Tate Modern, phòng trưng bày nghệ thuật hiện đại ở London đang chuẩn bị tổ chức cuộc triển lãm trưng bày tác phẩm và cung cấp cái nhìn toàn cảnh cuộc đời của họa sĩ nổi tiếng người Ý: Amedeo Modigliani. Đây là cuộc triển lãm cá nhân duy nhất về đời sống và tác phẩm của một họa sĩ có cuộc đời ngắn ngủi, chịu những vết hằn sâu vì bệnh tật… mà các viện bảo tàng và nhà sưu tập tư nhân đều mong muốn. Hầu hết các tác phẩm nghệ thuật của ông sẽ được “đoàn tụ” trong cuộc triển lãm trọng đại vào tháng 11 tới đây như một sự hồi tưởng toàn diện nhất về cuộc đời và tác phẩm của Modigliani ở Anh.
 |
| Họa sĩ Amadeo Modigliani. |
Sinh thời, Modigliani bán rất ít tác phẩm của mình, và chỉ được tiếp tục vẽ tranh nhờ vào khoản trợ cấp tiền mua vật liệu, màu sơn và khoản tiền nhỏ chi tiêu hằng tháng của một đại lý. Nhưng từ ngày Modigliani qua đời vào năm 1920 ở tuổi 35, danh tiếng và giá bán các tác phẩm của ông đã tăng vọt. Vào năm 2010, một bức tượng đá được bán với giá gần 60 triệu USD (47 triệu bảng Anh), trở thành tác phẩm điêu khắc thứ ba có giá đắt nhất ở thế kỷ XX. Năm 2015, tại buổi đấu giá tác phẩm nghệ thuật ở New York. một người Trung Quốc mua bức tranh khỏa thân với giá 170 triệu USD.
 |
| Tranh Thiếu nữ. |
Người Trung Quốc mua tranh phá vỡ kỷ lục ấy, có thể không trở lại cuộc triển lãm lần này, nhưng số tác phẩm thiếu nữ duyên dáng, mang đậm nét riêng theo phong cách Modigliani đã được mượn từ các bảo tàng mang về đây khá đầy đủ. Nhất là Bảo tàng Nghệ thuật Hoàng gia Bỉ (Royal Museum of Fine Arts) ở Antwerp đã phá bỏ nguyên tắc của mình để cho Tate Modern mượn tác phẩm của Modigliani. Bên cạnh những tác phẩm về thiếu nữ, triển lãm sẽ trưng bày một số bức chân dung của những người bạn và những người tình nổi tiếng của Modigliani như Beatrice Hastings, bút danh của Emily Alice Haigh (1879 -1943), nhà văn, nhà thơ, nhà phê bình văn học Anh và là nhà báo với hơn 30 bút hiệu; nhà văn Katherine Mansfield, nhà văn viết truyện ngắn thời hiện đại của New Zealand; Wyndham Lewis, nhà văn, họa sĩ và nhà phê bình người Anh, biên tập viên các tạp chí văn học. Trong số đó, đáng chú ý là tranh chân dung và toàn thân của Jeanne Hébuterne, người mẫu, người tình và là vợ không hôn thú của Modigliani.
 |
| Chân dung Jeanne Hébuterne. |
Jeanne Hébuterne (1898-1920) là một nghệ sĩ người Pháp, được biết đến nhiều nhất với tư cách là người mẫu thường xuyên và là vợ của họa sĩ Amedeo Modigliani. Vào mùa xuân năm 1917, Jeanne Hébuterne được nhà điêu khắc Chana Orloff (1888-1968) giới thiệu với Amedeo Modigliani, người vẫn thường đến giảng viện để tận dụng các mô hình mẫu sống động của học viện. Jeanne bắt đầu mối quan hệ và cả hai yêu nhau sâu sắc. Chẳng bao lâu Jeanne Hébuterne chuyển đến ở chung với Modigliani, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ từ bố mẹ cô. Nhà văn Thụy Sĩ Charles-Albert Cingria (1883-1954) miêu tả Hébuterne là một “thiếu nữ khả ái, nhẹ nhàng, nhút nhát, trầm lắng và tinh tế, đã trở thành chủ đề chính cho nghệ thuật của Modigliani”. Vào mùa thu năm 1918, hai vợ chồng chuyển đến Nice, thành phố biển vùng Riviera Riviera của Pháp. Trong thời gian này, con gái đầu lòng của họ ra đời. Mùa xuân tiếp theo, họ trở lại Paris và Jeanne Hébuterne mang thai lần thứ hai. Trong giai đoạn này, Modigliani bị viêm màng não và sức khỏe tệ hại hơn vì các biến chứng do lạm dụng chất gây nghiện.
 |
| Chân dung nhà thơ Beatrice Hastings. |
Vào ngày 24-1-1920, Amedeo Modigliani qua đời. Do sốc và quẫn trí, Hébuterne đã nhảy khỏi cửa sổ căn hộ ở tầng hai, tự tìm lấy cái chết chỉ hai ngày sau khi Modigliani qua đời. Hébuterne tự giết chết chính bà và đứa con chưa được sinh ra. Gia đình Hébuterne đã đổ lỗi cái chết của cô do chính Modigliani gây nên, họ đã chôn cô tại nghĩa trang của người Do Thái ở Bagneux, Pháp. Gần 10 năm sau, gia đình Hébuterne mới thuận lòng chuyển Jeanne Hébuterne đến nghĩa trang Père Lachaise để Hébuterne yên nghỉ bên cạnh Modigliani.
 |
| Tượng đá của Modigliani. |
Cuộc triển lãm về cuộc đời và tác phẩm Amedo Modigliani sẽ mở cửa tại Tate Morden, London vào ngày 23-11 đến 2-4-2018.
HOÀNG ĐẶNG (Theo The Guardian)
