốc tế.
Có thể thấy, đổi mới sáng tạo đang và sẽ tiếp tục là một yếu tố quan trọng góp phần phát triển kinh tế bền vững cho Việt Nam, không chỉ ở các thành phố lớn như: Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh mà còn phát triển ở các địa phương, trong đó nổi bật là Đà Nẵng. Với các chính sách thúc đẩy mạnh mẽ từ Chính phủ, đặc biệt là việc công bố Ngày hội đổi mới sáng tạo quốc gia hằng năm, Việt Nam đang thể hiện quyết tâm đưa đổi mới sáng tạo trở thành trụ cột cho sự phát triển kinh tế và công nghệ trong kỷ nguyên số.
Đà Nẵng với tiềm năng và vị trí chiến lược, cần tiếp tục nỗ lực hơn nữa trong việc phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, tập trung vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ, thu hút nhân lực chất lượng cao và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp khởi nghiệp. Sự phát triển của Đà Nẵng sẽ không chỉ góp phần nâng cao vị thế của thành phố mà còn tạo động lực cho sự phát triển chung của cả nước trong kỷ nguyên mới.
CHU VĂN