Có thể nói năm 2017 là một năm khá khởi sắc đối với văn học thành phố. Dù ở mỗi thể loại khác nhau nhưng hầu hết các tác phẩm đều được các tác giả tập hợp, tuyển chọn rất công phu nên chất lượng khá đồng đều. Những trang viết đã mang hơi thở cuộc sống và gần gũi hơn với người đọc, góp phần tạo nên không khí văn học thành phố thêm sôi động.
 |
| Tuyển thơ “Như tiếng biển đêm” gồm 20 tác giả nữ của Đà Nẵng ra mắt bạn đọc trong dịp Tết Mậu Tuất 2018. Ảnh: Đ.L |
Chất lượng khá đồng đều
Nhà thơ Nguyễn Nho Khiêm, Chủ tịch Hội Nhà văn thành phố cho biết, trong năm qua, các hội viên của Hội Nhà văn thành phố đã xuất bản 19 tác phẩm, trong đó có 1 tiểu thuyết tái bản của nhà văn Thái Bá Lợi viết về chiến trường Thừa Thiên Huế-Quảng Nam nhân dịp kỷ niệm 50 năm cuộc tổng tiến công chiến dịch Tết Mậu thân 1968.
“Trong 19 tác phẩm được Hội đồng Nghệ thuật Hội Nhà văn thành phố xét thưởng có 4 tác phẩm được đánh giá cao, bao gồm: tập truyện dài Chó hoang của nhà văn Bùi Tự Lực viết cho thiếu nhi. Tập truyện với bút pháp được trau dồi, nội dung chất lượng cao. Dù mới ra đời chưa được 1 năm nhưng tác phẩm tái bản 2 lần.
Tác phẩm này cũng được Liên hiệp các Hội Văn học-Nghệ thuật (VHNT) thành phố trao giải thưởng. Một tác phẩm nữa là tập truyện và ký có tên Trầm của tác giả Phạm Phát được Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam trao giải A. Tuy đã ngoài 84 tuổi nhưng với kinh nghiệm qua thời kỳ kháng chiến, cán bộ lãnh đạo thành phố, bút lực của ông vẫn rất dồi dào.
Với giọng văn súc tích, có chất văn trong từng truyện ngắn, ông đã đưa người đọc quay trở về những kỷ niệm thời chiến tranh và thấm đẫm tình người sau cuộc chiến. Hai tác phẩm tiêu biểu nữa là tập truyện ngắn Những cuộc hẹn bên lề của Trần Trung Sáng và tập thơ Kéo co với mùa Xuân của nhà thơ Nguyễn Kim Huy”, ông Nguyễn Nho Khiêm nhận xét.
Có thể nhận thấy rằng, với tập truyện ký Trầm, qua cách hành văn trong sáng, giản dị, nhưng khá xúc động, tác giả Phạm Phát đã giúp người đọc có thêm cái nhìn nhân văn về tình yêu thương con người với những vết thương chưa lành hẳn khi họ bước ra khỏi cuộc chiến.
Trong khi đó, tác phẩm Chó hoang, bằng sự chịu khó quan sát trong nhiều năm về những chú chó hoang, tác giả Bùi Tự Lực đã có những nét khắc tinh tế về tính cách của con Vằn, gửi gắm đến độc giả nhỏ tuổi rằng, “hãy yêu thương con người, yêu thương loài vật, bởi khi sống có tình yêu thương chúng ta mới hạnh phúc”. Còn Những cuộc hẹn bên lề của tác giả Trần Trung Sáng lại đem đến người đọc nỗi thương cảm, day dứt, luyến nhớ bằng mạch văn mộc mạc, chân chất.
Bên cạnh đó, văn học trẻ thành phố cũng xuất hiện những cây bút mới, đặc biệt là tác giả Trương Thị Bách Mỵ chưa phải là hội viên của Hội Nhà văn thành phố nhưng đã ra tập thơ Đêm chảy dài trên tóc, khẳng định được tên tuổi của mình với những bài thơ có chất. Ngoài ra còn xuất hiện có một số cây bút đáng chú ý như Lê Nguyễn Quốc Việt với tập truyện ngắn Sương trắng, Đỗ Thượng Thế với tập thơ Dưới tấm trần rỉ mưa…
Khích lệ sáng tác
Có được kết quả trên phải kể đến sự quan tâm của Hội Nhà văn thành phố trong việc tạo điều kiện, khơi gợi cảm hứng cho các tác giả từ những chuyến đi thực tế, cụ thể là việc tổ chức cho các hội viên tham gia các trại sáng tác do Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức. Trong năm 2017, Hội đã tổ chức đi thực tế ở huyện Tây Giang (Quảng Nam) và thành phố Nha Trang (Khánh Hòa).
Tuy chỉ đi trong một thời gian ngắn nhưng các hội viên đã xây dựng đề cương của mình. Trong 19 tác phẩm được xuất bản trong năm qua có một số tác phẩm hoàn thành ý tưởng từ các trại sáng tác. Bên cạnh đó, Hội cũng đã tổ chức thành công Hội nghị những người viết văn trẻ (mở rộng) với sự tham gia của 36 tác giả trẻ đến từ Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Thừa Thiên-Huế, Quảng Trị và Hải Dương.
Chia sẻ về ý nghĩa của hội nghị này, anh Phan Nam, một cây bút trẻ cho biết: “Hội nghị đã giúp kết nối những người viết trẻ xích lại gần nhau hơn, tạo nên không khí đoàn kết, thân mật và gần gũi. Ở đó, tôi được nghe những chia sẻ, ý kiến của các tác giả trẻ trên con đường sáng tạo không mệt mỏi.
Tuy vẫn còn thiếu một số đại biểu là các tác giả nổi bật trên văn đàn trẻ miền Trung nhưng các đại biểu tham dự đúng chất “trẻ”, đầy nhiệt huyết và sôi nổi. Hội nghị đã góp phần tạo thêm động lực để tác giả trẻ tiếp tục hành trình sáng tác và chinh phục bạn đọc”. Anh Trương Công Tưởng, một cây bút trẻ đến từ Bình Định tham gia hội nghị cũng đề xuất, trong hội nghị lần sau, Hội Nhà văn thành phố cần mời thêm nhiều tác giả trẻ có tên tuổi để các tác giả trẻ có cơ hội làm quen, giao lưu, trao đổi; đồng thời hỗ trợ kinh phí, tổ chức nhiều hoạt động để quảng bá, biểu dương lực lượng và nội lực của những người viết trẻ.
Theo ông Nguyễn Nho Khiêm, thế hệ những nhà văn sau 1975 hầu hết là các cây bút chủ lực nhưng lớn tuổi và cần có thế hệ nối tiếp. Một thế hệ trẻ mới tiếp nối đã có cách nhìn khác, giọng văn khác, những người đi trước cần có trách nhiệm săn sóc, giúp đỡ. Tuy lớp trẻ có nhiều điều kiện sáng tác hơn trước nhờ được học hành bài bản, biết ngoại ngữ, viết nhanh nhưng nếu chọn nghề viết thì chưa thể sống được nên bị chi phối nhiều. Do đó, việc đam mê viết chỉ trở thành nghề tay trái. Dù chưa có kinh nghiệm tổ chức nhưng hội nghị đã có những thành công nhất định, góp phần giúp lớp trẻ hòa nhập nhịp sống văn học của thành phố.
Với chủ trương đưa thi ca gần hơn với đời sống người dân thành phố, nhân dịp Ngày Thơ Việt Nam 2018 (15 tháng Giêng), Hội Nhà văn thành phố phối hợp với UBND quận Liên Chiểu tổ chức đêm thơ tại Trung tâm Hành chính quận với chủ đề “Thơ đồng hành cùng đất nước” và giao ca sĩ Quang Hào, Giám đốc Nhà hát Trưng Vương làm tổng đạo diễn chương trình. “Năm nay, Hội chọn quận Liên Chiểu để tổ chức đêm thơ, bởi vừa qua Hải Vân Quan được Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch công nhận Di tích lịch sử và kiến trúc cấp quốc gia, đồng thời hội cũng mong muốn nhấn mạnh đến văn hóa phía tây bắc của thành phố”, ông Khiêm khẳng định.
Vào đầu tháng 3-2018, Hội Nhà văn thành phố sẽ tổ chức tọa đàm “Thơ nữ Đà Nẵng, nội dung và thư pháp” nhân dịp Hội Nhà văn xuất bản tuyển tập Như tiếng biển đêm của 20 tác giả nữ thành phố. Trong đó có một số cây bút đáng chú ý như Hoàng Thị Thương (Quế Hương), Đinh Thị Như Thúy, Khánh Hồng, Ngô Thị Thục Trang… Sự ra đời của tuyển tập này nhằm khẳng định những đóng góp tích cực của lực lượng sáng tác nữ của thành phố đối với lĩnh vực văn học thành phố trong thời gian qua.
“Đây là một sự khích lệ lớn đối với các tác giả nữ. Sáng tác là một công việc rất... cô đơn, nhưng được ghi nhận, được đánh giá đúng cũng là một nhu cầu rất đỗi tự nhiên của người cầm bút, dù là chuyên hay không chuyên. Và tôi rất háo hức mong chờ ngày ra mắt tuyển tập này để được thưởng thức những tác phẩm tâm huyết, đầy tính nữ của các cây bút mà mình yêu thích”, chị Ngô Thị Thục Trang khẳng định.
ĐOÀN LƯƠNG
