Đầu tuần này, khi được mời giao lưu cùng các bạn sinh viên năm 3 một trường đại học và lắng nghe câu hỏi của các bạn, tôi khá bất ngờ bởi kiến thức và sự nhiệt huyết của các bạn khi bàn đến tương lai của chính mình. Dĩ nhiên, có những lo lắng của một thế hệ sinh viên đang đối diện với khó khăn trong giai đoạn phục hồi kinh tế sau dịch, nhưng cũng từ đó các bạn dường như ý thức hơn về việc học và việc hoàn thiện thêm nhiều kỹ năng sống để khi bắt đầu hành trình rời ghế giảng đường sẽ là hành trình hãnh tiến thật vững vàng. Có hai cột mốc mà chính các bạn đã mạnh dạn chia sẻ đó chính là 50 năm non sông nối liền một dải với sự phát triển vượt bậc cùng dấu ấn 75 năm của Ngày truyền thống học sinh, sinh viên và Hội Sinh viên Việt Nam.
Quay lại thời khắc lịch sử của dân tộc, ngày 9-1-1950, tại Hà Nội, hội nghị Đại biểu toàn quốc lần thứ nhất của Hội Sinh viên Việt Nam đã quyết định lấy ngày 9-1 hằng năm làm ngày Truyền thống học sinh, sinh viên Việt Nam. Sự kiện này gắn liền với cuộc đấu tranh của học sinh, sinh viên Sài Gòn - Chợ Lớn vào ngày 9-1-1950, đòi trả tự do cho học sinh Trần Văn Ơn và các bạn học sinh bị bắt giam. Cuộc đấu tranh thể hiện tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường của học sinh, sinh viên Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Từ đó đến nay, 75 mùa xuân với biết bao sự phấn đấu và phát triển để thế hệ học sinh, sinh viên Việt Nam luôn là một thế hệ nắm giữ sự phát triển của đất nước. Nhất là vào kỷ nguyên mới này, một thế giới phẳng và toàn cầu hóa, thì chính trình độ, tri thức, sự cống hiến và lòng yêu nước của các bạn mới chính là điểm tựa để chắp cánh cho Việt Nam vươn cao.
Tôi kể cho các bạn sinh viên nghe về hai chữ “phụng sự”. Tuổi trẻ nào rồi cũng sẽ đi qua, nhưng chính những điều mà các bạn làm được cho đất nước mình, cho dân tộc mình đó sẽ là một câu chuyện sống đẹp để chính chúng ta tồn tại với thế hệ mình. Không cần những việc to tát, đôi khi ý nghĩa trong cuộc đời lại đến từ những điều bình dị, nhưng lan tỏa một giá trị sống phổ rộng trong giới học sinh, sinh viên và từ đó mạch nguồn của tâm thế “phụng sự” sẽ dẫn dắt trong ta trong suốt hành trình sống sau này.
Mới đây, câu chuyện hai bạn sinh viên với dự án môi trường đầy cảm hứng mang tên “Cũ đổi xanh - Change Life” đã khiến cộng đồng sinh viên toàn quốc phát sốt với thành tích đáng kinh ngạc. Đặng Quốc Huy, sinh viên Khoa Điều dưỡng - Kỹ thuật y học, Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch (Thành phố Hồ Chí Minh) và Nguyễn Thanh Hải, sinh viên khoa Hóa học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Thành phố Hồ Chí Minh, đã sáng lập dự án này để nâng cao ý thức bảo vệ môi trường. Chỉ hơn nửa năm hoạt động, dự án với tiêu chí thay đổi cuộc sống và ý thức hướng đến một hành trình sống xanh từ người trẻ đã tổ chức 22 sự kiện ở một số tỉnh miền Nam.
Với sự hợp lực của hơn 6.000 sinh viên đến từ 20 trường đại học trên toàn quốc, dự án đã quyên góp được 100 triệu, thu gom và phân loại hơn 200kg rác thải nhựa, 100kg dầu ăn, 30kg vải cũ. Từ những sản phẩm cũ gây nguy hại cho môi trường, các bạn đã tiêu hủy hoặc tái tạo thành các sản phẩm xanh để trao tặng lại những người cần. Như dầu ăn cũ, các bạn đã tạo thành các bánh xà phòng thơm, sạch và chia sẻ công thức để cùng nhau hướng đến một lối sống thân thiện bảo vệ môi trường. Cũng từ dự án thu cũ, đổi xanh này mà Quốc Huy vinh dự góp mặt tại Hội nghị Năng lượng trẻ diễn ra tại Đà Nẵng những ngày vừa qua. Còn Thanh Hải tham gia chương trình Lãnh đạo thanh niên vì khí hậu của Plan International năm 2024.
Không dừng ở đó, chính các bạn học sinh, sinh viên luôn là thế hệ đi đầu trong thời đại phát triển không ngừng của ngành công nghệ. Sự năng động và nhạy bén cùng nền tảng tri thức được trau dồi liên tục đã mở những cánh cửa tương lai thật sáng lạn để các bạn chạm đến ước mơ của mình. Câu chuyện sinh viên Phan Trần Minh Uyên Trường Sư phạm Kỹ thuật, Đại học Đà Nẵng, trong tháng 9 vừa qua trở thành chuyên viên nghiên cứu phát triển tại tập đoàn FPT sau khi trải qua nhiều vòng tuyển chọn khắt khe trên phạm vi toàn cầu cho thấy một sự xác tín vào “thế hệ khởi nguyên” của quốc gia.
Với mục tiêu đưa Đà Nẵng trở thành thung lũng Silicon của Việt Nam, những năm gần đây FPT không ngừng chú trọng kết nối và bồi dưỡng các bạn trẻ nhằm kiến tạo cơ hội học tập, làm việc trong mảng bán dẫn nói riêng và công nghệ nói chung. Song song đó, tập đoàn này cũng đã ký kết với Đà Nẵng trong việc khai thác tiềm năng, lợi thế của thành phố để cùng xây dựng và phát triển công nghệ cao, từ đó thu hút đầu tư hiệu quả trong tương lai.
Và ở cuộc tuyển chọn này, chỉ có 13 người trong hơn mấy ngàn ứng viên tham gia được chọn lựa. Điều này cho thấy sinh viên luôn là thế hệ mũi nhọn mang tính đột phát để bắt đầu một tiến trình xây dựng tương lai cho bất cứ ngành nghề nào. Nhất là những lĩnh vực nằm trong định hướng chiến lược phát triển cũng như quan trọng trong cuộc cách mạng 4.0.
Năm 2025, dấu son 75 năm của ngày truyền thống học sinh, sinh viên và Hội Sinh viên Việt Nam, tôi vẫn tin vào một “thế hệ khởi nguyên tích cực” này. Khi chúng ta còn biết ươm mầm xanh cho thế hệ học sinh, sinh viên thì chúng ta sẽ có những mùa xuân hưng thịnh đất trời và rạng ngời nhân nghĩa trên dải đất hình chữ S này.
TỐNG PHƯỚC BẢO