Tham nhũng nói chung và tham nhũng liên quan đến đất đai nói riêng là rào cản cho sự tăng trưởng bền vững của đất nước. Xác định rõ tầm quan trọng của công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (PCTNTC) trong lĩnh vực đất đai, trong đó xem việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa là chính, Đảng ủy Sở Tài nguyên và Môi trường đã lãnh đạo, chỉ đạo triển khai quyết liệt trong việc công khai, minh bạch liên quan đến công tác quản lý Nhà nước về đất đai.
Để giải quyết tình trạng tham nhũng và tăng cường công tác PCTNTC trong lĩnh vực đất đai là cần công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Qua đó, tăng cường tính công khai, minh bạch, bảo đảm sự tham gia của người dân trong việc quản lý, thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; tăng cường giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất đối với các tổ chức kinh tế, xã hội…Các quy định của pháp luật về công khai, minh bạch được thể hiện ở một số khía cạnh cơ bản như công khai, minh bạch trong việc thu hồi đất, công bố thông tin về đất đai, công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về đất đai, bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất và đấu giá quyền sử dụng đất, hệ thống thông tin đất đai và cơ sở dữ liệu đất đai.
Quy định cụ thể về đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất; hạn chế và quy định chặt chẽ các trường hợp giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất; đảm bảo công khai, minh bạch. Thực hiện hình thức cho thuê đất trả tiền hằng năm và quy định cụ thể các trường hợp trả tiền thuê đất một lần, phù hợp với tính chất, mục đích sử dụng đất, đảm bảo nguồn thu ổn định, tránh thất thoát ngân sách Nhà nước. Có cơ chế đồng bộ, cụ thể để xử lý vi phạm quy định về giao đất, cho thuê đất, nhất là liên quan tới đấu giá quyền sử dụng đất và đấu thầu dự án có sử dụng đất.
Những năm qua, Đảng ủy Sở Tài nguyên và Môi trường rất quyết liệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh cải cách hành chính về đăng ký đất đai và đổi mới quản lý hành chính đất đai. Trong đó, chú trọng xây dựng hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu đất đai, chỉ đạo ngành chức năng thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin trong thực hiện thủ tục đăng ký, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất.
Sở đã tập trung triển khai các giải pháp ứng dụng công nghệ thông tin trong cải cách hành chính, chia sẻ cơ sở dữ liệu tài nguyên và môi trường; tiến hành rà soát khối lượng hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính còn hiệu lực để thực hiện số hóa. Ban giám đốc sở đã chỉ đạo hoàn thiện chủ trương đầu tư Dự án “Bổ sung, hoàn thiện hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu quản lý đất đai thành phố Đà Nẵng”, tiến hành nâng cấp cơ sở hạ tầng kỹ thuật, lập kế hoạch số hóa và lưu trữ hồ sơ địa chính ở dạng số để đưa vào khai thác sử dụng; xây dựng Đề án sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy của văn phòng đăng ký đất đai và các chi nhánh trực thuộc.
Công tác PCTNTC của sở được thực hiện trong việc công khai, minh bạch thông tin đất đai, công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng … với hình thức đăng tải công khai trên Trang điện tử của sở http://tnmt.danang.gov.vn, cụ thể các nội dung: Công khai kế hoạch sử dụng đất các năm tại Mục thông tin quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Công khai danh mục quyết định hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất tại mục thông báo chuyên ngành dất đai.
Công khai thông tin đấu quyền sử dụng đất và các quyết định đấu giá quyền sử dụng của các khu đất từng khu vực tại mục thông tin đấu giá quyền sử dụng đất. Các thông tin về đất rõ ràng, công khai, minh bạch để tránh các trường hợp lừa đảo, dự án không có thật. Khi các nhà đầu tư có nhu cầu tham gia đấu giá quyền sử dụng khu đất sẽ liên hệ với Trung tâm Phát triển quỹ đất để tìm hiểu thông tin về đất đai. Công khai quỹ đất kêu gọi đầu tư giai đoạn 2021-2025 tại mục quỹ đất kêu gọi đầu tư. Công khai bộ thủ tục hành chính trong lĩnh vực đăng ký đất đai thuộc phạm vi.
Như vậy, minh bạch hóa thông tin hơn nữa trong công tác quản lý quy hoạch đất đai là giải pháp chính góp phần hạn chế và tiến tới xóa bỏ nạn tham nhũng trong lĩnh vực này. Nhằm tăng cường công tác PCTNTC trong lĩnh vực đất đai có hiệu quả, trong thời gian đến, Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp tục tăng cường triển khai thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp: Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao và các văn bản chỉ đạo của Thành ủy, UBND thành phố.
Cải cách hành chính, chuyển đổi số và nâng cao năng lực quản lý Nhà nước về đất đai. Đổi mới hình thức, nội dung và đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về đất đai, nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật về đất đai cho cán bộ, đảng viên, người dân, doanh nghiệp. Đồng thời cần làm tốt công tác quy hoạch và công khai quy hoạch sử dụng đất; cơ chế định giá đất trong giao đất, thu hồi đất, giải phóng mặt bằng; các quy định pháp luật về chuyển mục đích sử dụng đất, nhất là đối với trồng lúa, đất rừng, đất của các doanh nghiệp nhà nước, đất của nông lâm trường và chuyển đổi cơ chế quản lý đối với các loại đất này. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm; giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo liên quan đến đất đai; siết chặt kỷ luật, kỷ cương, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Có thể thấy rằng, trong thời gian qua, Sở Tài nguyên và Môi trường đã có rất nhiều nỗ lực trong việc tăng cường PCTNTC trong quản lý đất đai; những giải pháp được nêu ra ở trên bước đầu đã thể hiện được tính hiệu quả, hiệu lực, góp phần làm tốt công tác PCTNTC và tạo niềm tin của người dân, doanh nghiệp.
Đảng ủy Sở Tài nguyên và Môi trường