Tình trạng xâm nhập mặn gia tăng ở sông Cẩm Lệ và Vĩnh Điện; các nhà máy thủy điện sẽ chủ động giảm phát điện trong đầu mùa khô và dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn để trữ nước phục vụ vận hành cao điểm vào mùa nắng nóng... điều này đòi hỏi công tác ứng phó, bảo đảm cấp nước tại thành phố Đà Nẵng được triển khai khẩn trương, chủ động và linh hoạt, nhất là trong dịp Tết Nguyên đán.
 |
| Công nhân Công ty CP Cấp nước Đà Nẵng kiểm tra các máy bơm tại trạm bơm phòng mặn An Trạch, sẵn sàng vận hành bảo đảm cấp nước phục vụ Tết. Ảnh: HOÀNG HIỆP |
Mặn xâm nhập sâu, dòng chảy cơ bản thấp
Từ sau ngày 15-12-2023 đến nay, do dòng chảy cơ bản trên các sông ở hạ lưu thấp và tác động của một số công trình điều tiết nước nên mặn đã xâm nhập sâu vào sông Cẩm Lệ, Vĩnh Điện. Trong khi đó, Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (Tập đoàn Điện lực Việt Nam) vừa đề nghị Đà Nẵng, Quảng Nam và Quảng Ngãi giảm yêu cầu cấp nước cho hạ du từ tháng 1 đến tháng 4-2024, ít nhất 50% so với ngày thường, nhất là các dịp cuối tuần và giai đoạn Tết Nguyên đán Giáp Thìn, để trữ nước phục vụ cấp điện và nước cho hạ du từ tháng 5 đến tháng 7-2024. Đây là những thách thức lớn đối với việc bảo đảm cấp nước sinh hoạt và phục vụ sản xuất nông nghiệp ở thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam trong thời gian đầu mùa khô năm 2024 và dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn.
Tổng Giám đốc Công ty CP Cấp nước Đà Nẵng Hồ Minh Nam cho biết, những ngày qua, độ mặn đã gia tăng trên sông Cẩm Lệ và tại cửa thu nước thô vào Nhà máy nước Cầu Đỏ. Hiện nay, công ty đang khẩn trương thực hiện các biện pháp ứng phó với tình hình xâm nhập mặn cũng như chuẩn bị phục vụ, bảo đảm cấp nước sinh hoạt an toàn, ổn định trong dịp Tết. Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố Đà Nẵng Nguyễn Đăng Huy cho rằng, mặn xâm nhập sâu không chỉ có nguy cơ ảnh hưởng đến công tác bảo đảm cấp nước sinh hoạt, mà cũng sẽ ảnh hưởng sản xuất nông nghiệp ở ven sông Cẩm Lệ (nhất là vùng rau La Hường) và ven sông Yên.
Do đó, để bảo đảm cấp nước sinh hoạt và sản xuất, cần thiết 2 địa phương Đà Nẵng và Quảng Nam sớm đắp đập tạm tại khu vực sông Quảng Huế để điều tiết nước sông Vu Gia. Về lâu dài, các bộ, ngành Trung ương cần sớm nghiên cứu giải pháp điều tiết nước ổn định tại sông Quảng Huế; nâng cấp các đập dâng An Trạch, Hà Thanh, Bàu Nít, Thanh Quýt; mời đơn vị tư vấn đánh giá mối tương quan, hiệu quả giữa phát điện và cấp nước, vận hành cắt, giảm lũ cho hạ du để có cơ sở kiến nghị Chính phủ sửa đổi, điều chỉnh quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Nam Trương Xuân Tý bày tỏ lo lắng vì mặn đã xâm nhập sâu vào sông Thu Bồn, hiện đã lên thượng lưu cầu Tứ Câu và đến đoạn giữa sông Vĩnh Điện, gây nguy cơ ảnh hưởng sản xuất nông nghiệp của thị xã Điện Bàn và phường Hòa Quý, quận Ngũ Hành Sơn.
“Chúng tôi đang khẩn trương tính toán việc đắp đập tạm ngăn mặn trên sông Vĩnh Điện, nhưng đang lo là trong thời gian chờ đắp đập tạm này thì mặn tiếp tục xâm nhập sâu, nguy cơ ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp nhất là dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn. Do đó, chúng tôi đề nghị Tập đoàn Điện lực Việt Nam sớm tham mưu, đề xuất tổ chức một buổi làm việc giữa lãnh đạo 2 địa phương Đà Nẵng, Quảng Nam với Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để thống nhất cách thức điều hành các hồ chứa trong năm 2024 sao cho linh hoạt, hiệu quả, tránh tình trạng vi phạm quy trình”, ông Trương Xuân Tý đề nghị.
Duy trì cung cấp nước ổn định
Để bảo đảm cấp nước cho hạ du sông Vu Gia trong dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn, 2 đơn vị quản lý, vận hành nhà máy thủy điện Sông Bung 4 và A Vương cho biết sẽ bố trí nhân lực túc trực để vận hành theo yêu cầu của Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia và các địa phương ở hạ du, nhất là trong trường hợp cần huy động khẩn cấp. Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Thủy điện A Vương Ngô Xuân Thế cho biết: “Để chuẩn bị cho công tác vận hành phục vụ Tết Nguyên đán Giáp Thìn, công ty đã hoàn thành việc kiểm tra, bảo dưỡng cả 2 tổ máy phát điện thông qua xả nước về hạ du, bảo đảm 100% khả dụng. Công ty tăng cường trực vận hành, trực sửa chữa, trực lãnh đạo để đáp ứng yêu cầu vận hành bình thường cũng như tình huống cấp bách”.
Ông Hồ Minh Nam thông tin thêm, Công ty CP Cấp nước Đà Nẵng đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tiến hành súc, xả kịp thời các khu vực có nước đục; đề xuất đấu nối để bảo đảm cấp nước cho các khu vực nếu cần thiết; có phương án vận hành nhà máy và các trạm bơm tăng áp cũng như điều tiết mạng lưới trong dịp Tết; liên hệ vận chuyển xe bồn để chở nước đến cấp cho các khu vực khi có yêu cầu; bảo dưỡng máy móc thiết bị sản xuất, máy phát điện dự phòng để bảo đảm cấp nước an toàn.
Đối với tình trạng nhiễm mặn trên sông Cẩm Lệ, công ty giám sát, theo dõi liên tục mực nước, độ mặn tại cửa thu nước thô, hồ sơ lắng của Nhà máy nước Cầu Đỏ; kịp thời và vận hành hiệu quả các trạm bơm phòng mặn tại thượng lưu đập dâng An Trạch; liên hệ Trung tâm Quản lý hạ tầng đô thị Đà Nẵng tăng công suất cấp nước từ Nhà máy nước Hòa Liên khi các nhà máy nước của công ty gặp sự cố gây giảm công suất cấp nước. Công ty sẽ không cắt nước từ ngày 6-2 đến ngày 19-2-2024 và đã chuẩn bị sẵn sàng các máy móc, thiết bị, nhân lực, nhiên liệu... để kịp thời sửa chữa, khắc phục các sự cố nếu có xảy ra trong thời gian sớm nhất, bảo đảm cấp nước bình thường, an toàn, ổn định trước, trong và sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn.
HOÀNG HIỆP
