Thị trường chứng khoán toàn cầu chứng kiến đợt lao dốc mạnh khi nhà đầu tư rút vốn gần như mọi loại tài sản rủi ro, phản ánh nỗi lo cuộc chiến thương mại trên diện rộng có thể làm giảm tăng trưởng kinh tế Mỹ và dẫn đến suy thoái.
![]() |
Màn hình hiển thị chỉ số giá cổ phiếu tổng hợp Hàn Quốc (Kospi) tại trụ sở Ngân hàng KEB Hana tại Seoul ngày 11-3. Ảnh: AP/Ahn Young-joon |
Làn sóng bán tháo
Theo CNN, ngày 10-3, chứng khoán Mỹ chìm trong sắc đỏ và chỉ số đo lường nỗi sợ hãi của Phố Wall đạt mức cao nhất trong năm, khi những lo ngại về chính sách kinh tế của Tổng thống Donald Trump dẫn đến đợt bán tháo kỷ lục trên thị trường. Chỉ số S&P 500 đều ghi nhận ngày tồi tệ nhất trong năm khi giảm 8,6%, mất hơn 4.000 tỷ USD giá trị thị trường kể từ đó và tiến gần đến mức giảm 10%, ngưỡng được coi là điều chỉnh đối với chỉ số này.
Chỉ số Nasdaq chứng kiến mức giảm trong một ngày lớn nhất kể từ tháng 9-2022 và chỉ số Dow Jones cũng không nằm ngoài xu hướng lao dốc. Đáng chú ý, nhóm cổ phiếu công nghệ “Magnificent 7”, động lực chính của thị trường suốt nhiều năm qua, trở thành mục tiêu bán tháo mạnh nhất. Nhóm này bao gồm 7 công ty công nghệ lớn nhất và có ảnh hưởng nhất thế giới: Apple, Microsoft, Amazon, Alphabet (công ty mẹ của Google), Meta, Nvidia và Tesla. Trong khi đó, chỉ số đo lường mức độ lo sợ của thị trường và thước đo rủi ro tín dụng đều tăng vọt.
Thực tế, trước đây giới đầu tư từng rất kỳ vọng chương trình nghị sự thúc đẩy tăng trưởng của ông Trump, bao gồm cắt giảm thuế và nới lỏng quy định, sẽ có lợi cho thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, chính sách thuế quan bất ngờ của ông Trump áp dụng đối với các đối tác thương mại chính như Trung Quốc, Canada và Mexico có thể làm bùng phát lạm phát và buộc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) phải tăng lãi suất một lần nữa.
Khoảng một tháng trở lại đây, loạt số liệu cho thấy nền kinh tế lớn nhất thế giới có vẻ bắt đầu yếu đi. Những ngày gần đây, mối lo này càng bị đẩy lên cao hơn khi giới chức Nhà Trắng đưa ra nhận định đáng chú ý về kinh tế Mỹ. Trong cuộc trả lời phỏng vấn với CNBC tuần trước, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent nhấn mạnh “giai đoạn thanh lọc” đối với nền kinh tế Mỹ khi Chính phủ cắt giảm chi tiêu. Tiếp đó, trên kênh Fox News, Tổng thống Trump không loại trừ khả năng các chính sách thuế quan của ông có thể gây ra suy thoái.
Nhà đầu tư chuyển sang các cổ phiếu thuộc nhóm năng lượng, hàng tiêu dùng thiết yếu và tiện ích. Đây là những ngành ít bị ảnh hưởng bởi suy giảm chi tiêu tiêu dùng và thường có xu hướng ổn định hơn trong thời kỳ kinh tế suy yếu. “Nếu bạn là một nhà đầu tư chỉ chuyên cổ phiếu, bạn vẫn cần tìm một nơi để đặt tiền. Khi thị trường dự báo nhiều sóng gió phía trước, đây là những nơi trú ẩn an toàn”, ông Steve Sosnick, chiến lược gia trưởng tại Interactive Brokers, chia sẻ với Reuters.
Có thể còn biến động
Theo giới quan sát, sau “cú sốc” ở Phố Wall, tình hình tài chính sắp tới có thể còn đối mặt với biến động. Bloomberg dẫn lời chiến lược gia Amy Wu Silverman tại Ngân hàng đầu tư toàn cầu RBC Capital Markets cho biết: “Chúng ta có thể đang bước vào giai đoạn hoảng loạn trên thị trường chứng khoán. Nếu thị trường tiếp tục lao dốc, tâm lý hoảng loạn sẽ càng lan rộng mạnh hơn”.
Trong khi đó, theo một tập hợp các chỉ báo theo thời gian thực do Fed Atlanta tổng hợp, nền kinh tế Mỹ có thể đã bắt đầu thu hẹp, theo AP. Những tín hiệu kinh tế suy yếu rõ rệt khiến một số tổ chức dự báo phải hạ triển vọng kinh tế Mỹ. Theo CNN, Ngân hàng Dự trữ liên bang Atlanta ước tính GDP quý 1-2025 có thể giảm theo tỷ lệ điều chỉnh hằng năm là 2,4%, đánh dấu là sự suy giảm theo quý đầu tiên tại Mỹ kể từ năm 2022.
Ngân hàng Goldman Sachs gần đây cắt giảm dự báo tăng trưởng GDP của Mỹ trong 2025 từ 2,4% xuống còn 1,7%, vì lo ngại tác động bất lợi từ chính sách thuế quan của ông Trump. Các chiến lược gia của ngân hàng này nâng xác suất xảy ra suy thoái ở Mỹ trong năm tới lên 20%. Do sự bất ổn từ chính sách của ông Trump, Fed có thể giữ nguyên lãi suất trong những tháng tới, càng gây thêm áp lực lên thị trường tài chính.
Về tác động toàn cầu, các nhà phân tích tại JPMorgan Chase, một trong những hãng dịch vụ tài chính lâu đời nhất trên thế giới, cảnh báo tác động lan tỏa từ khả năng suy thoái kinh tế của Mỹ dẫn đến rủi ro suy thoái toàn cầu cao hơn đáng kể trong năm 2025 do các chính sách cực đoan của Mỹ. Họ ước tính khả năng xảy ra suy thoái như vậy là 40%.
Chứng khoán châu Á đồng loạt đi xuống Nỗi lo thuế nhập khẩu và nguy cơ Mỹ suy thoái lan sang nhà đầu tư tại châu Á, khiến hàng loạt thị trường lao dốc theo màn bán tháo kỷ lục ở Phố Wall ngày 10-3. Theo CNN, tình trạng bán tháo cũng được ghi nhận tại thị trường chứng khoán châu Á sáng 11-3. Tại Nhật Bản, chỉ số Nikkei 225 mở cửa giảm hơn 2,3%, trong khi Topix mất 2,4%. Tại Hàn Quốc, chỉ số Kospi hiện cũng giảm hơn 2%. Chỉ số Shanghai Composit tại Trung Quốc giảm 0,5%, trong khi Hang Seng Index tại Hong Kong (Trung Quốc) giảm 1,5%. Thị trường chứng khoán Úc, New Zealand, Malaysia, Singapore đều có phản ứng tiêu cực với mức giảm phổ biến 1 - 2%. Trên thị trường hàng hóa, giá dầu thô tiếp tục giảm do lo ngại thuế nhập khẩu của Mỹ sẽ kéo tụt tăng trưởng toàn cầu và làm giảm nhu cầu dầu. |
THƯ LÊ