Việc rò rỉ thông tin về cuộc họp của Hội đồng An ninh quốc gia Anh (NSC) liên quan đến “gã khổng lồ công nghệ” Huawei khiến Bộ trưởng Quốc phòng Gavin Williamson mất chức. Điều quan trọng là chính trường Anh chấn động khi nội các nghi ngờ lẫn nhau.
 |
| Ông Gavin Williamson mất chức Bộ trưởng Quốc phòng. Ảnh: AP |
Hãng Reuters cho rằng, việc Thủ tướng Anh Theresa May bất ngờ sa thải Bộ trưởng Quốc phòng Gavin Williamson vào ngày 1-5 là đòn giáng đau đớn với chính bà, khi quyền lực của nhà lãnh đạo này đang bị đe dọa chung quanh những rối rắm của vấn đề Brexit. Ông Williamson là đồng minh thân cận của Thủ tướng May. Lý do sa thải được bà May đưa ra là “mất lòng tin vào năng lực phụng sự của ông trong vai trò Bộ trưởng Quốc phòng và thành viên của nội các”.
Động thái sa thải người đứng đầu Bộ Quốc phòng 42 tuổi cho thấy tính chất nghiêm trọng của vụ rò rỉ thông tin từ cuộc họp của NSC - cơ quan thảo luận về an ninh quốc gia, hợp tác tình báo và chiến lược quốc phòng của Anh.
Cuộc họp của NSC ngày 23-4 quyết định cho phép Huawei cung cấp một số thiết bị viễn thông của mạng dữ liệu di động 5G ở Anh. 5 bộ trưởng tham gia cuộc họp (bao gồm Bộ trưởng Quốc phòng Gavin Williamson, Bộ trưởng Nội vụ Sajid Javid, Bộ trưởng Ngoại giao Jeremy Hunt, Bộ trưởng Phát triển Penny Mordaunt và Bộ trưởng Thương mại Liam Fox) phải giữ bí mật nội dung; việc tiết lộ thông tin cho báo giới là vi phạm Luật An ninh của quốc gia châu Âu này, thậm chí có thể bị truy tố theo Đạo luật Bảo mật.
Tuy nhiên, cuối tháng 4, báo Daily Telegraph đăng thông tin Anh sẽ cho phép Huawei tham gia các phần không trọng tâm của mạng lưới 5G, đặt xứ sở sương mù vào thế bất hòa với Mỹ trong cách xử trí đối với “gã khổng lồ công nghệ” của Trung Quốc. Theo báo này, NSC - đứng đầu là Thủ tướng May - đã nhất trí cho Huawei tiếp cận có giới hạn nhằm hỗ trợ xây dựng một số hạng mục của mạng 5G, như các trạm antena và cơ sở hạ tầng “không trọng yếu” khác.
| Bà Penny Mordaunt, Quốc vụ khanh phụ trách Phát triển quốc tế, được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Quốc phòng mới và là nữ Bộ trưởng Quốc phòng đầu tiên của Anh. Bà Mordaunt là người ủng hộ Brexit và được xem là ứng cử viên tiềm năng cho vị trí lãnh đạo nước Anh. |
Ngay lập tức, chính trường Anh chấn động với những câu hỏi được đặt ra: Ai đã tiết lộ thông tin cho báo Daily Telegraph.
Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Michael Fallcon gọi vụ rò rỉ này là “cực kỳ nghiêm trọng”, đồng thời kêu gọi điều tra hình sự xem các bộ trưởng dự họp có tiết lộ thông tin cho báo chí hay không. Chủ tịch Ủy ban Tình báo và An ninh Dominic Grieve cho rằng, vụ rò rỉ đã vượt khỏi tầm kiểm soát của Thủ tướng May đối với nội các và đề nghị cảnh sát điều tra.
Trong lúc đó, 5 bộ trưởng dự họp bác bỏ việc liên quan vụ rò rỉ. Ông Williamson là một trong những bộ trưởng phản đối sự tham gia của Huawei. Ông cũng là cố vấn trung thành của cả bà May lẫn Thủ tướng tiền nhiệm David Cameron.
Huawei đang bị nhiều thị trường phương Tây tẩy chay vì lo ngại thiết bị của hãng này có thể được Trung Quốc sử dụng để làm gián điệp, nhất là khi các nhà khai thác mạng di động chuyển sang mạng 5G. Theo báo The Independent, có những quan ngại rằng, vụ rò rỉ có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa Anh với các đồng minh then chốt, nhất là Mỹ. Washington đã cấm Huawei hiện diện trong các mạng lưới của chính phủ và vận động cũng như gây áp lực để Anh khước từ hãng này tham gia mạng 5G.
Với nhiều thành viên trong đảng Bảo thủ Anh, việc NSC để lộ thông tin làm gia tăng hoài nghi về sự kiểm soát của Thủ tướng May đối với các bộ trưởng sau khi bà bị yêu cầu từ chức vì vấn đề Brexit.
PHÚC NGUYÊN
