Cửa sổ tri thức

Mống trên trời và trong quan niệm dân gian

16:29, 07/09/2024

Mống trên trời và trong quan niệm dân gian

* Mống được hình thành như thế nào và có mấy loại? Câu ca "Mống Cu Đê, chạy về dọn gác/ Mống Cửa Đại, cá mại chết khô" có ý nghĩa ra sao? (Nguyễn Thành Hữu, Hòa Vang, Đà Nẵng).

.
Tước vị dưới thời phong kiến

16:28, 31/08/2024

Tước vị dưới thời phong kiến

* Dưới thời phong kiến có những tước vị nào? Thời Nhà Nguyễn phong tước cho công thần vì sao chỉ để tên trước như Thoại Ngọc Hầu, Dương Oai Hầu mà không ghi là Nguyễn Văn Thoại, Nguyễn Phúc Dương? (Nguyễn Văn Bản, Hòa Vang, Đà Nẵng).

.
Miếu và Miễu tuy hai mà một?

13:53, 24/08/2024

Miếu và Miễu tuy hai mà một?

* Mấy cụ làng tôi cho rằng miếu và miễu là hai cách gọi khác nhau của cùng một dạng di tích dân gian. Điều này liệu có đúng không? (Trần Minh, Điện Dương, Điện Bàn, Quảng Nam).

.
Về các địa danh Tý, Sé, Kẽm, Răm, Ri, Liêu

15:07, 10/08/2024

Về các địa danh Tý, Sé, Kẽm, Răm, Ri, Liêu

* Chuyên mục Cửa sổ Tri thức trên ĐNCT số Chủ nhật 18-6-2023 có nói về các địa danh Răm, Ri, Liêu trong câu đối của chí sĩ Trần Quý Cáp "Lúc lắc đò đưa Tý, Sé, Kẽm/ Gập ghềnh chân bước Răm, Ri, Liêu". Vậy các địa danh này gốc gác ra sao và thuộc địa phận nào ở tỉnh Quảng Nam ngày nay? (Nguyễn Quang Ta, quận Cẩm Lệ, Đà Nẵng).

.
"Quảng Nam thất trạm"

22:21, 03/08/2024

Dưới triều Nguyễn, trên đất Quảng Nam có 7 nhà trạm để chuyển các loại công văn của triều đình đến các địa phương. 7 trạm này được đặt ở những đâu và người ta dùng phương tiện gì để chuyển công văn qua các trạm? (Lê Quang Mỹ, Sơn Trà, Đà Nẵng).

.
Địa danh được đặt theo tên phụ nữ

19:49, 27/07/2024

Địa danh được đặt theo tên phụ nữ

* Theo tôi được biết thì "Bà Rịa" trong địa danh Bà Rịa - Vũng Tàu là một phụ nữ. Xin cho hỏi, bà có hành trạng như thế nào mà được đặt tên cho tỉnh này? (Lê Ngọc Trâm, quận Cẩm Lệ, Đà Nẵng).

.
Sứ giả người Việt đầu tiên sang Hoa Kỳ

17:42, 20/07/2024

Sứ giả người Việt đầu tiên sang Hoa Kỳ

* Bang giao quốc tế giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đã có từ lúc nào và ai là sứ giả Việt đầu tiên sang xứ Cờ hoa? (Trần Mỹ Hoàng, quận Hải Châu, Đà Nẵng).

.
"Ông già Ba Tri"

20:24, 13/07/2024

* Về thăm đất Bến Tre, tôi nghe người dân nơi đây kể chuyện về "Ông già Ba Tri", tuy nhiên vẫn chưa biết cụ thể thế nào. Rất mong quý báo nói rõ ngọn nguồn giùm. (Đặng Thanh, quận Liên Chiểu, Đà Nẵng).

.
Long sàng vua Đinh Tiên Hoàng

16:26, 06/07/2024

Long sàng vua Đinh Tiên Hoàng

* Trong lần ra thăm Ninh Bình nhân kỷ niệm 1.055 năm Nhà nước Đại Cồ Việt (968-2023) tôi có nghe giới thiệu về long sàng của vua Đinh Tiên Hoàng nhưng chưa rõ sự tích. Mong quý báo thông tin thêm về hiện vật được xếp hạng bảo vật quốc gia này. (Trần Ngọc Quảng, huyện Hòa Vang, Đà Nẵng).

.
Về từ "gác cu" trong câu ca dao xưa

15:00, 29/06/2024

Về từ

* Tôi đọc thấy có tài liệu cho rằng từ "gác" trong câu ca dao "Trong đời có bốn cái ngu/ Làm mai, lãnh nợ, gác cu, đánh chầu" là cái gác để nuôi chim cu. Theo tôi, cách giải thích này hình như có gì đó chưa ổn? (Nguyễn Quang Tri, Hòa Vang, Đà Nẵng).

.
Về câu ca "Con vua lại lấy hai đời chồng vua"

13:24, 22/06/2024

Về câu ca

* Nhân vật chính trong câu ca "Gái đâu có gái lạ đời/ Con vua lại lấy hai đời chồng vua" có phải là Công chúa Ngọc Hân? (Trần Quảng Văn, quận Cẩm Lệ, Đà Nẵng).

.
Đậu hủ và tào phớ

10:14, 15/06/2024

Đậu hủ và tào phớ

Ở Hội An (Quảng Nam), đậu hủ và tào phớ là tên gọi chỉ hai món ăn riêng biệt hay là hai cách gọi của một món ăn nổi tiếng?

.
Ngày Sóc, ngày Vọng

16:20, 08/06/2024

Ngày Sóc, ngày Vọng

* Lâu nay tôi thường nghe nói trong âm lịch có ngày Sóc và ngày Vọng nhưng thực sự chưa rõ đó là những ngày gì. Mong quý báo giải thích. (Trương Quang Thành, quận Liên Chiểu, Đà Nẵng).

.
Mấy chuyện lý thú quanh chữ Việt gốc Pháp

13:09, 01/06/2024

Mấy chuyện lý thú quanh chữ Việt gốc Pháp

Trong buổi trà dư tửu hậu vừa qua, mọi người trố mắt ngạc nhiên khi một anh bạn nói cái ca dùng để uống nước là từ gốc Pháp. Tiếng Việt có nhiều từ gốc Pháp dễ làm người ta nghĩ là từ thuần Việt như thế không?

.
Tẩn liệm, Tẫn liệm hay Tẩm liệm?

15:03, 25/05/2024

Tẩn liệm, Tẫn liệm hay Tẩm liệm?

Lâu nay, việc liệm thi hài người chết đưa vào quan tài, có người gọi là "tẩm liệm" nhưng cũng có người gọi là "tẩn liệm". Vậy, chính xác phải gọi như thế nào cho đúng?

.
Về tên gọi Thành phố Hồ Chí Minh

16:50, 18/05/2024

Về tên gọi Thành phố Hồ Chí Minh

Tôi nghe nói tên gọi Thành phố Hồ Chí Minh có từ rất lâu chứ không phải chỉ mới có sau năm 1975. Xin quý báo cho biết rõ hơn về điều này...

.
Cuốn sách đầu tiên in bằng tiếng Việt

17:03, 11/05/2024

Cuốn sách đầu tiên in bằng tiếng Việt

* Cuốn sách đầu tiên in bằng tiếng Việt có tên là gì, hiện được lưu giữ ở đâu và giá trị ra sao? (Trần Minh Thành, quận Sơn Trà, Đà Nẵng).

.
Chiến thắng "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không"

16:40, 04/05/2024

Chiến thắng

Ngày 7 tháng 5 hằng năm là kỷ niệm Chiến thắng Điện Biên Phủ. Nhưng ít người biết về chiến thắng "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không", mong quý báo cho biết thông tin về sự kiện này.

.
Vải xi-ta

22:16, 27/04/2024

Vải xi-ta

Người ta nói Quảng Nam là "quê hương" của một loại vải có tên là xi-ta. Loại vải này được dệt như thế nào và vì sao lại có tên như thế?

.
Về địa danh Bàu Sấu

15:32, 20/04/2024

Về địa danh Bàu Sấu

Rẽ trái đường DT605 nơi giáp ranh giữa xã Hòa Tiến (huyện Hòa Vang) với xã Điện Hòa (thị xã Điện Bàn), chạy trên đường bê-tông tầm 1km tôi thấy có một cây cầu đường sắt bắc qua con sông hẹp...

.

Các tin khác

.