Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, Chính phủ liên tục ban hành các quyết định về giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước từ năm 2020 đến nay. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp nằm trong các khu công nghiệp (KCN) trên địa bàn thành phố vẫn chưa được tiếp cận dù là đối tượng cần được hỗ trợ từ chính sách.
Các doanh nghiệp mong sớm tiếp cận chính sách hỗ trợ tiền thuê lại đất do Chính phủ ban hành. TRONG ẢNH: Hoạt động sản xuất tại Công ty TNHH Daiwa Việt Nam (Khu công nghiệp Hòa Khánh, quận Liên Chiểu). Ảnh: MINH LÊ |
Thời gian qua, Chính phủ lần lượt ban hành các Quyết định số 22/2020/QĐ-TTg ngày 10-8-2020, Quyết định số 27/2021/QĐ-TTg ngày 25-9-2021 về giảm tiền thuê đất của năm 2020 và 2021 đối với các đối tượng bị ảnh hưởng Covid-19; Quyết định số 01/2023/QĐ-TTg ngày 31-1-2023 về giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước của năm 2022 đối với các đối tượng bị ảnh hưởng Covid-19; Quyết định số 25/2023/QĐ-TTg ngày 3-10-2023 về giảm tiền thuê đất của năm 2023.
Các đối tượng được thụ hưởng từ các quyết định là tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân đang được Nhà nước cho thuê đất trực tiếp theo quyết định hoặc hợp đồng hoặc giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền dưới hình thức thuê đất trả tiền hằng năm. Riêng hỗ trợ tiền thuê đất năm 2020 chỉ áp dụng cho các doanh nghiệp, đơn vị phải ngừng sản xuất kinh doanh từ 15 ngày trở lên do ảnh hưởng Covid-19 với mức giảm 15%. Năm 2021-2023, tổ chức và cá nhân thuộc đối tượng quy định được hỗ trợ 30% tiền thuê đất.
Các quyết định trên được đánh giá là trợ lực quan trọng cho doanh nghiệp khi rất nhiều doanh nghiệp được thụ hưởng với số thuế, phí hỗ trợ năm 2020 là 23,4 tỷ đồng; năm 2021 là 115,1 tỷ đồng và năm 2022 là 150 tỷ đồng. Song, đối chiếu theo quy định, các doanh nghiệp thuê lại đất của đơn vị đại diện Nhà nước thì không được hỗ trợ. Cụ thể là 159 doanh nghiệp thuê lại đất tại hai KCN Hòa Khánh (quận Liên Chiểu) và KCN Dịch vụ thủy sản Đà Nẵng (quận Sơn Trà) do Công ty Phát triển và khai thác hạ tầng KCN Đà Nẵng là đơn vị sự nghiệp được thành phố giao làm chủ đầu tư.
Ông Nguyễn Thanh Phước, Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất keo dán vải nhám Bá Lộc (KCN Hòa Khánh) thông tin, từ năm 2020 đến nay, công ty chỉ được thụ hưởng hỗ trợ giảm 50% tiền sử dụng hạ tầng năm 2021 với số tiền 19,39 triệu đồng theo Quyết định số 1010/QĐ-UBND ngày 15-4-2022 của UBND thành phố về phê duyệt hỗ trợ giảm tiền hạ tầng năm 2021 cho các doanh nghiệp tại KCN Hòa Khánh và KCN Dịch vụ thủy sản Đà Nẵng.
Ông Phước phân tích, mỗi năm, công ty phải trả hơn 156,5 triệu đồng tiền thuê lại đất và sử dụng hạ tầng, trong đó, tiền thuê lại đất chiếm 111,5 triệu đồng và tiền sử dụng hạ tầng 45 triệu đồng, nếu được hỗ trợ 30% tiền thuê đất thì sẽ thiết thực hơn cho doanh nghiệp. Tương tự, bà Vũ Thị Thu Hồng, Giám đốc Công ty CP Thủy sản Bắc Trung Nam (KCN Dịch vụ thủy sản Đà Nẵng) cho hay, công ty chỉ nhận hỗ trợ 50% tiền sử dụng hạ tầng năm 2021 với số tiền 34,66 triệu đồng cho 8.665m2 diện tích sử dụng, còn chưa được tiếp cận hỗ trợ tiền thuê đất.
Qua tìm hiểu, doanh nghiệp sản xuất trong KCN sẽ trả hai khoản thu là tiền thuê lại đất và sử dụng hạ tầng. Theo đó, tiền thuê lại đất phát sinh năm 2023 theo đơn giá quy định tại Quyết định số 272/QĐ-UBND ngày 14-1-2016 của UBND thành phố quy định giá cho thuê đất và sử dụng hạ tầng tại các KCN do thành phố đầu tư và Quyết định số 7517/QĐ-UBND ngày 31-10-2016 của UBND thành phố là 23.000 đồng/m2/năm, nếu dự án có mục đích kinh doanh lại sẽ là 29.900 đồng/m2/năm. Tiền sử dụng hạ tầng tùy theo quy định của từng chủ đầu tư KCN, riêng hai KCN Hòa Khánh và KCN Dịch vụ thủy sản Đà Nẵng áp dụng mức giá lần lượt là 8.445 đồng/m2/năm và 9.116 đồng/m2/năm. Có thể thấy, doanh nghiệp rất mong đợi được tiếp cận hỗ trợ 30% tiền thuê đất vì chi phí thuê lại đất gấp khoảng 3 lần so với tiền sử dụng hạ tầng.
Theo Cục Thuế thành phố, có hai đơn vị chủ đầu tư KCN trên địa bàn thành phố đã đuợc hỗ trợ tiền thuê đất thời gian qua là Công ty Phát triển và khai thác hạ tầng KCN Đà Nẵng, Công ty CP Đầu tư Sài Gòn - Đà Nẵng (chủ đầu tư KCN Hòa Khánh mở rộng). Theo đó, trong năm 2021 và 2022, Công ty Phát triển và khai thác hạ tầng KCN Đà Nẵng được giảm khoảng 6,06 tỷ đồng và Công ty CP Đầu tư Sài Gòn - Đà Nẵng được giảm 722,5 triệu đồng tiền thuê đất. Riêng năm 2022, Công ty CP Đầu tư Sài Gòn - Đà Nẵng không được giảm tiền thuê đất do đã khấu trừ tiền đền bù giải phóng mặt bằng. Đại diện Cục Thuế giải thích, theo quy định, chỉ có các doanh nghiệp do Ban Quản lý Khu Công nghệ cao và các KCN Đà Nẵng trực tiếp cho thuê đất thì mới là đối tượng được giảm tiền thuê đất; còn các doanh nghiệp ký hợp đồng với chủ đầu tư KCN không được giảm.
Tại phiên họp thường kỳ tháng 3 của HĐND thành phố vừa qua, nhiều ý kiến cho rằng, việc hỗ trợ cho các doanh nghiệp thuê lại đất tại các KCN do Công ty Phát triển và khai thác hạ tầng KCN Đà Nẵng làm chủ đầu tư là rất cần thiết, bảo đảm đúng theo tinh thần của Quyết định số 25/2023/QĐTTg. Về vấn đề này, Thường trực HĐND thống nhất hỗ trợ cho doanh nghiệp theo quyết định và đề nghị UBND thành phố chỉ đạo các sở, ban, ngành sớm hoàn thiện các thủ tục cần thiết để báo cáo Thường trực HĐND thành phố. Ông Trần Văn Tỵ, Phó trưởng ban Quản lý Khu Công nghệ cao và các KCN Đà Nẵng cho biết, ban đã tham mưu và báo cáo UBND thành phố để sớm tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp được tiếp cận chính sách.
MINH LÊ