Cách đây 10 năm, thành phố triển khai xây dựng mô hình trường học xanh ở cấp tiểu học, nhưng chưa thực sự xuyên suốt. Trong năm học 2023-2024, có 20 trường tiểu học, trung học cơ sở ở các quận Hải Châu, Liên Chiểu, Cẩm Lệ, Ngũ Hành Sơn, huyện Hòa Vang triển khai thí điểm mô hình “Trường học xanh giảm thiểu rác thải” hướng đến nhân rộng mô hình này trên địa bàn thành phố.
 |
| Hơn 50% học sinh của những trường tiểu học, THCS tham gia thí điểm “Trường học xanh giảm thiểu rác thải” dùng bình nước cá nhân tái sử dụng. Ảnh: CHIẾN THẮNG |
Mô hình “Trường học xanh giảm thiểu rác thải” trên địa bàn thành phố thuộc chương trình “Thành phố sạch, đại dương xanh” (CCBO) do Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) thông qua Công ty Tetra Tech (ARD, INC) tài trợ. Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp Sở Giáo dục và Đào tạo, Trung tâm sống và học tập vì môi trường và cộng đồng (Live&Learn) triển khai thí điểm tại 20 trường tiểu học, trung học cơ sở nhằm xây dựng môi trường học tập, vui chơi xanh, sạch, đẹp, thân thiện, phù hợp với học sinh, tạo điều kiện hình thành một thế hệ tương lai sống thân thiện, có trách nhiệm với môi trường, góp phần xây dựng thành phố môi trường. Việc thực hiện thí điểm mô hình này còn gắn với mục tiêu đến năm 2025, 100% trường học triển khai phân loại rác tại nguồn.
Sau 1 năm học, có 65 sự kiện trong trường học và 2.042 tiết học liên quan đến các nội dung thực hiện mô hình “Trường học xanh giảm thiểu rác thải” được tổ chức; hơn 1.200 giáo viên được cung cấp kiến thức liên quan đến mô hình; 24.000 học sinh được nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường. Đặc biệt, có hơn 11,7 tấn rác trong các trường được phân loại và xử lý hoặc chuyển giao cho đơn vị thu gom, xử lý, trong đó có 7 tạ rác thải nhựa... Đó là những con số được thống kê. Kết quả mang lại đã nâng cao nhận thức của học sinh về công tác bảo vệ môi trường nói chung và quản lý, phân loại, thu gom rác nói riêng. Cô Trần Thị Hiền, giáo viên Trường Tiểu học Phạm Hồng Thái (phường Hòa Quý, quận Ngũ Hành Sơn) cho hay, thông qua các hoạt động phân loại rác tại nguồn, tái chế và tái sử dụng rác… đã giúp các học sinh hiểu rõ về các quy trình, giảm thiểu rác thải cũng như kích thích khả năng sáng tạo trong tư duy xanh.
Bên cạnh đó, nhà trường đã chủ động phân loại rác thực phẩm để làm phân hữu cơ phục vụ trồng rau ở vườn trường, nhằm giúp học sinh nắm bắt kỹ thuật trồng cây thực tế, nâng cao kỹ năng bảo vệ môi trường. Em Trần Nguyễn Hiếu Hạnh, học sinh Trường Tiểu học Phan Phu Tiên (phường Hòa Khánh Nam, quận Liên Chiểu) cho biết: “Thông qua sự hướng dẫn của cô giáo, em sử dụng các loại rác như que kem, ống nhựa, ly nhựa... để tạo ra những món đồ chơi thú vị, những mô hình phục vụ học tập. Việc tham gia câu lạc bộ bảo vệ môi trường ở trường đã giúp em có ý thức, trách nhiệm hơn với bảo vệ môi trường và tạo thói quen tốt về sử dụng rác thực phẩm để bón cho cây xanh, sử dụng bình nước cá nhân để hạn chế phát sinh các chai nhựa, hạn chế sử dụng túi ni-lông...”.
Thực hiện mô hình “Trường học xanh giảm thiểu rác thải”, ngoài việc xây dựng các hoạt động, kế hoạch để nâng cao nhận thức, tinh thần trách nhiệm bảo vệ môi trường và lan tỏa tình yêu thiên nhiên, môi trường đến học sinh, Trường Trung học sở sở Lê Hồng Phong (phường Thanh Bình, quận Hải Châu) còn ban hành nội quy về giảm thiểu rác thải nhựa. Nhà trường đã phổ biến đến toàn bộ giáo viên, học sinh tuân thủ thực hiện và tuyên truyền phụ huynh cùng phối hợp.
“Nhà trường đã củng cố hệ thống cơ sở vật chất để phục vụ thực hiện mô hình và thực hiện thay thế các sản phẩm dùng một lần như ly nhựa, chai nhựa, túi ni-lông… bằng các sản phẩm thân thiện môi trường, sử dụng được nhiều lần để giảm phát sinh rác ra môi trường. Nhà trường cũng trang bị hệ thống máy lọc nước thay cho bình chứa đựng nước bằng nhựa; dán nhãn phân loại rác cho các thùng rác được trang bị ở lớp học; kiểm đếm, ước lượng khối lượng rác và theo dõi lượng rác phát sinh trong trường hằng tháng; tổ chức giải bóng đá không sử dụng đồ nhựa dùng 1 lần; lễ hội ẩm thực giảm thiểu phát sinh rác…”, Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Lê Hồng Phong Đặng Ngọc Lam chia sẻ.
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường, trên hành trình xây dựng thành phố môi trường, một trong những nội dung quan trọng là thành phố ưu tiên lồng ghép nội dung bảo vệ môi trường vào hệ thống giáo dục thành phố, trong đó có mục tiêu đến năm 2025, 100% trường học triển khai phân loại rác thải tại nguồn. Trong chương trình CCBO, 20 trường tiểu học, trung học cơ sở trên địa bàn Hải Châu, Liên Chiểu, Cẩm Lệ, Ngũ Hành Sơn, Hòa Vang tham gia triển khai thí điểm mô hình trường học xanh giảm thiểu rác thải với nhiều kết quả đạt được. Trên cơ sở đó, các bên liên quan hoàn thiện khung tiêu chí trường học xanh giảm thiểu rác thải để áp dụng rộng rãi tại các cấp học trên toàn địa bàn thành phố, góp phần đưa giáo dục môi trường vào trường học hiệu quả thiết thực và kiến tạo thế hệ tương lai có trách nhiệm với môi trường, thiên nhiên.
CHIẾN THẮNG
