Ngày 19-6, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình tiếp Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Bắc Kinh sau khi nhà ngoại giao cấp cao nhất của Mỹ có cuộc hội đàm hiệu quả với hai quan chức đối ngoại hàng đầu Trung Quốc. Thứ tự các cuộc gặp cho thấy càng về cuối chuyến đi, người ông Blinken gặp càng quan trọng.
Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (bên phải) tiếp Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Bắc Kinh ngày 19-6. Ảnh: Tân Hoa xã |
Dư luận quốc tế theo sát những phát biểu và nội dung thảo luận giữa ông Tập Cận Bình và ông Blinken trong cuộc gặp quan trọng này. Tân Hoa xã dẫn lời ông Tập Cận Bình cho biết, thế giới cần quan hệ Trung Quốc-Mỹ ổn định, đồng thời lưu ý rằng lợi ích chung của hai nước nên được coi trọng, thay vì tạo mối đe dọa lẫn nhau. Hai nước nên hành động với tinh thần trách nhiệm cao với với lịch sử, vì nhân dân hai nước và vì thế giới nói chung, và có hành xử trong quan hệ đúng mực, qua đó đóng góp cho hòa bình và phát triển toàn cầu, đồng thời giúp bức tranh toàn cầu vốn đang chứng kiến nhiều hỗn loạn sẽ trở nên ổn định và mang tính xây dựng hơn.
Nhà lãnh đạo Trung Quốc cũng cho rằng, sự cạnh tranh giữa các nước lớn không đại diện cho xu thế của thời đại ngày nay và càng không thể giải quyết các vấn đề của chính Mỹ hoặc những thách thức mà thế giới đang đối mặt. Trung Quốc luôn tôn trọng lợi ích của Mỹ và không tìm cách thách thức Washington. Tương tự, Mỹ cũng cần tôn trọng Trung Quốc và không nên làm tổn hại đến các quyền và lợi ích hợp pháp của Bắc Kinh. Không bên nào được phép tác động bên kia theo ý muốn của mình, càng không nên tước đoạt quyền phát triển hợp pháp của bên kia.
Ông Tập Cận Bình cũng kêu gọi hai bên cần duy trì cam kết tuân theo những hiểu biết chung mà ông và Tổng thống Joe Biden đã đạt được bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 tại Bali (Indonesia) cuối năm 2022. Đây cũng là định hướng cơ bản để duy trì sự ổn định trong quan hệ giữa hai nước. Đồng thời, biến những tuyên bố tích cực thành hành động cụ thể, qua đó cùng tìm con đường phù hợp để hòa hợp và hợp tác cùng có lợi dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau.
Cuộc gặp giữa ông Tập Cận Bình và ông Blinken là bước tiếp nối được mong chờ nhất sau khi nhà ngoại giao hàng đầu Mỹ có các cuộc hội đàm thẳng thắn, thực chất và mang tính xây dựng với Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Tần Cương ngày 18-6 và Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác Đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Vương Nghị sáng 19-6.
Điểm nhấn đáng chú ý trong cuộc gặp quan chức ngoại giao cấp cao Trung Quốc chính là lời khẳng định của Ngoại trưởng Blinken rằng Mỹ không muốn tách rời với Trung Quốc. Bên cạnh đó, hai bên đã đạt đồng thuận trong một số vấn đề đúng như theo nhận định của ông Tập Cận Bình: “Các cuộc hội đàm đã đạt được nhiều tiến bộ. Đây là tín hiệu rất tốt”. Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc, Bắc Kinh và Washington nhất trí về kế hoạch tăng cường các chuyến bay thương mại giữa hai nước, cũng như các chương trình trao đổi sinh viên và doanh nhân trong thời gian tới.
Về một số khúc mắc lâu nay giữa hai nước, ông Vương Nghị cho biết, nguyên nhân sâu xa của mối quan hệ Mỹ - Trung Quốc vốn đang ở mức thấp nhất kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao chính là nhận thức sai lầm của Mỹ về Trung Quốc, đồng thời kêu gọi Mỹ ngừng suy đoán về các mối đe dọa từ Trung Quốc. Washington nên từ bỏ các động thái kìm hãm sự phát triển khoa học và công nghệ của Trung Quốc và không can thiệp vào công việc nội bộ của nước này.
Chuyến thăm của ông Blinken được dư luận thế giới theo dõi chặt chẽ bởi bất kỳ sự leo thang nào giữa hai siêu cường đều có thể gây ra hậu quả trên toàn thế giới đối với bất kỳ khía cạnh nào, từ thị trường tài chính đến thương mại cũng như chuỗi cung ứng toàn cầu. Giới phân tích cũng tin rằng, chuyến thăm của ông Blinken tới Trung Quốc ít nhất cũng chỉ ra một điều, đó là mối quan hệ song phương được đánh giá là quan trọng nhất thế giới này sẽ không đi chệch hướng ngay tại thời điểm thế giới đang chứng kiến nhiều xáo trộn. Bloomberg dẫn lời ông Henry Wang Huiyao, người sáng lập Trung tâm Trung Quốc và Toàn cầu hóa (Bắc Kinh), ví chuyến thăm của ông Blinken như chất xúc tác quan trọng cho nhiều tương tác song phương hơn giữa chính phủ hai nước. “Ông Blinken đã mang đến giai đoạn ổn định, giảm bớt căng thẳng giữa hai nước, ít nhất trong nửa sau năm nay”, ông Huiyao nhận định.
THƯ LÊ