Đến với Căn cứ Trung ương Cục miền Nam, thuộc địa bàn xã Tân Lập, huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh, chúng tôi cảm nhận sâu sắc hơn về địa bàn chiến lược, cơ quan đầu não của cách mạng miền Nam những năm kháng chiến.
Nhà trưng bày di tích lịch sử với nhiều hình ảnh, hiện vật về đời sống sinh hoạt và chiến đấu của cán bộ, chiến sĩ cách mạng tại chiến khu xưa. Giữa nhà trưng bày là sa bàn về toàn bộ khu căn cứ. |
Di tích lịch sử Căn cứ Trung ương Cục miền Nam có diện tích khoảng 70ha, nằm trong rừng Rùm Đuôn. Nơi đây có hệ thống giao thông hào, công sự chiến đấu, các lối đi và hệ thống nhà làm việc của các nhà lãnh đạo: Nguyễn Văn Linh, Phạm Hùng, Võ Văn Kiệt, Nguyễn Chí Thanh, Phạm Thái Bường, Phan Văn Đáng, Phạm Văn Xô, Trần Nam Trung...
Khu di tích còn được biết tới với những tên gọi khác như R (mật danh của Trung ương Cục miền Nam); Căn cứ Chàng Riệc (gọi theo tên khu rừng đặt căn cứ); căn cứ Phạm Hùng (đồng chí Phạm Hùng từng giữ chức vụ Bí thư Trung ương Cục trong một thời gian dài); Căn cứ địa Bắc Tây Ninh.
Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, miền Đông Nam Bộ nói chung và Tây Ninh nói riêng là địa bàn chiến lược quan trọng. Khu căn cứ địa Bắc Tây Ninh là địa bàn của cơ quan đầu não cách mạng miền Nam trong một thời gian dài và trực tiếp chỉ đạo, lãnh đạo cách mạng miền Nam cho đến ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng. Các đồng chí Nguyễn Văn Linh, Võ Văn Kiệt, Nguyễn Chí Thanh, Phạm Hùng… từng lãnh đạo, chỉ huy các cuộc kháng chiến của Trung ương Cục miền Nam ngay tại căn cứ này.
Căn cứ Trung ương Cục miền Nam gồm ba phân khu: Căn cứ Trung ương Cục miền Nam, Căn cứ Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam và Căn cứ Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam.
Di tích lịch sử Căn cứ Trung ương Cục miền Nam có giá trị đặc biệt. Trong 15 năm (1961 - 1975), Trung ương Cục đã cụ thể hóa được nhiều chủ trương, quyết sách của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh vào thực tiễn cách mạng miền Nam, từ đó cho ra đời nhiều chỉ thị, nghị quyết quyết định đường lối chiến lược của cách mạng miền Nam và triển khai thành công trong phạm vi toàn chiến trường miền Nam.
Lịch sử đã chứng minh, quyết định thành lập Căn cứ Trung ương Cục miền Nam là một chủ trương đúng đắn, sáng tạo của Đảng ta. Trung ương Cục đã để lại những bài học quý báu về xây dựng căn cứ địa, xây dựng phong trào cách mạng gắn với nhân dân, đặc biệt về bài học xây dựng Đảng.
Căn cứ Trung ương Cục miền Nam trở thành “thủ đô” của cách mạng miền Nam, là nơi lưu lại những chứng tích, những kỷ niệm về cuộc đời hoạt động cách mạng hết sức gian khổ, hy sinh, nhưng rất đỗi tự hào của nhiều đồng chí lãnh đạo cao cấp của Đảng cùng bao cán bộ, chiến sĩ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước thần thánh của dân tộc Việt Nam.
Bài và ảnh: TRIỆU TÙNG