Sau khi thắng thế sít sao ở Hạ viện trong cuộc bầu cử Quốc hội Mỹ giữa nhiệm kỳ vừa qua, đảng Cộng hòa sẽ nắm quyền lãnh đạo vào tháng 1-2023. Hôm 15-11, tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago (bang Florida), ông Donald Trump tuyên bố tái tranh cử tổng thống năm 2024 với tham vọng “làm cho nước Mỹ vĩ đại và huy hoàng trở lại”.
Tuy nhiên, các vấn đề còn tồn đọng liên quan đến ông Trump sẽ là vật cản vô cùng khó chịu, trong đó có các cuộc điều tra về nghi vấn ông Trump chuyển các tài liệu mật đến Mar-a-Lago sau khi rời nhiệm sở; dính líu đến vụ bạo loạn Điện Capitol; nỗ lực lật ngược chiến thắng của Tổng thống Joe Biden ở bang Georgia; tập đoàn Trump Organisation của ông với cáo buộc gian lận thuế… Đặc biệt, bài viết mới đây của ông Trump đang gây sốc dư luận nước Mỹ.
Được biết, sau khi để thua đối thủ Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, ông Trump lên tiếng cáo buộc cuộc đua vào Nhà Trắng năm đó có gian lận. Tuyên bố này lập tức châm ngòi cho cuộc bạo loạn Điện Capitol ngày 6-1-2021, khiến 9 người thiệt mạng.
Nhắc lại sự kiện này, tối ngày 3-12 vừa qua, trên trang mạng xã hội Truth Social do chính mình thành lập, ông Trump cho rằng: “Một cuộc gian lận ở quy mô lớn cỡ này cho phép chấm dứt nguyên tắc, quy định và điều khoản, ngay cả những điều được viết trong Hiến pháp. Bạn sẽ bỏ qua kết quả bầu cử Tổng thống năm 2020 để tuyên bố “người chiến thắng xứng đáng hay sẽ có một cuộc bầu cử mới? Tôi chắc rằng các nhà lập quốc vĩ đại của Mỹ không muốn, và không ủng hộ các cuộc bầu cử gian lận và sai trái”!? Ngay lập tức, người phát ngôn Nhà Trắng Andrew Bates tuyên bố đáp trả việc ông Trump kêu gọi đình chỉ hiến pháp để lật ngược kết quả bầu cử năm 2020. “Hiến pháp gắn kết người dân Mỹ với nhau - bất kể đảng phái nào - và các nhà lãnh đạo được bầu phải thề sẽ tuân thủ hiến pháp đó. Việc công kích hiến pháp và tất cả những gì nó đại diện nên bị lên án trên toàn thế giới”, ông Bates nhấn mạnh.
Trong khi đó, nhiều chính trị gia của hai đảng Cộng hòa và Dân chủ cũng lên tiếng bày tỏ quan điểm của mình. Thượng nghị sĩ Chuck Schumer, đảng viên Dân chủ và lãnh đạo phe đa số, cho biết: “Ông Trump đang kêu gọi chấm dứt nền dân chủ hiến định của Mỹ. Ông ấy mất kiểm soát và là mối nguy cho nền dân chủ của chúng ta”. Tương tự, lãnh đạo đảng Dân chủ sắp tới tại Hạ viện Hakeem Jeffries gọi tuyên bố của ông Trump là kỳ lạ và cực đoan; đồng thời cho rằng đảng Cộng hòa cần lựa chọn có chấp nhận quan điểm này hay không. Trong khi đó, Hạ nghị sĩ Adam Kinzinger của Illinois - một trong số ít đảng viên Cộng hòa bỏ phiếu luận tội ông Trump vì cuộc bạo động Điện Capitol năm 2021 - nói rằng: “Giờ đây không một thành viên nào thuộc phe bảo thủ có thể ủng hộ ông Trump một cách hợp pháp”. Ông John Bolton, đảng viên đảng Cộng hòa và từng là cố vấn an ninh quốc gia Mỹ dưới thời ông Trump kêu gọi tất cả thành viên phe bảo thủ phải phản đối chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2024 của ông Trump.
Trong diễn biến liên quan, ông Trump cũng hứng chỉ trích vì ăn tối tại Mar-a-lago tối 22-11 với Nick Fuentes, người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng và rapper Kanye West, người gần đây có một loạt phát ngôn bài Do Thái. Phản ứng về việc này, Thư ký báo chí Nhà Trắng Jean-Pierre khẳng định: “Chính quyền Tổng thống Biden mạnh mẽ phản đối chủ nghĩa cuồng tín, phân biệt chủng tộc, bài Do Thái. Xã hội của chúng ta không có chỗ cho những thế lực xấu xa này”.
Việc khởi động cuộc đua lần thứ 3 để tranh cử tổng thống nhiệm kỳ 2 của ông Trump đang đối mặt với nhiều thách thức cả từ khách quan lẫn chủ quan do tính cách của chính mình. Tuy nhiên, thời gian vẫn còn gần hai năm nữa để ông Trump khẳng định khả năng có vượt qua những chông gai này để trở lại Nhà Trắng hay không? Nếu thành công, ông Trump sẽ trở thành chính trị gia thứ hai đắc cử chức tổng thống trong 2 nhiệm kỳ không liên tiếp. Người đầu tiên lập kỳ tích này là Grover Cleveland vào các năm 1884 và 1892.
TUYẾT MINH
