Đạo diễn Phạm Ngọc Lân: "Điện ảnh cho tôi cả ký ức lẫn cơ hội"

Vượt qua “Bên trong vỏ kén vàng” (đạo diễn Phạm Thiên Ân, Việt Nam) và “Cuộc đời của Ann” (đạo diễn Yu Irie, Nhật Bản), phim “Cu li không bao giờ khóc” (đạo diễn Phạm Ngọc Lân, Việt Nam) giành giải Phim châu Á hay nhất - giải thưởng quan trọng nhất tại Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng lần thứ Hai (DANAFF II) năm 2024. Trước đó, phim đoạt giải thưởng Phim đầu tay xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Berlin 2024.

Đạo diễn Phạm Ngọc Lân (thứ ba, trái qua) chụp cùng ban giám khảo giải GWFF Best First Feature. Ảnh: NVCC

Ra mắt khán giả Việt Nam lần đầu tiên tại DANAFF II, “Cu li không bao giờ khóc” được đón nhận nồng nhiệt. Các phim trước đó của nam đạo diễn sinh năm 1986 cũng đạt nhiều thành tích nổi bật tại các liên hoan phim ngắn quốc tế.

* Cảm xúc của anh như thế nào khi phim “Cu li không bao giờ khóc” đoạt giải thưởng “Phim châu Á hay nhất” tại DANAFF II?

- Chúng tôi vui vì phim được cả hội đồng chuyên môn và khán giả Đà Nẵng đánh giá tốt. Ghi nhận này là niềm khích lệ lớn tới cả ekip, mọi người hiểu chúng tôi không đi lạc đường, và để bản thân chúng tôi có thêm động lực đưa “Cu li không bao giờ khóc” đến gần khán giả đại chúng cũng như để đi tiếp với điện ảnh.

* Từng dự nhiều liên hoan phim quốc tế, anh đánh giá như thế nào về DANAFF II?

- Không chỉ hướng đến phát triển khán giả và nhân lực ngành tại địa phương, tổ chức chiếu phim hay trao giải, liên hoan phim còn là dịp diễn ra các hoạt động thảo luận, đào tạo, phát hiện tài năng, mua bán phim và dự án. Tên một liên hoan phim luôn gắn với tên một vùng đất, bởi tên một người sáng tác luôn gắn với tên một quốc gia, và cũng bởi đặc thù phổ quát của điện ảnh nên hoạt động liên hoan phim cũng là cơ hội để địa phương và doanh nghiệp địa phương quảng bá tiềm năng một cách văn minh và mạnh mẽ.

Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng có ekip tốt và cách tổ chức quy củ. Để có thể tổ chức một kỳ liên hoan phim gọn gàng, tiết kiệm và thành công như vậy là không dễ. Tôi ấn tượng vì Tiến sĩ Ngô Phương Lan - Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến phát triển Điện ảnh Việt Nam, Giám đốc DANAFF II - tổ chức được hai kỳ liên hoan phim thành công. Thế nhưng, quy mô hiện tại vẫn cần phát triển cho xứng tầm một liên hoan khu vực và nhất là phát huy hết tiềm năng của vùng đất Đà Nẵng. Tôi hiểu rằng hạn chế hiện tại đến từ nguồn ngân sách và hạ tầng điện ảnh giới hạn. Việc tổ chức liên hoan phim nên được tính toán dài lâu và quan tâm hơn về việc đầu tư vào hạ tầng và con người. Tôi hy vọng thành phố Đà Nẵng tìm được chính sách hỗ trợ liên hoan phim hơn nữa trong những năm sắp tới.

* Anh nghĩ phim mình dễ hay khó xem với khán giả đại chúng?

- Đoàn phim chúng tôi đang tính đến việc để phim được phát hành tại các rạp Việt. Trước thời điểm đó, có lẽ để phim được chiếu ở các kỳ liên hoan phim là lựa chọn hợp lý. Tháng Bảy và DANAFF II là dịp thích hợp nhất.

Qua các kỳ chiếu phim rải rác trước đây, chúng tôi hiểu “Cu li không bao giờ khóc” chiếm được cảm tình từ nhiều khán giả và chuyên gia điện ảnh. Họ phản hồi rằng đây là một bộ phim có cốt truyện dễ theo dõi, nói được phần văn hóa và lịch sử bằng ngôn ngữ điện ảnh khác biệt. Đối với khán giả đại chúng, bộ phim có lẽ sẽ là phép thử tốt về một cách xem khác nhưng không khó cho thị trường Việt. Sâu bên trong, chúng tôi đều hy vọng sự chân thành của bộ phim và của những người đứng sau nó sẽ chạm tới đông đảo khán giả.

* “Cu li không bao giờ khóc” và “Một khu đất tốt” đều sử dụng gam màu trắng đen, anh có thể chia sẻ thêm về chủ ý của mình?

- Một chủ đề phụ của phim là về ký ức và thời gian. Chúng tôi muốn mượn cảm giác phi thời gian mà các phim kinh điển đem lại cho khán giả để tô đậm chủ đề. Cảm giác này đến với khán giả không chỉ qua đen và trắng, mà còn qua cách diễn xuất, cách dàn cảnh và chỉ đạo máy quay.

* Mỗi bộ phim của anh là một cách kể chuyện, phải chăng anh luôn cố gắng đổi mới ngôn ngữ điện ảnh?

- Tôi không chú tâm vào việc đổi mới ngôn ngữ điện ảnh. Công việc tôi lấy trọng tâm là xây cho mình một thái độ với sự nhìn thông qua thái độ với điện ảnh. Phong cách phim, cách kể, câu chuyện hay ngôn ngữ điện ảnh, hiển nhiên sẽ nảy sinh tiếp sau và sẽ hợp lý một khi xác định được thái độ nhìn.

* Đạo diễn Phan Đăng Di từng nhận xét phim của anh “mang một cảm thức hài hước và u buồn rất hiện đại”, anh có thể chia sẻ thêm về điều này?

- Anh Phan Đăng Di giúp đỡ rất nhiều để tôi tự học, và cũng luôn ưu ái dành cho tôi các nhận xét tích cực trước đám đông. Hài hước và u buồn là hai từ đẹp gửi tới một số phim tôi làm. Thú thực, tôi không biết chúng đến từ đâu trong cơ thể mình.

* Cảm ơn những chia sẻ chân thành của anh!

VÂN LAM