Báo miễn phí

*Xin cho hỏi loại hình báo miễn phí ra đời trên thế giới như thế nào và hoạt động ra sao? Việt Nam có báo miễn phí hay không? (Trần Thị Hồng, Hải Châu, Đà Nẵng)

Tuần báo Ngày nay được coi là tờ báo miễn phí duy nhất ở Việt Nam cho đến thời điểm hiện nay. Nguồn: tieudungplus.vn

- Báo miễn phí đã có từ lâu trên thế giới, được hình thành bằng nguồn thu từ các trang quảng cáo của tờ báo.

Tờ báo miễn phí đầu tiên trên thế giới là tờ General-Anzeiger für Lübeck und Umgebung (Đức), được Charles Coleman (1852-1936), người gốc Scotland, thành lập vào năm 1882. Đây là tờ báo quảng cáo phát hành 2 lần một tuần ở thị trấn Bắc Đức Lübeck, đến năm 1885 thì trở thành nhật báo.

Sau đó, xuất hiện nhiều tờ báo miễn phí khác: tờ Manly Daily ra đời ở Úc (năm 1906),  tờ Birmingham Daily News ra đời ở Birmingham, Anh (năm 1984),...

Ở Mỹ, những năm 1940, nhà xuất bản Dean Lesher ở thành phố Walnut Creek (California) xuất bản tờ nhật báo được nhiều người tin là miễn phí đầu tiên, nay là tờ Contra Costa Times.

Đầu thập niên 70 thế kỷ trước, ở Boulder (Colorado, Mỹ), Hội đồng quản trị Đại học Colorado đã đuổi những sinh viên thực hiện tờ Colorado Daily ra khỏi trường vì đăng xã luận chống lại chiến tranh Việt Nam. Trong vài thập niên tiếp theo, một số nhật báo miễn phí được ra đời tại một số địa phương ở Colorado như: Aspen, Vail, Breckenridge, Glenwood Springs… Không phải ngẫu nhiên, hầu hết các nhật báo này đều do các sinh viên tốt nghiệp Đại học Colorado khởi xướng.

Năm 1995, chính những người sáng lập nhật báo miễn phí ở Aspen và Vail nói trên đã hợp tác khai trương tờ Palo Alto Daily News tại Palo Alto, bang California, một thành phố cách San Francisco 20 dặm về phía nam. Palo Alto Daily News có lợi nhuận trong vòng 9 tháng từ khi khai trương và thường có hơn 100 quảng cáo mỗi ngày.

Mô hình “Palo Alto Daily News” đã được sao chép một số lần qua nhiều năm ở Mỹ. Các nhà xuất bản của Palo Alto Daily News đã khai trương các nhật báo miễn phí thành công ở nhiều thành phố California và Colorado. Mỗi tờ báo đó đều có cái tên Daily News đi kèm với tên của thành phố ở phía trước, chẳng hạn như Denver Daily New ở Colorado.

Theo mô hình Palo Alto Daily News, báo được chuyển đến những nơi công cộng như quán cà-phê, nhà hàng, cửa hàng, phòng tập thể dục, trường học, công ty, và máy bán báo tự động.

Ở Việt Nam, tờ báo miễn phí đầu tiên mang tên Thế giới Thương mại, được phát hành vào tháng 6 năm 2006 với số lượng phát hành khoảng 20.000 bản mỗi tuần. Thế giới Thương mại đưa đến cho độc giả cả nước những thông tin kinh tế, xã hội, giải trí và nhiều tin tức cập nhật khác. Hiện tờ báo này không còn hoạt động.

Tháng 7-2015, Tuần báo Ngày nay (tên tiếng Anh: Vietnam Today) được cấp phép thành lập. Tiền thân tuần báo này là Tạp chí Ngày nay phát hành hằng tháng, được thành lập năm 2002, trực thuộc Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam. Số đầu tiên của được phát hành vào ngày 1-11-2015. Trong Lời tòa soạn của số đầu tiên phát hành ngày 1-11-2015, Tuần báo Ngày nay (bộ mới) khẳng định “hướng tới những điều tốt đẹp nhằm nâng cao dân trí, thở cùng hơi thở của nhân dân, của đất nước”. Với phương pháp phát hành miễn phí, tuần báo mong muốn “sẽ đến được tay mọi tầng lớp trong xã hội, thậm chí tới những nơi tri thức và Internet vẫn chưa kịp chạm tới để mang thông tin tới cho mọi người”.

Tuần báo Ngày nay được coi là tờ báo miễn phí duy nhất ở Việt Nam cho đến thời điểm hiện nay, như nhận xét của bài viết “Báo Ngày nay - tờ báo miễn phí duy nhất ở Việt Nam” đăng ngày 21-11-2015 trên trang tieudungplus.vn. Trang tin của Công ty CP Truyền thông E.life Việt Nam này ghi nhận: “Việc ra đời một tờ báo miễn phí được coi là một sáng kiến xã hội (social innovation) vì cộng đồng, góp phần nâng cao dân trí tầng lớp cần lao, nơi không có cơ hội bình đẳng tiếp cận thông tin”.

ĐNCT