Viện Bảo tàng Nghệ thuật hiện đại ở New York chuẩn bị tổ chức triển lãm cuộc đời và sự nghiệp của Frank Lloyd Wright (từ 12-6 đến 1-10-2017), kiến trúc sư nổi tiếng người Mỹ, nhân 150 năm ngày sinh của ông.
 |
| Bên trong và mặt trước Bảo tàng Solomon R Guggenheim ở New York do Frank Lloyd Wright thiết kế năm 1959. |
 |
Frank Lloyd Wright, kiến trúc sư, nhà thiết kế nội thất, nhà văn và nhà giáo dục, người đã thiết kế hơn 1.000 công trình xây dựng, trong đó 532 công trình hoàn thành. Wright tin tưởng vào việc thiết kế các cấu trúc hòa hợp với con người và môi trường của nó, một triết lý mà ông gọi là kiến trúc hữu cơ. Triết lý này được minh họa tốt nhất qua thiết kế Fallingwater - Nhà thác nước (1935), được gọi là “công trình tốt nhất mọi thời đại của kiến trúc Mỹ”. Wright là một nhà lãnh đạo phong trào kiến trúc Prairie School. Đây là kiểu kiến trúc được đánh dấu bởi sự hòa hợp của nó với cảnh quan xung quanh; các đường ngang, những mái nhà bằng phẳng hoặc những mái hiên rộng, cửa sổ lắp ráp theo các dải ngang; xây dựng chắc chắn, giản dị và rất chừng mực trong việc trang trí.
Frank Lloyd Wright, sinh năm 1867 tại Frank Lincoln Wright, theo học bậc trung học ở trường Madison. Năm 1886, ông được nhận vào Đại học Wisconsin-Madison như là một sinh viên đặc biệt.
 |
| Nhà thác nước Fallingwater, Pennsylvania. |
Giai đoạn sáng tạo của Frank Lloyd Wright kéo dài hơn 70 năm. Ngoài căn nhà của mình, Wright thiết kế các văn phòng, nhà thờ, trường học, nhà chọc trời, khách sạn, viện bảo tàng và các công trình khác. Ông cũng thường thiết kế các bộ phận nội thất cho các tòa nhà này, bao gồm đồ nội thất và kính màu. Wright viết 20 cuốn sách, nhiều bài báo và là một giảng viên nổi tiếng ở Hoa Kỳ và châu Âu. Ông có hơn 500 công trình thiết kế xây dựng hoàn thành, trong số này có hai công trình Fallingwater và Bảo tàng Solomon R Guggenheim được đánh giá cao.
Nhà thác nước Fallingwater hoặc “Căn nhà của Kaufmann” là một ngôi nhà được Wright thiết kế năm 1935 ở vùng nông thôn phía tây nam Pennsylvania, cách Pittsburgh khoảng 69km về phía đông nam. Ngôi nhà được xây dựng một phần trên thác nước ở Bear Run, khu Mill Run thuộc thị trấn Stewart Township, quận Fayette, Pennsylvania, tiểu bang phía đông Hoa Kỳ. Ngôi nhà được thiết kế làm nhà nghỉ cuối tuần cho gia đình Liliane Kaufmann và chồng cô, Edgar J. Kaufmann, chủ cửa hàng bách hóa Kaufmann.
 |
| Đại học Florida Southern. |
Vào tháng 10 năm 1937, căn nhà Fallingwater hoàn thành. Nó được gọi tên “tác phẩm đẹp nhất” của Wright; được liệt kê trong Danh sách Cuộc sống của Smithsonian “Một nơi nên đến thăm trước khi chết”; được chỉ định là một dấu mốc lịch sử quốc gia vào năm 1966. Năm 1991, các thành viên của Viện Kiến trúc sư Hoa Kỳ đặt tên cho ngôi nhà là “công trình tốt nhất mọi thời đại của kiến trúc Mỹ” và năm 2007, theo AIA (Viện Kiến trúc sư Hoa Kỳ, tổ chức chuyên nghiệp dành cho các kiến trúc sư ở Hoa Kỳ), Fallingwater được xếp hạng 29 trong danh sách Kiến trúc ưa thích của Mỹ.
 |
| Tòa nhà Johnson Wax Building ở Racine. |
Tháng 6 năm 1943, Frank Lloyd Wright nhận được bức thư của Hilla Rebay, cố vấn nghệ thuật cho Solomon R. Guggenheim, yêu cầu ông thiết kế một tòa nhà mới để làm bảo tàng. Bản thiết kế và đề án xây dựng đã dấy lên một cuộc đấu tranh phức tạp: kiến trúc sư chống lại khách hàng, các quan chức thành phố, thế giới nghệ thuật và dư luận. Cả Guggenheim và Wright đều rất “dễ chết”, trước khi hoàn thành công trình xây dựng vào năm 1959. Nhưng cuối cùng thành tựu vẫn đạt được, Bảo tàng Solomon R. Guggenheim chứng tỏ cả thiên tài kiến trúc của Frank Lloyd Wright và tinh thần phiêu lưu của Hilla Rebay.
Một số người, đặc biệt là các nghệ sĩ, đã chỉ trích Wright vì đã tạo ra một môi trường chung quanh bảo tàng có thể lấn át toàn bộ nghệ thuật bên trong. Nhưng Wright viết: “Ngược lại, môi trường đó đã làm cho tòa nhà trở nên một bản giao hưởng đẹp, một bức tranh không bao giờ có trong thế giới nghệ thuật trước đây”. Trong việc chinh phục tính ổn định thiết kế hình học và kết hợp nó với sự dẻo dai của tự nhiên, Wright đã tạo ra một tòa nhà sôi động với kiến trúc hiện đại.
 |
| Frank Lloyd Wright và vợ Olgivanna (1937). |
Frank Lloyd Wright giống như một nhà hướng đạo sự đam mê, lôi cuốn, thu hút được rất nhiều người phụ việc sẵn sàng hy sinh cho mình. Ông đã đẩy giới hạn ý tưởng, từ chỗ thiếu cảm hứng, đến đỉnh điểm để kiến trúc sư vượt qua chính mình. Nếu tài năng là không thể có, tại sao không cố làm? Ngay cả những tác phẩm vĩ đại nhất của ông - Nhà thác nước Fallingwater và Bảo tàng Guggenheim - còn những thiếu sót nghiêm trọng. Nhưng, một lần nữa, thế giới sẽ là một nơi nghèo nàn nếu không có những công trình kiến trúc mang tính hiện đại đó.
HOÀNG ĐẶNG (Theo The Guardian)
