Từ ngày 5-1 đến nay, ngư dân quận Sơn Trà liên tiếp vây bắt, bàn giao các lực lượng chức năng 3 tàu cá có công suất lớn khai thác hủy diệt chíp chíp bằng các cào sắt, một nghề cấm khai thác ven bờ. Nguồn lợi thủy sản chíp chíp đang có nguy cơ suy giảm sản lượng lẫn giá trị do khai thác hủy diệt.
Tàu cá ĐNa 37040 TS khai thác hủy diệt chíp chíp bị ngư dân bao vây, đưa về âu thuyền Thọ Quang và bị xử phạt 4,4 triệu đồng. |
Chiều 13-1, ngư dân phường Nại Hiên Đông (quận Sơn Trà) phát hiện tàu cá KG 61900 TS (của tỉnh Kiên Giang) đang cào chíp chíp ở khu vực gần bờ biển phường Thanh Khê Tây (quận Thanh Khê) liền vây bắt và đưa về bàn giao cho Đồn Biên phòng Sơn Trà để xử lý.
Trước đó, sáng 5-1-2019, ngư dân phường Nại Hiên Đông vây bắt tàu cá ĐNa 37040 TS đang khai thác thủy sản trái phép bằng nghề cào chíp chíp tại khu vực ven bờ biển phường Thanh Bình (quận Hải Châu) và bàn giao cho các đơn vị chức năng xử phạt 4,4 triệu đồng.
Đặc biệt, vào ngày 10-11-2019, trong quá trình vây bắt tàu cá QNa 94589 TS (của tỉnh Quảng Nam) sau khi đã cào chíp chíp xong, đã xảy ra cuộc xung đột giữa ngư dân phường Nại Hiên Đông và các thuyền viên tàu cá.
Theo các ngư dân của phường Nại Hiên Đông, từ cuối năm 2018 đến nay, các ngư dân đã bao vây và giao cho các đơn vị chức năng nhiều tàu cá cào chíp chíp hủy diệt như: tàu CM 99436 TS, ĐNa 37040 TS, ĐNa 90788 TS, QNa 94589 TS, KG 61900 TS…
Tàu cá ĐNa 90788 TS đã 2 lần bị xử phạt vào tháng 10 và 12-2018 vì cào chíp chíp. Riêng vụ việc liên quan tàu cá QNa 94589 TS, vào ngày 11-1, Đồn Biên phòng Hải Vân đã có công văn chuyển thông tin vụ việc đến Công an quận Liên Chiểu thụ lý giải quyết theo thẩm quyền.
Cũng theo các ngư dân, tất cả các trường hợp khai thác chíp chíp hủy diệt đều là người từ các địa phương khác đến và mua lại tàu cá của Đà Nẵng hoặc từ các tỉnh khác. Các tàu này sử dụng từ 1-3 cái cào bằng sắt sục sâu vào đáy biển, sông và lùa toàn bộ chíp chíp cùng các loại tôm, cua, ghẹ từ nhỏ đến lớn vào bộ phận chứa. Không chỉ tận diệt các loại thủy sản, cách khai thác này còn hủy hoại môi trường sống của các loài thủy sản ven bờ.
Ông Nguyễn Đỗ Tám, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố cho hay, nguồn lợi chíp chíp ở vịnh Đà Nẵng và sông Hàn có giá trị kinh tế lớn, nhưng đến nay, chưa có một nghiên cứu khảo sát, đánh giá lớn nào về nguồn lợi thủy sản này.
Vừa qua, có một đề tài nghiên cứu cấp cơ sở đánh giá sơ bộ về doanh thu của ngư dân khai thác chíp chíp ở vịnh Đà Nẵng và sông Hàn. Theo đó, doanh thu khai thác vào năm 2016 là 65 tỷ đồng, riêng trong 6 tháng đầu năm 2018 là 48,5 tỷ đồng.
“Sở đã kiến nghị thành phố tổ chức nghiên cứu, khảo sát, đánh giá nguồn lợi chíp chíp trên sông Hàn và vịnh Đà Nẵng để có giải pháp khai thác hợp lý, bền vững; đồng thời, vận động thành lập mới mô hình cùng quản lý, khai thác hợp lý nguồn lợi thủy sản quý này. Sở chỉ đạo Chi cục Thủy sản tăng cường kiểm tra, phát hiện, xử lý các tàu cá sử dụng khung sắt để cào chíp chíp, một nghề cấm đánh bắt ở vùng biển ven bờ, tránh nguy cơ suy giảm và cạn kiệt nguồn lợi chíp chíp”, ông Nguyễn Đỗ Tám nói.
Theo Thượng tá Trần Hữu Thanh, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Sơn Trà, từ năm 2012-2015, đơn vị đã tuyên truyền, vận động ngư dân phường Nại Hiên Đông tháo dỡ công cụ cào chíp chíp và không khai thác thủy sản ven bờ bằng nghề cấm. Ngư dân trên địa bàn quận đã chấm dứt việc khai thác thủy sản ven bờ bằng nghề cấm, nhất là cào chíp chíp. Tuy nhiên, hiện nay, các đối tượng từ nơi khác đến sử dụng công cụ cào chíp chíp bằng tàu đánh cá có công suất lớn.
Hầu hết các tàu cá sử dụng cào chíp chíp đều có vi phạm như: chưa sang tên đổi chủ, chưa báo về Chi cục Thủy sản về đăng ký và đăng kiểm tàu cá, nghề của tàu là đánh cá chứ không phải là cào chíp chíp, các thủ tục và giấy tờ liên quan đến xuất và nhập cảng chưa bảo đảm…
“Trên cơ sở các vi phạm đó của các tàu cá cào chíp chíp, ngư dân phường Nại Hiên Đông tiến hành vây bắt. Ngư dân vây bắt quả tang các tàu cá đánh bắt bằng nghề cấm ven bờ, vi phạm các quy định và dẫn giải về bàn giao cho các cơ quan chức năng xử lý là việc làm đúng, nhưng không được bắt khống chế, đánh đập người, hủy hoại tài sản…
Riêng vụ việc liên quan đến vây bắt tàu cá QNa 94589 TS vào ngày 11-1, những người trên tàu cá cào chíp chíp (tàu cá QNa 94589 TS) có hung khí để chống cự, không cho ngư dân vây bắt tàu; còn ngư dân phường Nại Hiên Đông thì sử dụng gậy gộc để xua đuổi người và dẫn giải tàu cá vi phạm về. Sự xung đột này có biểu hiện vi phạm hình sự nên phải chuyển vụ việc cho Công an quận Liên Chiểu để xử lý”, Thượng tá Trần Hữu Thanh nói.
Từ đầu năm 2018 đến nay, Đồn Biên phòng Sơn Trà đã giải quyết xử lý 7 vụ cào chíp chíp và đánh bắt cá bằng thuốc nổ. Một số chủ tàu cá bị phạt tiền từ 19-24 triệu đồng/lần, nhưng do lợi nhuận quá lớn từ việc cào chíp chíp hủy diệt (mỗi đêm thu lợi từ 10-20 triệu đồng) nên vẫn hành nghề cấm này ở ven bờ. Vì vậy, Đồn Biên phòng Sơn Trà cũng đề nghị các cơ quan chức năng phối hợp tăng cường tuần tra, phát hiện, truy quét, xử lý các tàu cá cào chíp chíp để bảo vệ nguồn lợi thủy sản cho thành phố. Bên cạnh đó, phối hợp tuyên truyền, vận động ngư dân thực hiện đúng các quy định của pháp luật. |
Bài và ảnh: HOÀNG HIỆP