GDP và GDP bình quân đầu người

* Hai khái niệm GDP và GDP bình quân đầu người có gì khác nhau? Vì sao khi xếp hạng đất nước giàu nhất thế giới người ta dựa vào tiêu chí GDP bình quân đầu người? (Trần Quang Trương, Hải Châu, Đà Nẵng).

Theo thống kê do Global Finance, Quỹ Tiền tệ Quốc tế, Triển vọng Kinh tế Thế giới tổng hợp năm 2024, quốc gia giàu nhất thế giới là Luxembourg. Ảnh: Tư liệu

- GDP (viết tắt của từ tiếng Anh: Gross Domestic Product) được hiểu là tổng sản phẩm trong nước hay còn gọi là tổng sản phẩm nội địa. Đây là chỉ số đo lường tổng giá trị thị trường của hàng hóa và dịch vụ trong phạm vi quốc gia tại một thời điểm nhất định.

Khái niệm tổng sản phẩm trong nước (GDP) được nhà kinh tế học gốc Nga Simon Kuznets đưa ra vào năm 1937 để đo lường sản lượng của các nền kinh tế. Giờ đây, GDP, GDP bình quân đầu người trở thành các số liệu thống kê chuẩn để so sánh các nền kinh tế và năng suất lao động của các quốc gia.

Trả lời câu hỏi “GDP, GDP bình quân đầu người là gì?”, trang thuvienphapluat.vn (Công ty TNHH Thư viện Pháp luật) dẫn Nghị định số 94/2022/NĐ-CP ngày 7-11-2022 của Chính phủ về việc quy định nội dung chỉ tiêu thống kê thuộc hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia và quy trình biên soạn chỉ tiêu tổng sản phẩm trong nước, chỉ tiêu tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Theo đó, tổng sản phẩm trong nước (GDP) là giá trị sản phẩm vật chất và dịch vụ cuối cùng được tạo ra của nền kinh tế trong một khoảng thời gian nhất định. Điều này có nghĩa trong GDP không tính các giá trị sản phẩm vật chất và dịch vụ đã sử dụng ở các khâu trung gian trong quá trình sản xuất tạo ra sản phẩm. GDP biểu thị kết quả sản xuất do các đơn vị thường trú tạo ra trong lãnh thổ kinh tế của một quốc gia.

Còn GDP bình quân đầu người (tiếng Anh: GDP Per Capita) là tổng sản phẩm quốc nội của quốc gia trong năm chia cho dân số trung bình trong năm tương ứng.

Theo trang accgroup.vn (Công ty Luật ACC), GDP bình quân đầu người là thước đo phổ quát trên toàn cầu để đo lường mức độ giàu có của các quốc gia. Trên toàn thế giới, nó được sử dụng bởi các nhà kinh tế cùng với GDP để phân tích mức độ giàu có của một quốc gia và tăng trưởng kinh tế của nó.

GDP bình quân đầu người thường được phân tích cùng với GDP. Các nhà kinh tế sử dụng số liệu này để hiểu rõ hơn về năng suất trong nước cũng như năng suất của họ so với các quốc gia khác. GDP bình quân đầu người xem xét cả GDP của một quốc gia và dân số. Do đó, điều quan trọng là phải hiểu mỗi yếu tố đóng góp vào kết quả chung như thế nào, và cách mà mỗi yếu tố ảnh hưởng đến tăng trưởng GDP bình quân đầu người.

Một quốc gia có thể có tăng trưởng kinh tế nhất quán nhưng nếu dân số tăng nhanh hơn GDP, tăng trưởng GDP bình quân đầu người sẽ là âm. Đây không phải là một vấn đề đối với hầu hết các nền kinh tế tiên tiến, vì tốc độ tăng trưởng kinh tế của họ vẫn có thể vượt xa tốc độ tăng trưởng dân số của họ.

Theo thống kê và thông tin về 10 quốc gia giàu có nhất thế giới năm 2024, do Global Finance, Quỹ Tiền tệ quốc tế, Triển vọng Kinh tế thế giới tổng hợp, quốc gia giàu nhất thế giới là Luxembourg. Dân số chỉ 634.000 người, GDP bình quân đầu người của Luxembourg là 140.312 USD - cao gấp gần 415 lần so với quốc gia nghèo nhất thế giới là Burundi, chỉ khoảng 303 USD.

Xếp vị trí thứ hai là Cộng hòa Ireland, GDP bình quân đầu người 117.988 USD và dân số vào khoảng 5 triệu người. Thụy Sĩ có GDP bình quân đầu người 110.251 USD, đứng top 3 đất nước giàu nhất thế giới.

ĐNCT