Những ngày này, nhiều chiến sĩ trên cả nước háo hức trong không khí của buổi lễ xuất ngũ sau hai năm thực hiện nghĩa vụ quân sự. Khoảng thời gian tại ngũ, nhìn nhận một cách toàn diện, có thể thấy, mỗi chiến sĩ đã được rèn luyện những phẩm chất, tính cách quan trọng. Ấy là tinh thần vượt khó, khắc phục hoàn cảnh để thực hiện nhiệm vụ; phẩm tính nhẫn nại, chịu đựng để nuỗi dưỡng nội lực; khả năng xử trí tình huống nhanh nhạy, kịp thời; ý thức làm việc tập thể và tính tổ chức kỷ luật… Những phẩm tính đó là sự biểu hiện tập trung trong chiều sâu cốt cách người chiến sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam. Vậy cần làm gì để trên con đường mới mở ra, mỗi chiến sĩ xuất ngũ trở về địa phương có thể phát huy hiệu quả được những giá trị tốt đẹp đó?
Thực hiện nghĩa vụ tại ngũ là biểu hiện cao cả cho tinh thần tuổi trẻ và trách nhiệm công dân đối với Tổ quốc. Mỗi công dân hoàn thành nghĩa vụ sau khi trở về địa phương sẽ có những con đường riêng để đi tới tương lai và tạo lập những giá trị mới. Họ sẽ tiếp tục những dự định tạm gác lại trước khi nhập ngũ; thử thách bản thân trên những con đường mới với những giới hạn mới. Để hướng đến đích đến cuối cùng là tìm kiếm và gắn bó với một công việc ổn định, phù hợp điều kiện gia đình, năng lực, trình độ của bản thân. Sự khác biệt trong những con đường mới sẽ là những điều kiện thực tiễn quan trọng để xác tín cho những giá trị cốt cách của người chiến sĩ cách mạng đã thấm nhuần trong khoảng thời gian hai năm tại ngũ.
Trên con đường mới mở ra, mỗi quân nhân xuất ngũ là chủ thể thực hiện hành vi tự điều chỉnh để hòa nhập nhanh chóng với bầu khí quyển của xã hội theo những chiều hướng tốt đẹp, từ đó hiện thực hóa những dự định của mình. Muốn thực hiện được điều đó, quân nhân xuất ngũ phải thực sự quy hội đầy đủ các yếu tố năng lực tinh thần, trong đó có việc giữ gìn và phát huy những giá trị cốt lõi mà họ tích lũy được trong môi trường quân ngũ đặc thù.
Bởi thế, việc giữ gìn và phát huy vào đời sống ở địa phương của mỗi quân nhân xuất ngũ là hết sức quan trọng. Đó không chỉ là yếu tố đánh giá chất lượng giáo dục của các đơn vị quản quân, chất lượng chiến sĩ xuất ngũ mà còn là yếu tố hàng đầu để chính quyền và nhân dân địa phương tin tưởng hơn vào quân đội và sự giáo dục “chất thép” cho thế hệ trẻ.
Muốn phát huy được điều đó, cần xác định rõ trách nhiệm quan trọng của cấp ủy đảng, chính quyền, cơ quan quân sự địa phương trong việc quản lý lực lượng dự bị động viên bổ sung từ chiến sĩ xuất ngũ. Làm tốt các công tác giáo dục, tuyên truyền, định hướng thông qua các hình thức tuyên truyền, vận động. Có các chính sách đúng đắn, phù hợp và kịp thời để qua đó tạo điều kiện cho mỗi công dân xuất ngũ phát huy năng lực, sở trường của mình trong việc tham gia phát triển kinh tế, củng cố các tiềm lực địa phương. Từ đó giúp họ khẳng định được những giá trị và cống hiến của mình đối với xã hội.
Quá trình thực hiện các điều khoản liên quan đến quyền lợi và chế độ được quy định cụ thể trong Luật Nghĩa vụ quân sự của các cơ quan, tổ chức cũng cần phải triệt để, có chiều sâu và mang lại những hiệu quả tích cực. Chế độ đào tạo, học nghề, giải quyết việc làm phải thực sự đáp ứng được nhu cầu, nguyện vọng của quân nhân xuất ngũ đủ điều kiện theo quy định. Để làm được điều này, việc chú trọng phát huy vai trò của gia đình cũng hết sức quan trọng trong tham khảo, định hướng, tạo điều kiện và hỗ trợ về mọi mặt cho quân nhân xuất ngũ. Từ đó, những giá trị tốt đẹp trong cốt cách mà họ được bồi đắp trong môi trường quân ngũ mới có điều kiện lý tưởng để tiếp tục được phát huy, lan tỏa và kết tinh ra những giá trị mới.
Thực tế đã cho thấy, phần lớn các quân nhân xuất ngũ đều có những định hướng đúng đắn và phù hợp. Họ trưởng thành, vững vàng và tự tin hơn để tiếp tục bước đi trên con đường lớn của cuộc đời. Những câu chuyện truyền cảm hứng, những thanh niên tiêu biểu cho lý tưởng và khát vọng cống hiến sau khi xuất ngũ đã được lan tỏa sâu rộng, một lần nữa đã khẳng định được cội nguồn sức mạnh từ những phẩm chất người lính đẹp đẽ mà họ đã được nuôi dưỡng trong hai năm quân ngũ. Trên con đường mới mở ra bằng sức mạnh riêng có của mình, hẳn rằng những người lính hoàn thành nghĩa vụ quân sự sẽ tiếp tục khẳng định và lan tỏa phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” trong mọi hoàn cảnh.
TRẦN VIỆT HOÀNG