ĐNO - Một lớp học mà ở đó, học sinh không chỉ lắng nghe, ghi chép, mà còn trực tiếp thử nghiệm, sáng tạo và giải quyết vấn đề thực tiễn – đó chính là tinh thần của giáo dục STEAM. Không đơn thuần là một phương pháp giảng dạy, STEAM mở ra hướng tiếp cận liên môn, giúp học sinh rèn luyện tư duy phản biện, làm việc nhóm và chủ động thích ứng với thời đại.
 |
| Tại Đà Nẵng, các trường học đang đẩy mạnh triển khai STEAM với những cách tiếp cận khác nhau, phù hợp với đặc điểm và điều kiện của từng đơn vị. |
Với sự kết hợp giữa Khoa học (Science), Công nghệ (Technology), Kỹ thuật (Engineering), Nghệ thuật (Art) và Toán học (Math), STEAM đang trở thành một phần không thể thiếu của giáo dục hiện đại, nhất là khi Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 đặt trọng tâm vào việc phát triển phẩm chất, năng lực người học.
Tại Đà Nẵng, các trường học đang đẩy mạnh triển khai STEAM với những cách tiếp cận khác nhau, phù hợp với đặc điểm và điều kiện của từng đơn vị. Trường Trung học cơ sở (THCS) Nguyễn Lương Bằng đã tích cực đưa STEAM vào chương trình giảng dạy với các hoạt động thực tiễn phong phú.
Nhà trường xây dựng lộ trình phù hợp cho từng khối lớp, khuyến khích học sinh vận dụng kiến thức vào thực tế thông qua các dự án sáng tạo và sân chơi khoa học bổ ích. Ngày hội STEAM của trường diễn ra vào ngày 22-3-2025, với các hoạt động thực hành thú vị như "Làm kem siêu tốc", "Xe điều khiển từ xa", "Vòng hệ Mặt Trời chuyển động" và "Mô hình Tên lửa nước", giúp học sinh không chỉ khám phá kiến thức khoa học mà còn rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm.
Ông Huỳnh Duy Linh - Hiệu trưởng Trường THCS Nguyễn Lương Bằng nhấn mạnh: “Việc triển khai STEAM tại trường không chỉ giúp học sinh tiếp cận kiến thức khoa học một cách trực quan và sinh động mà còn khơi dậy niềm đam mê sáng tạo trong các em. Chúng tôi chú trọng đến việc xây dựng các hoạt động thực tế gắn liền với nhu cầu và sở thích của học sinh, qua đó giúp các em phát triển toàn diện về trí tuệ, cảm xúc và kỹ năng sống."
Không chỉ có Trường THCS Nguyễn Lương Bằng, Trường THCS Nguyễn Chơn (quận Thanh Khê) cũng đang tích cực đưa mô hình STEAM vào giảng dạy. Ngày 21-3-2025, trường đã tổ chức Ngày hội STEAM, với các hoạt động giúp học sinh làm quen và khám phá khoa học theo cách thức mới.
Cô Đỗ Thị Ngọc Nguyên – giáo viên tại trường cho biết: “Ban đầu, nhiều học sinh chưa quen với phương pháp học này, nhưng sau khi tham gia các hoạt động thực hành, các em đã trở nên hứng thú hơn rất nhiều. Chúng tôi tin rằng STEAM sẽ giúp học sinh phát triển toàn diện, không chỉ trong các môn khoa học mà còn các kỹ năng sống quan trọng”.
Cô cũng nhấn mạnh rằng, STEAM không chỉ khơi dậy sự hứng thú trong học tập mà còn tạo ra sự kết nối chặt chẽ giữa giáo viên và phụ huynh, hỗ trợ học sinh trong việc nghiên cứu khoa học và sáng tạo các sản phẩm có tính ứng dụng cao.
Bên cạnh bậc THCS, mô hình STEAM cũng được áp dụng ở Tiểu học nhằm giúp học sinh sớm tiếp cận tư duy khoa học, tạo nền tảng vững chắc cho việc học tập sau này. Ngày 20-3-2025, Trường Tiểu học Lê Đình Chinh (quận Hải Châu) tổ chức Ngày hội STEAM với nhiều hoạt động thực hành thú vị, giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách sinh động và hiệu quả. Hai ngày sau, Trường TH&THCS FPT Đà Nẵng tiếp tục tổ chức Ngày hội STEMDAY, quy tụ 10 trường Tiểu học thuộc quận Ngũ Hành Sơn, mang đến hàng loạt hoạt động khoa học sáng tạo.
Ông Trần Nguyễn Minh Thành, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Đà Nẵng, bày tỏ sự quan tâm đến ý nghĩa của ngày hội, đặc biệt trong việc khuyến khích học sinh tiểu học tiếp cận khoa học và công nghệ từ sớm.
Một học sinh hào hứng chia sẻ: "Lúc đầu em không quan tâm lắm đến hoạt động này. Nhưng sau khi được học và trải nghiệm, em thấy rất thích các tiết học STEAM vì được tự tay lắp ráp, làm thí nghiệm. Em thấy khoa học không chán như em nghĩ mà còn rất vui và có ích nữa!"
Mặc dù STEAM mang lại nhiều lợi ích, việc triển khai trong trường học vẫn gặp không ít thách thức. Trước hết, rào cản lớn nhất là cơ sở vật chất – nhiều trường chưa có đủ phòng thí nghiệm, thiết bị hiện đại hay học liệu phù hợp để tổ chức các hoạt động thực hành. Bên cạnh đó, năng lực giáo viên cũng là vấn đề đáng lưu tâm, bởi STEAM đòi hỏi sự kết hợp liên môn, trong khi không phải giáo viên nào cũng được đào tạo bài bản để giảng dạy theo phương pháp này. Ngoài ra, sự tiếp cận của học sinh chưa đồng đều, đặc biệt ở những khu vực khó khăn, nơi điều kiện học tập còn hạn chế.
Để STEAM thực sự phát huy hiệu quả, cần có sự đầu tư đồng bộ về hạ tầng, bồi dưỡng giáo viên và tạo điều kiện để mọi học sinh đều có cơ hội tiếp cận mô hình giáo dục tiên tiến này. Dù còn nhiều thách thức, nhưng với tầm nhìn dài hạn và sự đầu tư bài bản, STEAM hứa hẹn sẽ trở thành động lực đổi mới giáo dục, giúp học sinh rèn luyện tư duy sáng tạo và thích ứng linh hoạt với tương lai.
Quan trọng hơn, khi STEAM được áp dụng bài bản và nhận được sự hỗ trợ đúng mức, giáo dục không chỉ trở nên sinh động hơn mà còn giúp học sinh biến kiến thức thành trải nghiệm, phát triển năng lực giải quyết vấn đề và khám phá thế giới một cách chủ động.
B.LÂM - A. NHIÊN
