Hàn Quốc muốn đối thoại, Triều Tiên vẫn thử tên lửa

CHDCND Triều Tiên thử tên lửa đạn đạo vào ngày 14-5 mặc dù trước đó tân Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đề nghị đối thoại để tháo gỡ căng thẳng.

Hình ảnh CHDCND Triều Tiên thử tên lửa được phát sóng trên truyền hình tại nhà ga tàu hỏa Seoul (Hàn Quốc). Ảnh: AP

Vụ thử tên lửa của CHDCND Triều Tiên không gây bất ngờ, bởi giới quan sát đã nhận định về khả năng Bình Nhưỡng tiếp tục thử hạt nhân hoặc tên lửa vào bất kỳ lúc nào. Hãng AP cho biết, tên lửa đạn đạo được phóng tại khu vực gần thành phố phía bắc Kusong vào sáng 14-5 bay khoảng 30 phút, đi được khoảng 700km, đạt độ cao hơn 2.000 km trước khi rơi xuống Biển Nhật Bản. Tên lửa này đi xa và cao hơn so với tên lửa tầm trung mà Bình Nhưỡng đã thử thành công hồi tháng 2 vừa qua. Nhật Bản mô tả đây là loại tên lửa mới của CHDCND Triều Tiên.

Chuyên gia về tên lửa - ông David Wright - Giám đốc Chương trình An ninh toàn cầu thuộc Liên minh các nhà khoa học liên quan cho rằng, tên lửa nói trên có tầm bắn 4.500km, vươn xa hơn các loại tên lửa mà CHDCND Triều Tiên hiện có. Theo ông Wright, loại tên lửa mới này được phô diễn trong cuộc diễu binh quân sự ở Bình Nhưỡng ngày 15-4 vừa qua. Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Tomomi Inada cũng cho rằng, tên lửa vừa được bắn có thể là một loại mới.

Vụ việc diễn ra trong lúc lực lượng hải quân các nước Mỹ, Nhật Bản cùng châu Âu đang tập trận chung ở Thái Bình Dương; hơn nữa, đây là thách thức trực tiếp đối với tân Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in. Khi nhậm chức vào ngày 10-5, Tổng thống Moon cam kết thúc đẩy đối thoại với nước láng giềng phía bắc để tháo gỡ căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên. Giờ đây, ông xem việc Bình Nhưỡng thử tên lửa là mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh khu vực và vi phạm các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Chủ trì cuộc họp khẩn của Hội đồng An ninh quốc gia Hàn Quốc (NSC), ông bày tỏ lấy làm tiếc về động thái của Bình Nhưỡng, đồng thời khẳng định sẽ kiên quyết đáp trả. Ông cũng yêu cầu quân đội đẩy nhanh việc thiết lập hệ thống phòng thủ tên lửa và phòng không Hàn Quốc (KAMD). “Tổng thống vẫn để ngỏ rằng sẽ đối thoại chỉ khi Bình Nhưỡng thay đổi thái độ”, Yoon Young-chan, Thư ký báo chí của Tổng thống Moon nói.

Ông Moon giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Hàn Quốc ngày 9-5 vừa qua với chủ trương ôn hòa trong cách tiếp cận vấn đề CHDCND Triều Tiên. Ông cũng khẳng định sẵn sàng thăm Bình Nhưỡng với những điều kiện phù hợp và thúc giục thực hiện giải pháp đối thoại song song với trừng phạt.

Hãng AFP dẫn lời Giáo sư Yang Moo-Jin tại Đại học Nghiên cứu CHDCND Triều Tiên ở Seoul cho rằng, Bình Nhưỡng dường như muốn thử Tổng thống Moon Jae-in và xem chính sách của ông về CHDCND Triều Tiên cũng như chính sách hợp tác giữa Hàn Quốc và Mỹ sẽ như thế nào. Theo ông Yang, Bình Nhưỡng muốn thể hiện trước đàm phán rằng, họ sẽ không dễ dàng từ bỏ vũ khí quý giá của mình.

Hãng Reuters bình luận: Vụ thử tên lửa của CHDCND Triều Tiên cũng sẽ làm phức tạp những nỗ lực của Tổng thống Moon trong việc hàn gắn quan hệ với Trung Quốc, vốn nảy sinh bất đồng xung quanh việc chính phủ Hàn Quốc tiền nhiệm triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD). Bắc Kinh xem THAAD là mối đe dọa về an ninh đối với cường quốc châu Á này. Trong cuộc điện đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Tổng thống Moon nói rằng, ông hiểu mối quan ngại của Bắc Kinh và sẽ khó tháo gỡ căng thẳng trừ khi Bình Nhưỡng ngừng khiêu khích. Bộ Ngoại giao Hàn Quốc cũng ra tuyên bố cảnh cáo Bình Nhưỡng không nên thử quyết tâm của Seoul và cộng đồng quốc tế.

Từ đầu năm 2016 đến nay, CHDCND Triều Tiên hai lần thử hạt nhân và hàng chục lần thử tên lửa nhằm phát triển một tên lửa mang đầu đạn hạt nhân có thể vươn đến lục địa Mỹ. Hầu hết các chuyên gia hoài nghi việc Bình Nhưỡng phát triển được một tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) có tầm bắn như thế. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng, Bình Nhưỡng đã có bước tiến đáng kể trong khả năng hạt nhân và tên lửa kể từ khi ông Kim Jong-un trở thành nhà lãnh đạo của đất nước này.

VĨNH AN