Ngày 22-11, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi chủ trì hội nghị thượng đỉnh trực tuyến nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20). Đặc biệt, sự kiện này có sự tham gia lần đầu tiên của Tổng thống Nga Vladimir Putin kể từ khi xung đột Nga-Ukraine nổ ra.

Theo cấu trúc chính sách tổng thể trong Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ hiện nay, Ấn Độ được xem là điểm chốt chặn vô cùng quan trọng ở khu vực có vị trí đặc biệt này.

Bên cạnh cuộc đối đầu về xung đột ở Ukraine, Nga và phương Tây đang đáp trả nhau trong cuộc chiến khác không kém phần cam go về bao vây, cấm vận, trừng phạt, phong tỏa tài sản lẫn nhau.

Trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực đang biến động phức tạp, Nhật Bản tích cực thúc đẩy hợp tác với các nước trên thế giới mà trọng tâm là Mỹ, Hàn Quốc, các nước Đông Nam Á và một số nước châu Âu để duy trì và tăng cường trật tự thế giới dựa trên luật pháp. Trong đó, với mong muốn đóng vai trò lớn hơn ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, chuyến thăm Philippines gần đây của Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio khiến dư luận đặc biệt quan tâm.

Trong bối cảnh tình hình thế giới diễn biến phức tạp, cạnh tranh giữa các siêu cường nhằm hình thành trật tự mới càng rõ rệt hơn, các nhóm nước khu vực cũng điều chỉnh chính sách ngoại giao, thúc đẩy chương trình hợp tác để thích ứng với yêu cầu thực tế.

Nhìn vào bức tranh toàn cảnh hiện nay của Liên minh châu Âu (EU) có thể thấy hàng loạt thách thức vô cùng nghiêm trọng, trong đó nổi lên là vấn đề an ninh và kinh tế làm dấy lên mối lo ngại khả năng về phục hồi hậu Covid-19.

Trong xung đột Israel-Hamas ở Dải Gaza hiện nay, phong trào Hezbollah ở Lebanon là nhân tố vô cùng quan trọng mà Tel-Aviv cùng với các đồng minh như Mỹ, Anh, Pháp phải tính toán thận trọng, thậm chí lên tiếng cảnh báo.

Bức tranh toàn cảnh hiện nay cho thấy tình hình thế giới tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp và khó lường. Dù hòa bình, hợp tác, liên kết để phát triển vẫn là xu thế lớn nhưng cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn tiếp tục gia tăng với nhiều hình thái đa dạng đẩy thế giới đứng trước loạt bất ổn hiện hữu lẫn nguy cơ tiềm tàng gia tăng đáng lo ngại. Thực trạng này không chỉ xuất hiện dưới dạng mâu thuẫn về chính trị, tôn giáo, sắc tộc, biên giới mà đã bùng phát thành xung đột vũ trang.

Trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine chưa có hồi kết thì tình trạng bạo lực nghiêm trọng ở Trung Đông do xung đột Israel - Hamas bùng phát đang gây tác động tiêu cực, đa chiều về an ninh, kinh tế ở phạm vi toàn cầu, khiến cộng đồng quốc tế hết sức lo ngại.

Đối với nhiều nước trên thế giới, việc mỗi người sở hữu một hay nhiều ô-tô là câu chuyện bình thường, thậm chí họ còn được chính quyền khuyến khích mua sắm thêm. Tuy nhiên, ở Singapore, để sở hữu mặt hàng này không phải ai muốn cũng đều được dù có rất nhiều tiền bởi nó đang trở thành "giấc mơ xa xỉ". Lâu nay, chính quyền nước này luôn "đau đầu" trong việc hạn chế các phương tiện cá nhân.

Indonesia bất ngờ thông báo cấm bán hàng trên mạng xã hội với mục đích bảo vệ hàng triệu doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nước. Quyết định này sẽ giáng đòn mạnh lên TikTok bởi mạng xã hội này mới đây hứa hẹn đầu tư hàng tỷ USD vào Đông Nam Á, phần lớn tại Indonesia, trong vài năm tới để thúc đẩy thương mại điện tử.

Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từng tuyên bố "khu vực Thái Bình Dương rộng lớn đủ chỗ cho cả Trung Quốc và Mỹ". Phát biểu này được đưa ra tại thời điểm Washington đẩy mạnh chính sách "xoay trục" hay "tái cân bằng" tại châu Á - Thái Bình Dương do lo ngại nguy cơ Bắc Kinh mở rộng phạm vi ảnh hưởng bao trùm tới tận các quốc đảo nam Thái Bình Dương.

Sự ra đời và phát triển mạnh mẽ trí tuệ nhân tạo (AI) những năm gần đây đem lại lợi ích vô cùng lớn cho con người trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên, mặt trái của AI cũng là thách thức nghiêm trọng.

Kể từ trước khi xung đột ở Ukraine nổ ra, phương Tây áp đặt hàng ngàn lệnh trừng phạt nhằm khiến kinh tế Nga sụp đổ nhanh chóng để không còn đủ tiềm lực duy trì sức mạnh quân sự. Tuy nhiên, kinh tế nước này vẫn trụ vững trước "bão trừng phạt" chưa từng có trong lịch sử đương đại nhằm vào một quốc gia và từng bước thúc đẩy tăng trưởng trở lại đáng ngạc nhiên.

Kể từ sau Thế chiến 2, Nhật Bản và Hàn Quốc là đồng minh chiến lược của Mỹ ở Đông Bắc Á nói riêng và châu Á nói chung. Tuy nhiên, quan hệ Hàn Quốc - Nhật Bản từng "cơm không lành, canh không ngọt" do các vấn đề gai góc dẫn đến sự chốt chặn để ứng phó với nguy cơ an ninh trong khu vực không bền vững.

Mỹ và Iran vốn là đối thủ "không đội trời chung" của nhau trong nhiều thập niên qua. Quan hệ giữa hai nước đang ở mức căng thẳng cao trong hàng loạt vấn đề gai góc như chương trình hạt nhân của Iran, các lệnh trừng phạt của Mỹ và đồng minh nhằm vào Tehran, an ninh, an toàn ở Vùng Vịnh hay các cuộc xung đột ở Trung Đông...

Nếu như xung đột ở Ukraine là điểm "nóng" về sức mạnh quân sự trong cạnh tranh địa chính trị ở "lục địa già" thì Bắc Cực chứng kiến cuộc đua thầm lặng nhưng không kém phần quyết liệt giữa các siêu cường, trong đó chủ yếu là Nga và Mỹ về sự phát triển tiềm năng ở vùng đất băng giá này.

Gạo là nguồn lương thực chính của hơn 3 tỷ người toàn cầu và nhu cầu về gạo cũng ngày càng tăng. Bên cạnh đó, gần 90% loại cây lương thực này khi canh tác đều phải cần rất nhiều nước và hầu hết được sản xuất ở châu Á. Trong bối cảnh thay đổi khí hậu và địa chính trị ở nhiều khu vực liên tục biến động, nhất là xung đột ở Ukraine, đang tác động mạnh mẽ an ninh lương thực toàn cầu.

Một số nước ở Nam Á chứng kiến biến động vô cùng phức tạp và trải qua thời kỳ an ninh bất ổn kéo dài do lực lượng khủng bố chi phối, tác động. Các vụ tấn công gây thương vong rất lớn gần đây ở Pakistan mà giới chức nước này cho rằng tổ chức "Nhà nước Hồi giáo tự xưng" (IS) đứng đằng sau một lần nữa cho thấy "bóng ma" khủng bố vẫn hiện hữu trong khu vực và có nguy cơ trỗi dậy mạnh hơn.

Trong bối cảnh nhiệt độ trái đất liên tục phá kỷ lục đi liền với thiên tai tăng mạnh về tần suất và cường độ, việc người dân ở một số nước tìm đến tòa án để đòi công lý cho khí hậu trở thành chuyện ngày càng phổ biến. Họ cho rằng, chính quyền hành động chưa đủ để hãm đà biến đổi khí hậu trong khi các tập đoàn vẫn phát khí thải gây hiệu ứng nhà kính quá mức.

Việc Trung Quốc thúc đẩy kế hoạch "thịnh vượng chung", cùng 3 năm kiểm soát Covid-19 chặt chẽ, khiến ngày càng nhiều người giàu nước này muốn định cư ở nước ngoài. Đặc biệt, Đông Nam Á trở thành điểm đến ưa thích cho người giàu Trung Quốc khi chính phủ các nước trong khu vực này có chính sách thu hút nhà đầu tư và chuyên gia nước ngoài đến định cư.

Vấn đề tăng, giảm dân số luôn là bài toán hóc búa của nhiều quốc gia. Nếu như vài thập niên cuối của thế kỷ 20, việc tăng dân số là nỗi lo thì nay tình trạng suy thoái dân số đang trở thành gánh nặng của nhiều nước châu Á, trong đó Hàn Quốc và Nhật Bản là ví dụ điển hình.

Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) gồm: Bahrain, Kuwait, Oman, Qatar, Arab Saudi và Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), ra đời năm 1981, là liên minh chính trị và kinh tế của tất cả quốc gia Arab ở vịnh Ba Tư, ngoại trừ Iraq. Đây là khu vực có nguồn dầu mỏ hàng đầu thế giới và nằm trên tuyến vận tải hàng hải quan trọng qua vịnh Ba Tư, nên nhiều thập niên qua, Mỹ tìm mọi cách để đầu tư rất nhiều nguồn lực chính trị, kinh tế và quân sự nhằm nắm giữ vị trí chiến lược này.

Vấn đề về Hồi giáo nói riêng và chính sách nhập cư nói chung mà lâu nay thường hay xảy ra giữa các nước châu Âu với cộng đồng người Hồi giáo trên thế giới là các vụ việc như "báng bổ đấng tiên tri Muhammad" và đốt kinh Koran vốn được xem là sự thiêng liêng của các tín đồ Hồi giáo.

Từ khi chính quyền Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump gia tăng cuộc chiến kinh tế với Trung Quốc, nhất là những năm tiếp theo chịu tác động của Covid-19 vốn làm đứt gãy các chuỗi cung ứng, Washington tìm kiếm các đối tác mới ở châu Á để thay thế. Một trong những đối tác mà Mỹ hướng đến đó là Ấn Độ.

Trong bối cảnh các nguồn tài nguyên trên mặt đất ngày càng cạn kiệt và liên tiếp diễn biến phức tạp về địa chính trị dẫn đến chuỗi cung ứng toàn cầu bị gián đoạn nghiêm trọng, nhiều nước đã tính đến việc khai thác nguồn tài nguyên dưới đáy biển sâu.

Ngày 26-6, Reuters dẫn báo cáo của Liên Hợp Quốc (LHQ) cho biết, nguồn cung và nhu cầu đối với chất cấm cocaine đang bùng nổ trên thế giới, và nạn buôn bán ma túy đá (methamphetamine) đang vượt ra khỏi các thị trường cũ.

Trong bối cảnh thế giới biến động khó lường khi xuất hiện mầm mống của sự thay đổi về cấu trúc địa chính trị và vai trò của các siêu cường, khu vực Trung Đông có những chuyển động tích cực thu hút sự chú ý của dư luận quốc tế.

Địa Trung Hải vốn được xem là vùng biển đẹp nổi tiếng, nơi thu hút khách nghỉ dưỡng trên thế giới nhưng giờ đây được ví với tên gọi đầy ám ảnh: "Vùng biển chết chóc", nơi chứng kiến hàng vạn người di cư bất hợp pháp nhọc nhằn tìm lối vào "vùng đất hứa" châu Âu.

Cách đây khoảng 10 năm, Mỹ bắt đầu giảm ảnh hưởng ở Trung Đông để chuyển hướng chiến lược sang châu Á-Thái Bình Dương. Đó cũng là thời điểm Trung Quốc tranh thủ thời cơ để tiếp cận Trung Đông vốn được xem là nơi "chốt chặn" vững chắc của Washington kể từ sau Thế chiến 2.

Cùng với biến đổi khí hậu, ô nhiễm nhựa là cuộc khủng hoảng nghiêm trọng về môi trường, kinh tế và xã hội đang ngày càng leo thang. Hiện nay, trung bình mỗi phút có tới 1 triệu túi nilon được thải ra trên thế giới nhưng phải mất đến 1.000 năm, mỗi cái túi đó mới có thể tự phân hủy hoàn toàn. Lượng nhựa sản xuất hằng năm trên thế giới tăng gấp đôi sau 20 năm.

Chính trường thế giới trong những ngày qua chứng kiến cuộc "chạy đua" chưa từng có về tần suất các hội nghị thượng đỉnh khu vực, nhóm nước, các khối liên minh với sự tham dự của các nhà lãnh thế giới để tìm sự ủng hộ, hợp tác, hoặc hoạch định các mục tiêu, trong đó có cả biện pháp răn đe, trừng phạt, ngăn chặn nhằm đối phó lẫn nhau trước loạt thách thức ngày càng khó lường.

Ngày 14-5, chính trường Thái Lan sẽ bước vào cuộc đua tranh quyết liệt của gần 70 đảng tham gia tranh cử vào Hạ viện khóa mới. Theo các nhà quan sát, dù có nhiều đảng tham gia, nhưng cuộc bầu cử Hạ viện lần này dự kiến sẽ là cuộc đua tam mã giữa ba đảng.

Hàng loạt cuộc "cách mạng màu" do Mỹ và đồng minh phương Tây chủ xướng đã khuấy động chính trường của nhiều nước ở khu vực Trung Đông - Bắc Phi hơn 10 năm về trước; trong đó, Syria là điển hình cho sự thất bại. Lực lượng chống đối do Mỹ và các đồng minh tích cực ủng hộ nhưng không thể lật đổ được chính quyền hợp hiến do Tổng thống Syria Bashar al-Assad lãnh đạo.