Chắc chắn không có niềm vui nào hiện diện trên khuôn mặt ban huấn luyện và các cầu thủ Anh sau khi vuột mất chức vô địch EURO 2024 về tay Tây Ban Nha. Sau trận đấu, họ có vài giờ lưu trú tại Berlin để sắp xếp hành lý trước khi về nhà. Chuyến bay chở Tam Sư rời nước Đức hạ cánh tối 15-7 tại sân bay Stansted ở đông bắc thành phố London, mang theo nhiều tiếc nuối. Chào đón họ hôm ấy là một vài quan chức của Liên đoàn Bóng đá Anh (FA). Đó cũng là lần cuối cùng Gareth Southgate sát cánh cùng các học trò trong vai trò HLV trưởng đội tuyển Anh.
HLV Gareth Southgate (bìa phải) động viên các học trò sau trận Chung kết EURO 2024. Ảnh: Reuters/Lisi Niesner |
Thông tin ông Gareth Southgate rời ghế nóng được công bố chính thức vào chiều 16-7 theo giờ Việt Nam, qua đó khép lại hành trình 8 năm gắn bó của cựu trung vệ Middlesbrough với Tam Sư. Không có nhiều điều để nói về trận chung kết EURO 2024 đáng buồn của người Anh bởi Tây Ban Nha quá xuất sắc, trong khi ông Southgate đã nhận nhiều chỉ trích từ đầu giải vì phong cách thi đấu bạc nhược dù sở hữu dàn cầu thủ đắt giá trong đội hình. Lý do đó là quá đủ để vị HLV 53 tuổi rời đi. Tuy nhiên, ở một khía cạnh khác HLV này vẫn được tôn trọng và tuyên dương vì những gì đã làm được.
Ngược về quá khứ. Trước khi được bổ nhiệm làm HLV trưởng đội tuyển Anh từ tháng 9-2016 thay Sam Allardyce, ông Gareth Southgate làm huấn luyện viên U21 Anh từ năm 2013-2016 và góp công không nhỏ vào việc đào tạo tài năng trẻ cho bóng đá xứ sương mù. Nếu muốn biết rõ hơn về công việc của vị HLV 53 tuổi trong thời điểm ấy, hãy hỏi Dan Ashworth - Giám đốc thể thao hiện tại của Manchester United.
Trong giai đoạn “ông trùm chuyển nhượng” của bóng đá Anh công tác tại FA trong vai trò giám đốc phát triển tài năng và sau này là giám đốc kỹ thuật (2012-2018), Gareth Southgate chính là người song hành cùng ông trong việc thành hình kế hoạch “DNA nước Anh”. Đây là một dự án phát triển tập trung và dài hạn nhằm xây dựng cho bóng đá Anh những lứa cầu thủ ưu tú, dựa trên cách mà người Đức đã “cách mạng hóa” nền bóng đá từ World Cup 2006 và sau này là đỉnh cao vô địch World Cup 2014.
Với thất bại ở EURO 2024, có thể thấy “DNA nước Anh” chưa giúp người Anh giải cơn khát danh hiệu sau hơn nửa thế kỷ. Bản thân tuyển Anh trong 8 năm qua cũng chưa bao giờ cho thấy lối đá thuyết phục, dù cho đã thắng 61/102 trận. Tuy nhiên, ngược với màn trình diễn nghèo nàn với chiến thuật còn nhiều bảo thủ, Tam Sư vẫn tiến sâu ở các giải đấu lớn - điều mà họ từng rất chật vật mới làm được ở giai đoạn “tiền Southgate”. Họ lọt vào bán kết World Cup 2018, bán kết UEFA Nations League, á quân EURO 2020 và mới nhất là EURO 2024. Dù chưa chạm tới danh hiệu cao nhất nhưng có thể nói, đây chính là những kết quả tích cực của kế hoạch “DNA nước Anh” mà Southgate tham gia xây dựng.
Trong lá thư tạm biệt đội tuyển, HLV Gareth Southgate nhấn mạnh: “Nước Anh đang sở hữu một thế hệ cầu thủ trẻ đầy tài năng. Trong vòng 2 năm, 4 năm, 6 năm hay thậm chí là 8 năm tới, thế hệ đó sẽ tiếp tục tiến bộ, tiếp tục phát triển và có tương lai rất rộng mở”. Ở đó, những cái tên như Jude Bellingham, Declan Rice, Bukayo Saka, Cole Palmer, Kobbie Mainoo… có thể được coi là hạt nhân của “di sản” bóng đá mà ông để lại.
Chung kết EURO 2024 và sự rời đi của Southgate là kết thúc cho gần một thập kỷ nỗ lực “mang bóng đá về quê nhà” (Football’s coming home) của người Anh nhưng cũng là cơ hội bắt đầu một hành trình mới. Trước mắt, họ sẽ tham gia đấu trường quan trọng là UEFA Nations League khởi tranh tháng 9-2024. HLV trưởng mới của họ có thể là Lee Carsley, Graham Potter, Mauricio Pochettino, Eddie Howe hay một cái tên khác. Sẽ còn nhiều bộn bề cần giải quyết ở một đội bóng nhưng với nền tảng “DNA nước Anh”, biết đâu Tam Sư sẽ làm nên chuyện.
NAM ĐỊNH