Với việc giá trị vốn hóa thị trường đạt 3.430 tỷ USD, Nvidia vượt qua Apple để trở thành công ty có giá trị lớn nhất thế giới.
 |
| CEO Nvidia, ông Jensen Huang. Ảnh: AFP/Getty Images |
Thành công của Nvidia, với xuất phát điểm là nhà sản xuất card đồ họa, đến từ việc nắm bắt xu hướng trí tuệ nhân tạo (AI) và đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ chip cho AI, tạo nên câu chuyện tăng trưởng phi thường trong lịch sử công nghệ.
Thống lĩnh thị trường AI toàn cầu
Ngày 5-11-2024 đánh dấu cột mốc quan trọng với giới công nghệ thế giới khi cổ phiếu Nvidia tăng 2,4%, nâng giá trị vốn hóa thị trường của công ty này lên mức 3.430 tỷ USD, vượt qua Apple (3.400 tỷ USD), theo trang tin Quartz.
Theo The Washington Post, sự tăng trưởng phi thường của Nvidia năm 2023 phần lớn đến từ vai trò độc tôn trong cung cấp chip xử lý đồ họa GPU (Graphics Processing Units) - yếu tố then chốt trong các hệ thống máy tính chạy AI. Doanh thu của Nvidia tăng gấp đôi trong 5 quý liên tiếp. Sự thành công của Nvidia không chỉ đến từ việc sản xuất chip. Họ đã xây dựng hệ sinh thái hoàn chỉnh cho AI, từ phần cứng đến phần mềm. Microsoft, công ty có vốn hóa lớn thứ ba thế giới với khoảng 3.100 tỷ USD, là một trong những khách hàng lớn nhất của Nvidia trong việc sử dụng GPU cho các dự án AI của mình. Nvidia cũng là nhà cung cấp chính về công nghệ AI cho các gã khổng lồ công nghệ khác như Amazon, Alphabet và Meta.
Đáng chú ý, theo Quartz, đối tác sản xuất chip của Nvidia tại Hàn Quốc, công ty SK Hynix, chứng kiến giá cổ phiếu tăng vọt sau khi Nvidia yêu cầu đẩy nhanh tiến độ cung cấp chip bộ nhớ băng thông cao thế hệ mới lên 6 tháng. Thời điểm này còn ghi nhận bước ngoặt quan trọng khác khi Nvidia thay thế Intel trong chỉ số Dow Jones Industrial Average kể từ ngày 8-11.
Trong khi Nvidia lên như diều gặp gió, Apple lại phải đối mặt với những thách thức riêng trong cuộc đua AI. Dù là công ty đầu tiên đạt mốc vốn hóa 1.000 tỷ và 2.000 tỷ USD, Apple lại đang chậm chân hơn trong việc triển khai các tính năng AI. Chỉ mãi tới gần đây họ mới ra mắt “Apple Intelligence”, giải pháp AI được thiết kế riêng cho iPhone, nhấn mạnh tính riêng tư và khả năng xử lý AI trên thiết bị, trong khi trước đó khá lâu, các đối thủ đã vượt xa trên cuộc đua này.
Thách thức phía trước
Tuy nhiên, bức tranh tương lai của Nvidia không hoàn toàn tươi sáng. Công ty này đang phải đối mặt với những thách thức địa chính trị ngày càng căng thẳng, đặc biệt là các hạn chế của Mỹ trong việc bán chip cho Trung Quốc. Ông Christophe Fouquet, CEO của công ty thiết bị sản xuất chip Hà Lan ASML, nhận định với Quartz: “Nếu nhìn vào bức tranh địa chính trị, rõ ràng Mỹ sẽ tiếp tục gây áp lực lên các đồng minh để có thêm các hạn chế”.
Cuối tháng trước, Mỹ hoàn tất các quy định hạn chế đầu tư vào công nghệ nhạy cảm ở Trung Quốc, bao gồm ba lĩnh vực: bán dẫn, điện toán lượng tử và AI. Một số khoản đầu tư bị cấm hoàn toàn, trong khi những khoản khác yêu cầu phải thông báo cho Chính phủ Mỹ. Ngoài ra, Nvidia cũng phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt. Các đối thủ như Huawei đang phát triển chip AI riêng, trong khi các công ty công nghệ lớn như Microsoft cũng đang nghiên cứu phát triển chip riêng của mình.
Dù vậy, các chuyên gia phân tích vẫn lạc quan một cách thận trọng về triển vọng của Nvidia. Sự phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực điện toán biên (Edge computing), cho phép xử lý AI trực tiếp trên thiết bị thay vì phụ thuộc vào máy chủ tập trung, đang mở ra nhiều cơ hội mới. Nhìn về tương lai, các nhà phân tích dự báo doanh thu của Nvidia sẽ tăng gấp đôi trong năm tài chính này và tiếp tục tăng 44% trong năm tài chính tiếp theo, theo Opentools. Sự thống trị của Nvidia trong thị trường chip AI không chỉ đơn thuần là câu chuyện công nghệ. Nó phản ánh xu hướng lớn hơn trong kinh tế toàn cầu, nơi AI đang dần trở thành động lực chính cho sự phát triển và đổi mới. Các công ty lớn như Microsoft đang đầu tư mạnh vào cơ sở hạ tầng AI, với GPU của Nvidia đóng vai trò then chốt trong vận hành các mô hình AI như ChatGPT của OpenAI, theo National CIO Review.
Cổ phiếu của Nvidia tăng gần gấp ba lần trong năm 2024, minh chứng cho niềm tin mạnh mẽ của nhà đầu tư vào tiềm năng tăng trưởng của công ty. Sự thành công của Nvidia cũng phản ánh sự chuyển dịch lớn trong ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu. Đây là công ty bán dẫn đầu tiên đạt mức vốn hóa 2.000 tỷ USD vào tháng 2-2024. Với vị thế hiện tại, Nvidia đang đứng trước cơ hội và thách thức to lớn. Một mặt, nhu cầu về chip AI tiếp tục tăng mạnh khi các công ty đẩy mạnh đầu tư vào công nghệ này. Mặt khác, những thách thức về địa chính trị và cạnh tranh đang ngày càng gay gắt. Tuy nhiên, với nền tảng công nghệ vững chắc và vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực GPU cho AI, Nvidia có lợi thế đáng kể để duy trì vị trí dẫn đầu. Sự phụ thuộc của các mô hình AI lớn như ChatGPT vào GPU của Nvidia cho thấy vai trò không thể thay thế của công ty trong hệ sinh thái AI toàn cầu.
Khi thế giới tiếp tục chuyển mình trong cuộc cách mạng AI, việc Nvidia vượt Apple không chỉ là cột mốc quan trọng đối với Nvidia, mà còn đánh dấu kỷ nguyên mới, nơi các công ty dẫn đầu về AI đang dần thay thế những tên tuổi truyền thống trong việc định hình tương lai công nghệ toàn cầu.
TRẦN ĐẮC LUÂN
