Trước bức xúc của nhiều người dân, doanh nghiệp về việc điều chỉnh thời hạn quyền sử dụng đất sản xuất, kinh doanh từ lâu dài sang 50 năm, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) đã báo cáo một số nội dung vướng mắc khi thực hiện theo quy định của Luật Đất đai, trong đó đề nghị Bộ TN-MT cho ý kiến liên quan đến thời hạn sử dụng đất sản xuất, kinh doanh đối với một số trường hợp được giao đất.
 |
| Hướng dẫn của Tổng cục Quản lý đất đai về xác định thời hạn sử dụng đất phần nào giải quyết bức xúc của người dân và doanh nghiệp ở Đà Nẵng. Ảnh: H.HIỆP |
Theo Sở TN-MT, các trường hợp được giao đất sản xuất, kinh doanh (nay là đất thương mại, dịch vụ và đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp) có thu tiền sử dụng đất cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân và đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) trước ngày 1-7-2004 với thời hạn sử dụng lâu dài.
Trong thời gian qua, khi giải quyết cấp đổi sổ đỏ vì có biến động về quyền của người sử dụng đất thì gặp vướng mắc, không rõ phải xác định lại thời hạn sử dụng đất theo Điều 67 của Luật Đất đai ban hành năm 2003 hoặc Điều 126 của Luật Đất đai ban hành năm 2013, hay vẫn giữ nguyên thời hạn lâu dài vì trước Luật Đất đai ban hành năm 2003 chưa có quy định thời hạn giao đất sản xuất, kinh doanh.
Tương tự, sau Luật Đất đai ban hành năm 2003, thành phố Đà Nẵng vẫn tồn tại trường hợp giao đất, cấp sổ đỏ đất sản xuất, kinh doanh (nay là đất thương mại, dịch vụ và đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp) có thu tiền sử dụng đất cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân với thời hạn lâu dài. Nhưng trong thời gian qua, không thể thực hiện thu hồi sổ đỏ để cấp đổi do hầu hết đã chuyển quyền sử dụng đất theo khoản 5 và khoản 6, Điều 87 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP.
Những vướng mắc trên được Sở TN-MT báo cáo với Bộ TN-MT vào tháng 9-2017 và đề nghị Bộ xem xét. Đến ngày 20-12-2017, Sở nhận được phản hồi của Tổng cục Quản lý đất đai (Bộ TN-MT) giải đáp các vướng mắc nói trên.
Tổng cục Quản lý đất đai đề nghị Sở TN-MT kiểm tra các hồ sơ đã cấp sổ đỏ trước đây, căn cứ vào hồ sơ giao đất, cho thuê đất và quy định của pháp luật tại thời điểm đó để xác định loại đất và giá đất đã thu. Trên cơ sở đó, xác định thời hạn sử dụng đất “lâu dài” là phù hợp hay chưa phù hợp. Đồng thời, Tổng cục cũng hướng dẫn giải quyết đối với một số trường hợp cụ thể.
Theo đó, trường hợp tổ chức kinh tế được Nhà nước giao đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng dự án theo Luật Đất đai ban hành năm 1993, Luật Sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Đất đai ban hành năm 1998 thì thời hạn sử dụng đất ổn định lâu dài theo quy định tại điểm c, khoản 1, Điều 5 của Nghị định số 04/2000/NĐ-CP ngày 11-2-2000 của Chính phủ về thi hành Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai.
Trường hợp đất phi nông nghiệp sử dụng trước ngày 1-7-2004 của tổ chức kinh tế do được giao đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng và đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân không phải do Nhà nước giao, cho thuê thì thời hạn sử dụng đất ổn định lâu dài theo quy định tại Điều 29 của Nghị định số 84/2007/NĐ-CP ngày 25-5-2007 của Chính phủ quy định bổ sung về việc cấp sổ đỏ, thu hồi đất, thực hiện quyền sử dụng đất, trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khu Nhà nước thu hồi đất và giải quyết khiếu nại về đất đai.
Đối với các dự án theo phương thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng mà đã triển khai và đã thực hiện việc giao đất đối với khu đất trả cho nhà đầu tư, trong đó quy định nhà đầu tư được sử dụng đất với thời hạn ổn định lâu dài theo quy định tại điểm c, khoản 1, Điều 5 của Nghị định số 04/2000/NĐ-CP ngày 11-2-2000 của Chính phủ thì được tiếp tục sử dụng với thời hạn ổn định lâu dài theo quy định tại điểm 1.1, khoản 1, Mục II của Thông tư số 01/2005/TT-BTNMT ngày 13-4-2005 của Bộ TN-MT hướng dẫn thực hiện Nghị định số 181/2004/NĐ-CP.
Đối với trường hợp xác định thời hạn sử dụng đất chưa đúng quy định của pháp luật, người được cấp sổ đỏ theo quy định của pháp luật về đất đai thì thực hiện thu hồi sổ đỏ đã cấp và cấp lại sổ đỏ cho người sử dụng đất theo quy định tại điểm d, khoản 2, Điều 106 của Luật Đất đai ban hành năm 2013 và tại điểm b, khoản 8, Điều 87 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP.
Đối với trường hợp xác định thời hạn sử dụng đất chưa đúng quy định của pháp luật nhưng người được cấp sổ đỏ đã thực hiện chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai thì cơ quan thẩm quyền cấp sổ đỏ không thu hồi sổ đỏ đã cấp theo quy định tại điểm d, khoản 2 và khoản 3 của Điều 106, Luật Đất đai ban hành năm 2013 và khoản 5, Điều 87 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP. Đối với trường hợp này, pháp luật đất đai hiện hành không có quy định xác định lại thời hạn sử dụng đất của bên nhận chuyển quyền sử dụng đất, do đó không có cơ sở để thực hiện việc xác định lại thời hạn sử dụng đất khi thực hiện đăng ký biến động đất đai cho bên nhận chuyển quyền.
HOÀNG HIỆP
