Ngày 7-3, tại thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam, Cục Quản lý tài nguyên nước (Bộ Tài nguyên và Môi trường) phối hợp với Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) và UBND tỉnh Quảng Nam, UBND thành phố Đà Nẵng tổ chức cuộc họp tham vấn đối với công tác quản lý tổng hợp tài nguyên nước và thành lập Tổ chức quản lý lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn theo Luật Tài nguyên nước. Cục trưởng Cục Quản lý Tài nguyên nước Châu Trần Vĩnh, Giám đốc AFD Việt Nam Hervé Conan, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng Lê Quang Nam tham dự hội nghị.
Phát biểu tại cuộc họp, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng Lê Quang Nam đề nghị Cục Quản lý Tài nguyên nước sớm tham mưu Bộ Tài nguyên và Môi trường thành lập chính thức Tổ chức quản lý lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn. Theo đó, mặc dù Luật Tài nguyên nước năm 2012 (Điều 72) đã quy định về việc tổ chức lưu vực sông và giao Chính phủ quy định tổ chức và hoạt động của tổ chức lưu vực sông, nhưng đến nay, tổ chức quản lý lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn chưa được thành lập chính thức theo quy định. Luật Tài nguyên nước năm 2023 (sắp có hiệu lực thi hành vào ngày 1-7-2024) tiếp tục quy định về chức năng, nhiệm vụ của tổ chức lưu vực sông (Điều 81) và giao Chính phủ quy định chi tiết việc điều phối, giám sát hoạt động khai thác, sử dụng, bảo vệ tài nguyên nước, phòng, chống và khắc phục tác hại do nước gây ra; quy định tổ chức và hoạt động của tổ chức lưu vực sông.
Với cơ sở pháp lý nói trên và trên kết quả thử nghiệm của mô hình Ban điều phối quản lý tổng hợp tài nguyên nước lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn và vùng bờ Quảng Nam - Đà Nẵng từ năm 2017 đến nay, UBND thành phố Đà Nẵng đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường sớm thành lập chính thức Tổ chức quản lý lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn theo luật định và nhu cầu thực tế.
Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước Châu Trần Vĩnh, gợi ý, định hướng chung về nhiệm vụ của Tổ chức quản lý lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn là xây dựng cơ sở hoạt động, điều hành bảo đảm hài hòa các mục tiêu sử dụng tổng hợp nguồn nước, vừa bảo đảm an ninh năng lượng, hiệu quả phát điện, vừa phải bảo đảm nhu cầu sử dụng nước ở hạ du và hạn chế các tác động không mong muốn, gây suy giảm lượng bùn, cát bồi lấp vùng cửa sông và bờ biển. Để khắc phục những hạn chế, tồn tại của tổ chức quản lý tổng hợp lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn, việc thành lập tiểu ban lưu vực sông thuộc tổ chức quản lý lưu vực sông sẽ có thực quyền và hướng tới mô hình “tự thu - tự chi - tự quản”. Đồng thời, vận hành liên hồ chứa (hồ thủy điện, hồ thủy lợi, đập dâng) theo thời gian thực dưới sự chỉ đạo, quản lý và điều phối của UBND cấp tỉnh.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh cho rằng, 2 địa phương Đà Nẵng và Quảng Nam cần phối hợp nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ để đề xuất các giải pháp quản lý tổng hợp tài nguyên nước, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu; giảm thiểu tác động của các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội trên lưu vực đến tài nguyên nước trong bối cảnh biến đổi khí hậu; vận hành các công trình điều tiết, sử dụng nước quy mô lớn hợp lý, hài hòa, đa mục tiêu...
Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Đà Nẵng Nguyễn Hồng An cũng đề nghị UBND tỉnh Quảng Nam sớm chỉ đạo và tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để Công ty CP Cấp nước Đà Nẵng triển khai thi công đập tạm Quảng Huế nhằm bảo đảm cấp nước an toàn cho vùng hạ du, ứng phó với hạn hán, xâm nhập mặn mùa cạn năm 2024. Cục Quản lý Tài nguyên nước cần tiếp tục đồng hành với Sở Tài nguyên và Môi trường 2 địa phương trong việc theo dõi việc vận hành của các nhà máy thuỷ điện trên thượng nguồn sông Vu Gia, Thu Bồn và các nguy cơ về xâm nhập mặn, hạ thấp mực nước trên sông Yên để tăng cường thông tin, trao đổi, can thiệp ngay lập tức khi có các nguy cơ gây thiếu nước sinh hoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng, trên nguyên tắc bảo đảm ưu tiên cao nhất nguồn nước cho mục đích cấp nước sinh hoạt.
HOÀNG HIỆP
